Week van de Fair Trade van 3 tot 13 oktober

Eet alsjeblieft meer eerlijke chocolade

© Fairtrade Austria / Georg Schnellnberger

 

Internationale handel slaagt er niet in om producenten in ontwikkelingslanden de middelen te geven voor een waardig bestaan: Ze hebben niet dezelfde toegang tot informatie, financiering en sociale voorzieningen. De macht in de productieketen is dan ook niet eerlijk verdeeld en zorgt voor armoede bij de mensen die dagelijks ons voedsel produceren.

Twee cijfers om deze onrechtvaardige situatie te schetsen: (1) 70% van ons voedsel is afkomstig van kleine familiale boerderijen. (2) Bijna een miljard mensen in de wereld lijdt honger. Driekwart van hen zijn boeren en landarbeiders in Latijns-Amerika, Afrika en Azië. Fairtrade wil boeren, arbeiders en hun gezinnen een menswaardig inkomen bezorgen en de omstandigheden creëren waardoor ze sterker staan en zélf uit de armoede geraken. Zo kunnen ze hun eigen toekomst in handen nemen. Het uitgangspunt daarbij is: “Trade not aid”, “handel, geen liefdadigheid”.

Samenwerken om een stem te geven aan de producent

Het model dat Fairtrade aanbiedt brengt producenten samen in coöperatieven die beter georganiseerd zijn, geaggregeerd met democratische en inclusieve ruimtes. Dit is belangrijk omdat dit model de mogelijkheid heeft om de machtsverhoudingen en -dynamiek te veranderen die bestaan in de conventionele handelssystemen, waar een alleenstaande producent een zwakke positie hebben om te onderhandelen.

Elk product vertelt een verhaal. Via Fairtrade wordt de stem van producenten gehoord en versterkt.

Via deze coöperatieven en een internationale certificering kunnen ze wel een belangrijke bijdrage leveren aan wereldwijde waardeketens.

Elk product vertelt een verhaal. Via Fairtrade wordt de stem van producenten gehoord en versterkt. Via Fairtrade worden de menselijke ketens onder de aandacht gebracht en worden de mensen achter het product gezien.

Bescherming voor de zwakste schakel

De Fairtrade minimumprijs – een financieel vangnet voor de producent wanneer de marktprijzen zakken onder productiekosten – was dit jaar bijzonder relevant voor onze West-Afrikaanse cacaoboeren. De prijzen die de regering van Ivoorkust voor het seizoen 2017-2018 vastlegde, lagen een stuk lager dan de minimumprijs van Fairtrade. Een drama voor de cacaoproducent, die plots meer dan 30% van zijn inkomen zag smelten onder de zon.

Gelukkig werden alle Fairtrade-contracten afgedwongen en de aankopers betaalden het verschil (tussen de prijs bepaald door de regering en de minimumprijs) rechtstreeks aan de cacao-coöperatieven. Dit werd door de Ivoriaanse regelgever, de Conseil Café Cacao, ondersteund en we hebben met hen samengewerkt om ervoor te zorgen dat de contracten werden gehonoreerd. Dit was een zeer direct en concreet voorbeeld van het voordeel van Fairtrade-voorwaarden.

West-Afrikaanse cacaoboeren hebben niet altijd een stem, hoewel ze rechtstreeks verantwoordelijk zijn voor het grootste deel van de exportopbrengsten van hun land. 

West-Afrikaanse cacaoboeren hebben niet altijd een stem, hoewel ze rechtstreeks verantwoordelijk zijn voor het grootste deel van de exportopbrengsten van hun land. Via beter georganiseerde coöperaties heeft Fairtrade de deur geopend voor dialoog op politiek niveau in landen van herkomst. Het heeft er onder meer voor gezorgd dat Fairtrade Premium – een extra premie die de producent ontvangt bovenop de aankoopprijs – niet wordt belast, omdat het rechtstreeks bijdraagt aan het verbeteren van gemeenschappen.

We weten bijvoorbeeld dat coöperatieven in Ivoorkust hun Fairtrade Premies gebruiken om te investeren in voorfinanciering van de cacao-oogst. Dat is belangrijk omdat je cacao slechts tweemaal per jaar kan oogsten. Dankzij voorfinanciering zijn de coöperatieven in staat om aan de cashbehoeften van hun leden te voldoen. We weten ook dat producenten investeren in schoolvoedingsprogramma’s, waarbij de premie bijdraagt aan de investering in schoolmoestuinen en toegang tot voeding. Op die manier zijn kinderen verzekerd van ten minste één gezonde maaltijd per dag.

De premie wordt ook gebruikt om te investeren in goede landbouwpraktijken en -instrumenten. Zo worden bijvoorbeeld landbouwkundigen aangenomen die de boeren op het terrein bezoeken om hen te helpen bij een duurzaam landbouwbeheer.

Standaarden banen de weg naar meer respect

De Fairtrade standaarden gaan niet enkel over prijs en handelsregels. Op niveau van de coöperatieven gaat het bijvoorbeeld ook over inclusie en transparantie, evenals over het installeren van een democratisch proces. Dit is het verschil met Fairtrade. Met Fairtrade kijken we bijvoorbeeld naar de rol van de vrouwen en jongeren. We zorgen dat ze ook worden meegenomen in het proces waaraan ze bijdragen. Zo wordt de bespreking van rechten en plichten op een zeer praktische en tastbare manier geïmplementeerd.

Het lijkt misschien vreemd voor de gemiddelde Belg dat dit niet de norm is. Maar dat is wel hoe veel mannen gesocialiseerd zijn in deze regio van de wereld. Zij zijn verantwoordelijk voor de “man’s crop” zoals cacao en het geld dat daaruit voortkomt.

We zien op het terrein dat deze aanpak ervoor kan zorgen dat tradities en gendernormen die vrouwen hebben uitgesloten bespreekbaar worden. We zien ook dat wanneer we hierin verder durven gaan, zoals met de Fairtrade Africa Women’s School of Leadership dat in Abengourou in Ivoorkust werd gelanceerd, ​​vrouwen hun stem verheffen en dat hun gemeenschappen rechtstreeks profiteren van deze verhoogde inzet en dynamiek. Mannen die werden blootgesteld aan gendertraining pasten zich plots ook aan en lieten meer inspraak toe in het beheer van financiën op huishoudelijk niveau.

De uitdagingen voor de toekomst : “eet meer eerlijke chocolade!”

Eén van de uitdagingen waarmee we als Fairtrade worden geconfronteerd is het groeiend aantal aanvragen van boerenorganisaties. Momenteel zijn er bijvoorbeeld 98 aanvragen in behandeling voor Cote d’Ivoire alleen. En we hebben er al 198 bestaande coöperatieven die Fairtrade gecertificeerd zijn. Van deze 198 zijn er in de afgelopen 18 maanden meer dan 100 lid geworden.

Het is bijzonder moeilijk om de behoeften van de boerenorganisaties bij te houden.

Het is bijgevolg bijzonder moeilijk om de behoeften van de boerenorganisaties bij te houden. Aan de andere kant toont dit aan dat het Fairtrade-model aantrekkelijk is voor de producenten. Toen de prijzen verleden jaar kelderden, slaagden Fairtrade gecertificeerde coöperaties er inderdaad in betere deals te hebben bij de verkoop op Fairtrade-voorwaarden.

De andere kant van die uitdaging is dat hoewel de groepen 100% gecertificeerd zijn, ze vaak maar een klein percentage van hun producten aan Fairtrade-voorwaarden verkopen. Dus de duurzame productiecijfers groeien: hectares land onder duurzame productie, aantal boeren dat zich aan onze normen houdt, potentieel gemeenschapsvoordeel zoals hierboven uitgelegd. MAAR het percentage verkopen onder Fairtrade-voorwaarden groeit niet met hetzelfde tempo. Eerlijke handel zou dus met andere woorden veel meer impact hebben indien de vraag naar gecertificeerde cacao groter was.

Deze week start de week van de fair trade in België. Ik zou dus zeggen: eet maar gerust véél Fairtrade chocolade. Want dat maakt jou én onze producenten blij!

Wangeci Gitata is al lange tijd een Fairtrade-supporter. Sinds 2011 werkt ze bij Fairtrade Africa, een lidorganisatie van Fairtrade die de Afrikaanse producenten vertegenwoordigt en ondersteunt, op het gebied van fundraising en partnerschappen. Ze is gepassioneerd door haar werk en wil het leven van producenten en werknemers verbeteren door nieuwe business opportuniteiten te ontwikkelen. Ze is van nature optimistisch en gelooft dat er markten zijn die, naast traditionele exportbestemmingen, op het Afrikaanse continent meer ontwikkeld en gepromoot moeten worden. “Duurzame productie en duurzame consumptie is één van de SDG’s en Fairtrade ondersteunt alle schakels in de keten om een zinvolle en concrete bijdrage te leveren”. Meer info op www.fairtradechocolade.be

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.