‘Unilateralisme is geen toveroplossing voor armoede of klimaatverandering’

Charles Michel ziet nieuwe tweedeling in wereldpolitiek ontstaan

‘De klassieke tegenstellingen in de wereldpolitiek verdwijnen en werden op korte tijd vervangen door een nieuwe tweedeling’, antwoordt premier Michel in New York op de vragen van MO* over de VN-Veiligheidsraad die hij deze ochtend (26 september) bijwoonde als observator en toekomstig lid.

‘Aan de ene kant heb je landen die geloven dat er op magische wijze een betere wereld zal ontstaan als elk land voor zijn eigen belang opkomt. Die unilaterale opstelling is het voorbije jaar, en zeker op deze Algemene Vergadering, als een ware doctrine geformuleerd en naar voor geschoven door president Trump. De realiteit is natuurlijk dat deze opstelling vertrekt van wederzijdse achterdocht en die nog versterkt, waardoor de kans op nieuwe conflicten alleen maar toeneemt.’

Gaan de EU, China en Rusland samenwerken om de multilaterale orde te verdedigen tegen het unilateralisme van Trump?

‘Aan de andere kant is zijn er de landen die geloven dat je problemen als klimaatverandering, extreme armoede, het geweld en de instabiliteit in het Midden-Oosten of uitdagingen als wereldhandel of migratie niét effectief kunt aanpakken door alleen maar te kijken naar het nationale eigenbelang. Deze landen zijn er van overtuigd dat de multilaterale aanpak – waarbij landen samen praten, oplossingen zoeken, beslissingen nemen en uitvoeren – vandaag meer nodig is dan ooit.’

Op de vraag of de Verenigde Staten binnen de Veiligheidsraad of de Verenigde Naties dan steeds meer geïsoleerd geraken, antwoordt Michel met een goed overwogen ‘dat heb ik niet gezegd’.

‘De Europese Unie is een uitgelezen voorbeeld van multilateralisme, gebouwd op soevereine natiestaten, maar met de duidelijke afspraak om een deel van die soevereiniteit te vervangen door gezamenlijkheid om zo meer welvaart en meer vrede te garanderen. Maar ook binnen de EU zijn er landen die het patriottisme van Trump aanhangen. En dus zullen we dat evenwicht tussen soevereiniteit en gezamenlijkheid opnieuw moeten bekijken en vooral effectiever moeten maken, zodat mensen zien en ervaren dat een gezamenlijke, multilaterale aanpak beter is. Dat moeten we tonen op vlak van sociale dossiers, economie, veiligheid en migratie.’

‘Als president Trump zo veel belang hecht aan soevereiniteit, dan zou hij best wat meer respect mogen opbrengen voor de soevereine keuze van Europese staten om het atoomakkoord met Iran uit te voeren en vol te houden.’

Overigens, voegt Michel er fijntjes aan toe, ‘als president Trump zo veel belang hecht aan soevereiniteit, dan zou hij best wat meer respect mogen opbrengen voor de soevereine keuze van Europese staten om het atoomakkoord met Iran uit te voeren en vol te houden.’

Zowel tijdens de toespraak voor de Veiligheidsraad als tijdens die voor de Algemene Vergadering van de VN maakte Trump er geen geheim van dat hij de soevereiniteit van andere landen alleen waardeert als ze de lijn van de VS volgen. ‘Elk individu of elke organisatie die zich niet houdt aan de ergste sancties ooit tegen Iran zal zelf de zware gevolgen van die actie moeten dragen’, dreigde de president.

Premier Michel suggereert dat de internationale allianties en bondgenootschappen in volle verandering zijn: ‘Terwijl de VS het unilaterale kamp leiden, is de EU de leider van het multilaterale kamp geworden.’

Op de vraag waar Rusland en China zich in deze herschikking van bondgenootschappen bevinden, antwoordt Michel: ‘Het klopt dat deze verschuivingen de mogelijkheid in zich dragen om objectieve allianties aan te gaan met landen waarmee we traditioneel minder verbonden waren. Het is niet toevallig dat ik onlangs naar Rusland geweest ben of dat ik volgende maand lange gesprekken zal hebben met Chinese vertegenwoordigers. President Xi verraste de wereld vorig jaar trouwens aangenaam door zijn toespraak in Davos waar hij vrije wereldhandel en een multilaterale wereldorde bepleitte.’

Voor de duidelijkheid voegt Michel daar nog aan toe dat samenwerking met nieuwe landen in het kader van de multilaterale instellingen niet betekent dat België en bijvoorbeeld China of Rusland het over alles eens zijn. En andersom: België deelt nog altijd veel basisprincipes met de VS en werkt ermee samen, ook in het kader van de relatie met Iran – ondanks de diepe meningsverschillen over het nucleair akkoord.

‘Je hoort dat de Amerikaanse president het platform van de Verenigde Naties gebruikt om zijn binnenlandse electoraat aan te spreken. Hij houdt hier verkiezingstoespraken.’

Donald Trumps toespraak tot de VN-Veiligheidsraad op woensdag 26 september herhaalde in grote lijnen zijn toespraak van de dag ervoor tot de Algemene Vergadering. Zijn scherpste aanval was opnieuw gereserveerd voor Iran, dat hij de grootste sponsor van terrorisme ter wereld noemde.

Interessant was dat hij het thema van de vergadering (non-proliferatie van massa-vernietigingswapens) meteen oprekte door daar aan toe te voegen ‘en van de wapensystemen die deze wapens kunnen vervoeren’. Daarmee kon hij namelijk het atoomakkoord met Iran mank verklaren, want daarin staat niets over de raketsystemen die de VS nu zien als een even grote bedreiging als de mogelijke atoomwapens zelf.

Nieuw was de beschuldiging dat China probeert tussen te komen in de Amerikaanse parlementsverkiezingen van november, omdat Trump de enige president is die het aangedurfd heeft om een handelsoorlog te openen met China. Een oorlog die de VS aan het winnen zijn, aldus Trump, zoals de VS op alle terreinen aan de winnende hand zijn. ‘Je hoort dat de Amerikaanse president het platform van de Verenigde Naties gebruikt om zijn binnenlandse electoraat aan te spreken. Hij houdt hier verkiezingstoespraken’, reageert premier Michel.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.