Syrische economie lijdt onder revolutionaire sfeer

Wat in maart vorig jaar begon als vreedzaam, prodemocratisch protest is onder zware repressie van de Syrische regering veranderd in gewapende opstanden in onder andere Homs, Hama en Jabal al-Zawiya. Hoe zwaar wegen de economische gevolgen? “De situatie is zeer moeilijk te onderzoeken”, vertelt econoom Jihad Yazigi aan de telefoon vanuit Damascus.

Maar er zijn belangrijke indicaties. Het internationale ratingbureau Moody’s besliste eerder deze maand om de outlook van de Libanese banksector te verlagen van stabiel tot negatief. Daar zat de verslechterende situatie in Syrië en andere regionale hotspots voor iets tussen.

Syriës economie lijkt al op haar tandvlees te zitten. Terwijl het IMF een negatieve groei voorspelde van 2 procent, raamt Business Monitor International de krimp op 9,6 procent. Yazigi denkt zelfs eerder aan 15 procent.

Embargo

Volgens het ministerie van Toerisme is het aantal toeristen dat Syrië bezoekt met 64 procent gedaald sinds maart. Daarnaast waren er hernieuwde sancties tegen de oliesector. “De EU was de grootste afnemer van de Syrische olie, nu moet het land op zoek naar andere klanten”, zegt Nassib Ghobril, hoofdeconoom van de Byblos Bank van Libanon, die ook in Syrië actief is.

De Syrische olieproductie bedroeg 385.000 vaten per dag in 2010, waarvan 99 procent naar Europa werd uitgevoerd. Door het embargo heeft Syrië sinds september een verlies geleden van 1,5 miljard euro, verklaarde minister van Olie Sufian Allaw vorige week.

De crisis eist ook zijn tol in de financiële sector. Het Syrische pond heeft door kapitaalvlucht bijna de helft van zijn waarde tegenover de dollar verloren. Dat heeft zich vertaald in een inflatie van 20 procent, schat Yazigi. Officieel bedraagt de inflatie sinds september 2011 3,38 procent, aldus het Syrische Centrale Bureau voor Statistiek.

Bankrush

Functionarissen hebben geprobeerd een rush op de banken te voorkomen door extra transactiekosten aan te rekenen voor geldopnames in dollar, de interest op spaarboekjes te verhogen en de aankoop van buitenlands geld aan banden te leggen. De totale activa van Syrische banken zouden momenteel 34 miljard euro bedragen en verspreid zijn over veertien privé- en zes staatsbanken, zegt Ghobril.

“Sommige klanten die aanvankelijk de terugbetaling van hun schulden uitstelden, blijken nu niet meer te kunnen betalen”, getuigt iemand uit de Syrische bankwereld anoniem. Ook voor bedrijfsleningen neemt de druk toe, volgens dezelfde bron. Steeds meer bedrijven vragen uitbreidingen op hun leningen, bijvoorbeeld als documentair krediet of de mogelijkheid om onder nul te gaan.

Irak en Iran

In een recente blog op Syria Comment opperde de politieke wetenschapper Joshua Landis de mogelijkheid dat staatsbanken uiteindelijk hun leningen aan het private banksysteem niet meer kunnen terugbetalen. De begroting wordt geschat op 16 miljard euro per jaar. Voor de crisis had de centrale bank officieel 14 miljard euro aan buitenlandse reserves. Bepaalde experten denken dat dit vandaag nog maar 8,5 miljard euro is.

De centrale bank heeft geen cijfers meer vrijgegeven sinds mei. De economische toekomst van Syrië is dus onzeker. Veel zal afhangen van hoeveel monetaire steun het regime van Assad krijgt van zijn bondgenoten Irak en Iran.