Vermoordt Congo zijn beste zonen?

De man die neen zegde aan Kabila’s miljoen, is niet meer

© John Vandaele/MO*

Luc Nkulula aarzelde niet om zijn gedacht te zeggen over de politiek

Te midden van alle corruptie en uitzichtloosheid van de Congolese politiek was Luc Nkulula een uitzonderlijk lichtpunt. Als drijvende kracht achter de jongerenbeweging La Lucha belichaamde hij een jongere generatie die met geweldloos verzet en zonder buitenlandse subsidies probeerde om zijn land de goede richting uit te sturen. Hij was ook persoonlijk een toonbeeld van de kracht die veel van deze jongeren uitstralen.

Nkulula was een kind van de oorlogen die Oost-Congo teisterden. In het nummer waarin Mo* zijn tiende verjaardag vierde – eind 2012 – beschreven we hoe zijn ouders hem als kleuter bij zijn tante achterlieten. Zijn moeder zag hij voor het eerst terug op zijn elfde. Zijn vader zoekt hij op als hij negentien is. Hij was er niet echt welkom maar werkte er wel zijn middelbaar onderwijs af.

Aan de universiteit koos Nkulula radicaal voor geweldloos verzet

De moeilijke thuissituatie belette hem niet om zich toch een weg te banen. Zijn moeder stierf voor hij naar Goma terugkeerde om er rechten te studeren.

In 2011 startten ze een jongerendenkgroep die tot het besluit kwam dat traditionele oppositievoering en gewelddadig verzet tot niets leiden. Ze kozen radicaal voor geweldloos verzet. Zo kloegen ze het onvermogen van de VN-vredesmacht om voor veiligheid te zorgen, aan. Later lag hij mee aan de basis van de acties van La Lucha (Lutte pour le Changement ofte strijd voor verandering) voor drinkwater, een begrijpelijke eis in de stad Goma die gelegen aan het immense zoetwatermeer van Kivu, slechts vijf procent van de bevolking drinkbaar water weet te geven.

Gooien met geld

Toen ik hem in juli 2017 sprak, was hij nauw betrokken in de strijd voor het vertrek van Kabila als president, in de strijd voor verkiezingen en meer algemeen in de strijd voor een politiek die ten dienste staat van de bevolking. Over dat laatste was hij niet al te optimistisch: in de politieke klasse zag hij amper mensen met een visie voor het land. ‘De oppositie is gefragmenteerd en bestaat uit hetzelfde type van politieke figuren: het is nu hun beurt om te stelen, ze hebben geen enkel ideaal. Hun drive is eigenlijk: “haast je weg zodat ik eraan kan zitten en hetzelfde doen als jij.”’

Ik ben proMO*

 

Steun ons unieke non-profit mediaproject en word proMO*.

Je ontvangt ons magazine en geniet van een pak andere voordelen

Je maakt MO* mee mogelijk en steunt ons in onze missie.

Voor € 4,60/maand of € 60/jaar.

Ik word proMO*

Hij vertelde hoe Joseph Kabila hem en enkele andere jongeren van La Lucha tijdens een ontmoeting een miljoen dollar aanbood ‘pour entreprendre dans le développement’ (om het land tot ontwikkeling te brengen). “We hebben neen gezegd aan zijn geld en hem aangeraden dat geld te gebruiken om eindelijk verkiezingen te organiseren,’ getuigde Nkulula. ‘Het is schandalig: ze zeggen dat er geen geld is om verkiezingen te organiseren terwijl ze met geld gooien.’

‘Door het geld van Kabila te weigeren, hebben we de macht van geld gebanaliseerd’

Het getuigt van de kracht van zijn overtuiging want het is in Congo niet zo evident om je niet te laten omkopen. ‘Door dat geld weigeren, hebben we zijn geld gebanaliseerd. Je mag er niet voor vallen, anders verlies je elke geloofwaardigheid.’

Nkulula droomde van een hervormd politiek systeem dat een ander type politicus zou mogelijk maken.

Hij was moedig: hij aarzelde niet om eerlijk zijn gedacht te zeggen over de politiek. Is dat hem nu fataal geworden? Heel wat inwoners van Goma gaan ervan uit dat zijn woning in brand werd gestoken in de nacht van zaterdag - en het is dat vuur dat Nkulula fataal werd.

Het is ook opmerkelijk dat de autoriteiten het publieke kerkhof waarop men Nkulula eerst wilde begraven voor volzet en dus gesloten verklaarde. Nadat Nkulula donderdag op een privaat kerkhof werd begraven, werd het publieke kerkhof weer voor open verklaard. Vreest men dat Nkulula’s graf een pelgrimsoord zou worden? 

Doodspijtig

Nkulula was ontgoocheld toen de katholieke kerk eind 2016 de straatprotesten wat had gedoofd door met Kabila het Sylvesterakkoord af te sluiten dat hem nog een jaar extra als president gaf. Toen bleek dat Kabila dat akkoord niet naleefde, en de kerk wel radicaler werd, ging hij met hen samenwerken. Daarom is het geen toeval dat naast Lucha, ook het Comité Laïc de Coordination (de lekenorganisatie van de kerk die ijvert voor het vertrek van Kabila) een onafhankelijk onderzoek naar zijn dood eist. Ook internationale mensenrechtenorganisaties eisen klaarheid. 

Dat onderzoek zou er nu ook komen maar het blijft afwachten wat er echt van komt. Als het regime betrokken is bij de moord is natuurlijk de vraag hoe ernstig het onderzoek zal gevoerd worden.  Naar verluidt zou ook de VN-vredesmacht nu een onderzoek instellen. De vele steunbetuigingen en de schreeuw van treurnis om zijn dood illustreren hoe zeer mensen beseffen dat Congo mensen als Luc Nkulula broodnodig heeft.  Zijn overlijden is dan ook doodspijtig. Mocht blijken dat de Democratische Republiek Congo zijn beste zonen inderdaad op die manier ombrengt, hoe moet het land zich dan uit het moeras trekken? 

Opmerkelijk is tevens dat de Amerikaanse en Nederlandse ambassade hun medeleven betuigden met de familie van Nkulula terwijl ons land zich onthield. 

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.