Amerikaanse prominenten willen Assad met geweld verwijderen

De regering-Obama heeft de druk tot nog toe weerstaan en richt zich vooral op het bijeenbrengen van een “Vrienden van Syrië”-contactgroep, bestaande uit westerse en Arabische landen die de Syrische oppositie willen steunen tegen Assad. Vooral met Turkije wil Amerika graag samen optrekken. De minister van Buitenlandse Zaken, Ahmet Davutoglu, bracht donderdag een bezoek aan Washington.

Niet genoeg

Drie senatoren hebben nu echter gezegd dat sancties en een contactgroep niet genoeg zijn. “Vorig jaar werd de wereld tot actie gebracht in Libië door de dreiging van wreedheden in Benghazi”, verklaarden John McCain, Lindsay Graham en Joe Lieberman in een gezamenlijke verklaring. “Zulke wreedheden zijn nu een realiteit in Homs en andere steden in Syrië.” Ze riepen op politieke en militaire oppositiegroepen te helpen om terug te kunnen vechten tegen Assad.

Neoconservatieve haviken roepen al langer dat Washington met geweld moet ingrijpen. “Syrië is de onderbuik van Iran, en een doorgang van wapens en geld voor terroristen”, schreef Danielle Pletka van het neoconservatieve American Enterprise Institute, en daarom zou het Vrije Syrische Leger in Turkije gesteund moeten worden. “Het is een uniek samenkomen van morele overwegingen en strategisch belang dat pleit voor interventie”, aldus Pletka.

De haviken krijgen nu bijval van drie van de vier Republikeinse genomineerden, en bovendien van een paar prominenten die pro-Israël zijn, maar meer aan de Democratische kant staan. “Assad doet in Homs, Hama, Dara’a en in andere steden wat Khadaffi alleen maar dreigde te doen in Benghazi”, zei Leon Wieseltier van The New Republic gisteren. “Onze belangen gaan hier samen met onze waarden”, zei hij, want Iran zou verzwakt worden.

Burgeroorlog

Critici worden echter steeds sceptischer over ingrijpen. Het grootste probleem vormt het Vrije Syrische Leger, dat zich niet lijkt te voegen naar de Syrische Nationale Raad (SNR), de overkoepelende oppositie-organisatie die internationaal steeds meer erkenning heeft gekregen. Toen de SNR een hoge militaire raad wilde instellen werd ze door de officiële leider van het Vrije Syrische Leger, kolonel Riad al-Asaad, bestempeld als een groep “verraders”. Het oppositieleger bewapenen zou “zeker tot burgeroorlog leiden”, zei hoogleraar Anne-Marie Slaughter, die tot vorig jaar topadviseur was van Hillary Clinton. “Als zij meer zouden gaan aanvallen, zou dat de aanhangers van Assad nog meer samenbrengen en zou het nog meer een conflict tussen bevolkingsgroepen worden.”

Hoogleraar Marc Lynch schreef op zijn blog bij Foreign Policy dat de Syrische oppositie zoals altijd heel verdeeld, ongeorganiseerd en lokaal is. “Het Vrije Syrische Leger is eigenlijk fictie, een ongeorganiseerde verzameling van lokale vechtende groepen die diep verdeeld blijven.” Als zij wapens zouden krijgen, zou dat heel makkelijk kunnen leiden om een competitie om wapens. Dat zou de verschillen kunnen verdiepen. Bovendien, als vechtende groepen machtiger worden binnen de oppositie, “zouden de voorstanders van geweldloze of politieke strategieën worden gemarginaliseerd.”

De gerenommeerde middenoostendeskundige Joshua Landis is het grotendeels eens met Lynch. “Als het conflict wordt gemilitariseerd, zullen de Syrische Nationale Raad en andere groepen hun leiderschap verliezen. De macht zal gaan naar de mensen met wapens en geld, en dat zullen misschien niet mensen zijn die Amerika net zo aantrekkelijk vindt.”

Toch gelooft Landis dat Washington uiteindelijk wapens zal sturen. Qatar en andere Golfstaten doen het namelijk ook al, al is het nog op kleine schaal. “Het belang om mee te doen zal steeds groter worden. Als iemand begint met bewapenen, willen anderen ook meedoen om een deel van de invloed te krijgen. Dat is een van de belangrijkste redenen dat men nu een contactgroep wil. Ze zijn bezorgd dat verschillende landen verschillende milities gaan steunen — de Golfstaten de moslimbroerders en het Westen seculiere groepen — die dan, als het regime valt, elkaar gaan bevechten.”