Voor welke toekomst kiest Congo na Joseph Kabila?

Dit zijn de belangrijkste presidentskandidaten in Congo

Zondag kiest Congo een opvolger voor president Joseph Kabila. Zijn ambstermijn liep al in 2016 af, maar verkiezingen werden intussen al drie keer uitgesteld waardoor hij sindsdien nog steeds aan de macht is. Welke van de 21 kandidaten zal hem opvolgen? We lijsten hier de belangrijkste kanshebbers op.

Emmanuel Shadary, opvolger van Joseph Kabila

Emmanuel Ramazani Shadary was één van de oprichters van de PPRD, de Parti du Peuple pour la Reconstruction et la Démocratie (PPRD). In 2006 en 2011 werd hij als parlementslid verkozen in het kiesdistrict Kabambare (DRCongo). Hij was ook een tijdlang plaatsvervangend secretaris-generaal van de PPRD.

Als partijgenoot is het niet verrassend dat Ramazani Shadary veel lof heeft voor de aanpak van huidig president Kabila die al sinds 2001 aan de macht is

De laatste ambtstermijn van Joseph Kabila eindigde eind 2016. Desondanks is hij nog altijd president. De Congolese grondwet verbiedt Kabila om nog kandidaat te zijn bij de nieuwe presidentsverkiezingen. Daarom koos hij Ramazani Shadary als zijn opvolger om voor de meerderheid aan de verkiezingen deel te nemen.

Als partijgenoot van huidig president Joseph Kabila is het niet verrassend dat Ramazani Shadary veel lof heeft voor de aanpak van de Congolese president die al aan de macht is sinds januari 2001. Op 19 november gaf Shadary voor het eerst tekst en uitleg bij zijn eigen plannen. Ramazani Shadary kreeg de steun van het Front commun pour le Congo (FCC), het verkiezingsplatform van het Kabila-kamp dat verschillende politieke partijen omvat die Shadary steunen. 

© WIkimedia Commons

Emmanuel Ramazani Shadary

Ramazani Shadary denkt 86 miljard dollar te kunnen vinden, verspreid over vijf jaar. Met dat geld wil Ramazani Shadary de Democratische Republiek Congo ontwikkelen. Ramazani Shadary heeft diverse prioriteiten. Een eerste is de versterking van het staatsgezag, gekoppeld aan een beter openbaar bestuur. Daarnaast wil hij ook een gediversifieerde, concurrentiële economie uitbouwen, de armoede bestrijden en de toegang tot sociale voorzieningen verbeteren. Ten slotte wil hij de geopolitieke rol van Congo versterken.

Op het gebied van werkgelegenheid belooft Emmanuel Ramazani Shadary 100.000 banen te creëren in het eerste jaar van zijn ambtstermijn. Uit veiligheidsoverwegingen wil hij ‘geleidelijk’ de lonen van de soldaten verbeteren. De militairen worden nu niet genoeg betaald om voor een goede huisvesting te zorgen of hun kinderen naar school te sturen. Het leger moet volgens Ramazani Shadary meer capaciteit krijgen om ‘acties op de grond’ uit te voeren, en het personeel beter te huisvesten. De presidentskandidaat wil de strijdkrachten ook sterker maken en de reorganisatie ervan voortzetten: ‘Om zaden van onveiligheid op het nationale grondgebied uit te roeien, met name in het oosten van het land.’

Ramazani Shadary, die tot februari 2018 minister van Binnenlandse Zaken was, hoopt de internationale gemeenschap bewust te maken van ‘het terrorisme in het noordoosten van het land’. In de Oost-Congolese steden Goma, Beni en Rusthuru plegen rebellen en onbekende soldaten regelmatig gewapende aanvallen waarbij ook meisjes en vrouwen verkracht worden. 

Martin Madidi Fayulu, presidentskandidaat van de verzamelde oppositie

Volksvertegenwoordiger Martin Madidi Fayulu (62) is aangeduid als de gemeenschappelijke presidentskandidaat van de Congolese oppositie. Om een sterker front te kunnen vormen tegen het huidige bestuur, onderhandelden in november zeven leiders van verschillende oppositiepartijen in Genève om een gemeenschappelijke kandidaat te nomineren. Fayulu kwam daar als sterkste kandidaat uit. 

Op 11 november vergaderden zeven oppositieleden over een gemeenschappelijke kandidaat: Félix Tshisekedi (Union pour la Démocratie et le Progrès Social), Freddy Matungulu (Congo na Biso), Vital Kamerhe (Union pour la Nation Congolaise), Adolphe Muzito (Palu), Jean-Pierre Bemba (Mouvement de la Libération du Congo), Moise Katumbi (Ensemble pour le Changement) en Martin Madidi Fayulu (ECiDé) zelf. Drie van hen mochten van de nationale kiescommissie (CENI) zelf geen presidentskandidaat zijn: oud-premier Adolphe Muzito, Moïse Katumbi en Jean-Pierre Bemba, maar ze wilden mee beslissen over een gezamenlijke kandidaat voor de presidentsverkiezingen.

Na drie dagen van intense onderhandelingen wordt uiteindelijk Martin Madidi Fayulu als gemeenschappelijke kandidaat voor de hele oppositie aangeduid. Fayulu zegt na zijn selectie dat hij slechts de woordvoerder is van de strijd voor vrijheid en democratie die al vele jaren door de Congolese oppositie gevoerd wordt. 

Na een verklaring van de secretaris-generaal van de UDPS, de partij van Felix Tshisekedi, schrapt die laatste zijn handtekening één dag later uit de overeenkomst van Genève. Zijn electorale basis weigert om akkoord te gaan met een andere kandidaat dan hijzelf. Dat gebeurt ook bij het UNC, de partij van Vital Kamerhe. Beide politici stellen zich opnieuw in eigen naam kandidaat.  

Wie is Martin Madidi Fayulu? 

© WIkimedia Commons

Martin Madidi Fayulu

Martin Fayulu wordt op 21 november 1956 geboren in Kinshasa. Hij zit in de Nationale Assemblee namens de oppositiepartij EciDé (Engagement pour la Citoyenneté et le Développement). Fayulu, die ook actief is in het zakenleven, was al aangetreden als presidentskandidaat van het platform “Dynamique de l’opposition”. 

De politicus studeert aan het Hoger Instituut voor Management in Parijs en behaalt daar een masterdiploma in algemene economie. In het Amerikaanse San Francisco voegt hij een Master of Business Administration aan zijn cv toe.

Martin Fayulu treedt in september 1984 in dienst bij oliemaatschappij Mobil, in Kinshasa. Zijn loopbaan daar sluit hij af als algemeen directeur van ExxonMobil Ethiopië. Hij heeft ook verantwoordelijkheden op het hoofdkantoor van Mobil in Fairfax (USA), op het hoofdkantoor van Mobil Afrika in Parijs en bij andere partners van ExxonMobil in Afrika (Ivoorkust, Kenia, Nigeria en Mali). 

MAFA, de soldaat van het volk

De politieke carrière van Martin Madidi Fayulu begint wanneer hij deelneemt aan de Nationale Soevereine Conferentie (CNS) in 1991. Dat is een vergadering van verschillende politieke partijen en burgermaatschappijen om tegen de dictatuur van president Mobutu te strijden. Hij is ondervoorzitter van de Commissie Economie, Industrie en Middelgrote en Kleine Bedrijven. Hij is voor het eerst parlementslid in 2006. In 2011 wordt hij ook verkozen in de Nationale Assemblee. De man voerde ook campagne voor Etienne Tshisekedi, de overleden vader van die andere oppositieleider Félix Antoine Tshisekedi.

Fayulu belooft om van de totstandkoming van de rechtsstaat en de strijd tegen corruptie zijn hoofdpunten te maken

Martin Fayulu, die als bijnaam ‘MAFA, le soldat du peuple’ krijgt, heeft een visie. Het bestuursprogramma ‘Investeren in de burger om de DRCongo te ontwikkelen’ wil een vrij en welvarend Congo opbouwen dat mensen de mogelijkheid biedt om hun levensomstandigheden te veranderen. Fayulu belooft om van de totstandkoming van de rechtsstaat en de strijd tegen corruptie zijn hoofdpunten te maken.

Presidentskandidaat Félix Antoine Tshisekedi wil armoede bestrijden

Félix Antoine Tshisekedi (55) maakt van de strijd tegen armoede zijn prioriteit als hij president van Congo wordt. Hij is momenteel voorzitter van de Union pour la Démocratie et le Progrès Social (UDPS), de politieke partij die zijn vader Etienne Tshisekedi in 1982 oprichtte. 

Félix Antoine Tshisekedi is geboren in 1963 en brengt zijn jeugd door in Brussel. Als jongeman treedt Felix Tshisekedi toe tot de UDPS, de partij van zijn vader. Aanvankelijk is hij militant, maar later vervult hij verschillende functies, onder andere als partijbestuurder. Eind 2008 wordt hij voor het eerst benoemd tot nationaal secretaris voor externe zaken in Brussel, waar hij met zijn familie woont. In november 2011 wordt hij verkozen tot Parlementslid van Mbuji-Mayistad en in oktober 2016 wordt hij uiteindelijk benoemd tot plaatsvervangend secretaris-generaal van de UDPS. 

© WIkimedia Commons

Félix Antoine Tshisekedi

Zo vader zo zoon? 

Vader Etienne is in de jaren negentig een rivaal van Mobutu Sese Seko, de tweede president van DR Congo die een paar maanden nadat hij in 1997 werd verdreven, overlijdt. Daarna is hij dat ook van de presidenten Laurent en Joseph Kabila. Onder Tshisekedi’s leiding wordt de UDPS de grootste oppositiepartij in het land, maar hij weet nooit de macht te veroveren. Hij overlijdt in Brussel op 1 februari 2017, op 84-jarige leeftijd.

‘Ik zal mijn best doen om zijn droom te bestendigen, zijn droom van een rechtsstaat, een beter Congo, waar onze zonen en dochters kunnen bloeien’

Kort daarop, in de nacht van vrijdag 30 op zaterdag 31 maart van datzelfde jaar volgt Félix zijn vader Etienne op aan het hoofd van de UDPS. Hij wordt daarmee automatisch kandidaat voor de volgende verkiezingen. Zo komt een einde aan de moeilijke tijd die de partij heeft gehad vóór de opvolging. ‘Ik heb geen ambitie om te concurreren met mijn vader, hij is mijn meester, en je concurreert niet met je meester’, vertelt Tshisekedi aan BBC Afrika. ‘Maar ik zal mijn best doen om zijn droom te bestendigen, zijn droom van een rechtsstaat, een beter Congo, waar onze zonen en dochters kunnen bloeien. Dat is waar ik naar op zoek ben.’

Om de droom van zijn vader te realiseren, moet Félix Antoine Tshisekedi de aanhangers van zijn politieke partij en de oppositie overtuigen dat hij de beste kandidaat is om de huidige macht te overwinnen.

Tshisekedi stelt een maatschappelijk project voor, ‘Armoede overwinnen’. Tijdens iedere bijeenkomst benadrukt hij: ‘Met mij als president van de Republiek zal onderwijs gratis zijn, net als de gezondheidszorg.’ Daarnaast wil hij ook de vrede in het oosten van het land herstellen. Daarvoor wil hij de strijd aangaan met tientallen gewapende groepen die de regio destabiliseren. ‘Eens verkozen als president, zal ik in de provincie Goma een hoofdkantoor openen, om het probleem van de onveiligheid te beëindigen.’

Marie-Josée Ifoku is enige vrouwelijke kandidaat

De enige vrouw op de lijst van 21 officieel erkende presidentskandidaten is Marie-Josée Ifoku. Ze is verrast dat andere vrouwen geen ambitie hebben getoond om het land te leiden. Zelf spreekt ze van een buitengewone kans. Ifoku is overtuigd dat zij de enige is die Emmanuel Ramazani Shadary, de dauphin van president Joseph Kabila, kan bedreigen.

Nog voor het afmaken van de middelbare school in Kinshasa komt Marie-Josée Ifoku terecht in Europa. Ze woont eerst in Nederland en België waarna ze haar universitaire studies verderzet in Frankrijk (Parijs) en Canada (Québec). Na een aantal jaar in Canada, waar ze als makelaar en bediende bij een autodealer werkt, keert Ifoku in 2004 terug naar Congo. Daar werkt ze bij diverse ondernemingen, onder meer als algemeen directeur bij Congo Motors.

© WIkimedia Commons

Marie-Josée Ifoku

Ifoku is ook actief in de Congolese politiek. Ze bekleedt diverse politieke functies in de provincie Tshuapa, waar ze het zelfs tot gouverneur schopt. Op zeker ogenblik sticht ze een eigen politieke partij, de ‘Alliance des Elites pour un Nouveau Congo’ (AENC). Ifoku wil de Congolezen wakker schudden en het staatsgezag herstellen. Ze ligt ook aan de basis van de vereniging Bomoko, die zich richt op gemeenschapsontwikkeling. Verder is ze predikante bij de Eglise Sang Précieux in Kalamu, een gemeente van Kinshasa.

Niet bang 

In een gesprek met de VN-radio Okapi verklaart Marie-Josée Ifoku niet bang te zijn als enige vrouwelijke presidentskandidaat. Ze ziet haar vrouw-zijn eerder als een troef. ‘De Congolezen begrijpen dat dit in mijn voordeel speelt. We zijn nu 58 jaar onafhankelijk, het waren mannen die de onafhankelijkheid voor elkaar kregen. Maar wat zagen we? Niets. De mannelijke politici vertellen fier over hun heldendaden, maar de Congolees merkt op zijn bord niets van die “prestaties”.’

‘We zijn nu 58 jaar onafhankelijk, het waren mannen die de onafhankelijkheid voor elkaar kregen. Maar wat zagen we? Niets’

Toch is ze verrast dat ze de enige vrouwelijke kandidaat is: ‘Ik dacht dat we met twee of drie vrouwen zouden zijn. Voor mij is het een buitengewone kans die meer vrouwen van het Congolese volk zou moeten grijpen.’ Als ze verkozen raakt , is ze van plan het leger te reorganiseren. Zo wil ze het gezag van de staat herstellen en een einde maken aan de onveiligheid in het land. 

Ifoku gebruikt een veegborstel als symbool van haar verkiezingscampagne. Ze wil verandering realiseren door haar tegenstanders aan de kant te vegen. In het bijzonder ‘de middelmatigen’ in de politiek, die volgens haar nog geen bal hebben bereikt.

© 2018 — Stampmedia — Glodie Mungaba

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

  • StampMedia versterkt de stem van jongeren tussen 16 en 26 jaar. Ze dichten de inhoudelijke en vormelijk kloof tussen media en jongeren door hen (en hun begeleiders) mediawijs te maken en

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.