Libanon kan Syrische vluchtelingenstroom niet meer aan

Het Syrische grondgebied is slechts een paar honderd meter verwijderd van Wadi Khaled in Libanon, een gebied met zeventien dorpen dichtbij de rivier Kabir die de grens vormt.
 
“Natuurlijk willen we de vluchtelingen graag opnemen, maar we zijn bang dat we over een paar weken een humanitair probleem hebben”, zegt Mahmoud Khazaal, de voormalige burgemeester van het dorp Bayouk.

Twee maanden geleden begonnen de volksprotesten tegen de regering van Syrië. President Bashar Assad, wiens familie al dertig jaar aan de macht is, pakt de demonstranten met harde hand aan.

Sinds het conflict Tell Kalakh bereikte, vluchtten zo’n 5000 mensen naar Libanon, schat Khazaal. Het gevolg is dat de 1400 inwoners van Bayouk nu 600 Syriërs opvangen.
 
“Het aantal vluchtelingen ligt nog hoger, want veel mensen die naar Tripoli, in het noorden van Libanon, zijn gegaan, hebben we niet meegeteld”, zegt Khaled Daher, parlementariër voor de Noordelijke regio van Libanon.

Armoede

Debaybiyeh en andere dorpen in de omgeving, die op ongeveer 20 kilometer afstand van Tripoli liggen, bij de Syrische stad Halat, vangen ongeveer vierhonderd Syrische gezinnen op.

“De regio heeft eenvoudigweg niet de middelen en capaciteit om zoveel mensen onderdak te bieden”, zegt Khazaal.
 
Noord-Libanon is arm. Volgens een studie van het VN-Ontwikkelingsprogramma (UNDP) leeft ongeveer 17 procent van de bevolking in extreme armoede. De voormalige burgemeester klaagt dat er pas sinds een paar dagen hulpgoederen worden geleverd en in hele kleine hoeveelheden.

“Het ministerie van Sociale Zaken stuurt porties voedsel voor tien personen waar slechts twee personen genoeg aan hebben. We hebben meer nodig.”
 
Vorige week verklaarde de minister van Sociale Zaken, Salim Sayegh, dat het ministerie nadenkt over mogelijkheden om meer vluchtelingen op te vangen. Daarvoor zouden scholen en andere gemeentelijke gebouwen in het noorden gebruikt moeten worden.

Sanitaire problemen

“We hebben nu al sanitaire problemen als gevolg van het hoge aantal vluchtelingen. Soms wonen er tientallen mensen in één huis”, zegt Khazaal. “Veel vluchtelingen hebben bovendien ernstige medische problemen en de dichtstbijzijnde kliniek ligt op 40 kilometer afstand.”

Het aanstaande, hete zomerseizoen zal de situatie van de vluchtelingen nog verergeren, zegt Daher. 

Voor de Syriërs die in Bayouk onderdak hebben gevonden, hebben de levensomstandigheden geen prioriteit. Souad, een vrouw van in de dertig, stak te voet de Kabir over met drie kinderen en andere verwanten. “We werden beschoten en mijn moeder is in haar arm geraakt. Ze ligt nu in een Libanees ziekenhuis”, zegt ze per telefoon.

Anderen, zoals Mohamad, vertellen over de doden die in hun dorp van herkomst op straat blijven liggen en over plaatsen waar constant gebombardeerd wordt. De vluchtelingen maken melding van gemaskerde mannen in zwarte kleding die samen met militairen vechten.

“Het vierde regiment van het leger heeft gewapende Alevieten uit buurdorpen gestuurd om ons aan te vallen”, zegt Souad. “We kunnen niet terug.”

De getuigenissen van de vluchtelingen zijn moeilijk te verifiëren, omdat de Syrische autoriteiten geen buitenlandse journalisten toelaten in het land.

Deserteurs

Een ander probleem van de vluchtelingen is hun onzekere juridische status in Libanon. Sommigen zijn gearresteerd door de Libanese autoriteiten. De mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) spreekt over de arrestatie van negen Syrische mannen en een kind, sinds 15 mei. Zij zouden Libanon illegaal zijn binnengekomen.
 
“Ik heb gehoord over vijftien gevallen waarbij vluchtelingen zijn vastgezet”, zegt Daher. “In veel gevallen ging dat om gewonde vluchtelingen die nu door veiligheidstroepen bewaakt worden in Libanese ziekenhuizen.”

Het Libanese leger, dat zijn aanwezigheid bij de grens heeft opgevoerd, zegt drie Syrische soldaten - deserteurs - gearresteerd te hebben. De militairen zeggen illegale vluchtelingen wel door te laten.

“We geloven niet dat vrouwen en kinderen een bedreiging vormen voor de veiligheid, maar deserteurs zijn een andere zaak”, zegt een militaire bron. “Die moesten we terugsturen naar Syrië omdat ze niet in aanmerking komen voor een vluchtelingenstatus. Dat heeft te maken met de bestaande overeenkomsten tussen beide landen. We willen ons niet mengen in Syrische interne zaken.”