Milieubeweging betaalt hoge prijs voor Amerikaans klimaatengagement

De conferentie van Kopenhagen loopt van 7 tot 18 december. De internationale gemeenschap moet het eens worden over een verdrag dat de wereld vanaf 2012 dwingt veel minder broeikasgassen in de atmosfeer te jagen. De houding van de VS, op China na de grootste producent van die gassen, kan beslissen over het succes of de mislukking van de top. Maar op de conferentie zal het nog allerminst duidelijk zijn hoe de Amerikaanse klimaatwetgeving er de volgende jaren zal uitzien.

Lange weg

Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft in juni een wetsontwerp over uitstootbeperking goedgekeurd, maar de Senaat zit nog middenin de voorbereiding van een eigen ontwerp. Een deel daarvan, de Clean Energy Jobs & American Power Act werd vorige week donderdag goedgekeurd door de commissie Milieu en Openbare werken van de Senaat. Maar vier andere commissies moeten nog andere ontwerpen goedkeuren die ook elementen aandragen voor de uiteindelijke wet. Er komt misschien ook nog een onderzoek door het Milieuagentschap, dat op zich al vijf weken kan duren.
Woensdag kondigden de drie senatoren John Kerry, Joe Lieberman en Lindsey Graham bovendien aan dat ze parallel en buiten de procedure in de commissies om een aan een ander voorstel beginnen te werken. Dat zou de steun van meer dan zestig senatoren moeten krijgen, wat vertragingsmethodes uitsluit. Kerry en Graham lieten in oktober al verstaan dat hun voorstel ook bijkomende kerncentrales en olieboringen omvat.
“Hier is wat ik nodig heb om een klimaatwet goed te keuren”, zei Graham in een radio-interview. “Ik wil een bepaling over olieboringen die ons toestaat onze voorraden op te drijven - niet zomaar wat boringen, maar agressieve boringen”.
Lieberman van zijn kant maakt deel uit van een groep van senatoren die in de nieuwe wet financiële aanmoedigingen willen doen opnemen voor de bouw van nieuwe kerncentrales.

Minst goede optie

Milieuorganisaties zijn blij dat uitstootbeperkingen anders dan tijdens de regeerperiode van George W. Bush een reële kans maken, maar ze betreuren de voorwaarden die gesteld worden. “We gaan in een richting die de uitstoot zal verhogen, en dat de minst goede optie”, zegt Sarah Saylor van de milieubeweging Earthjustice.
Ambitieus zijn de voorstellen allerminst. Het voorstel van het Huis van Afgevaardigden mikt op een uitstootvermindering met 17 procent tegen 2020, in vergelijking met 2005. Het senaatsontwerp vermeldt nog 20 procent, maar dat cijfer gaat de volgende weken bijna zeker nog zakken. Het VN-Klimaatpanel pleit voor een reductie met 25 tot 40 procent tegen 2020, vergeleken met het - veel lagere - uitstootniveau van 1990.
Milieuorganisaties wijzen erop dat de Amerikaanse president Barack Obama niet moet wachten op het wetgevende werk om in Kopenhagen reductiedoelstellingen vast te leggen. Maar die moeten natuurlijk wel haalbaar zijn, anders kunnen de VS hun beloften later niet waarmaken. Het voorstel dat in de senaat wordt klaargestoomd, geeft de Amerikaanse regering een goede indruk van wat mogelijk is en wat niet.
Net als veel andere experts verwachten de Amerikanen dat er in Kopenhagen geen gedetailleerd klimaatakkoord zal kunnen worden goedgekeurd, maar wel een kader daarvoor. De details zouden dan volgend jaar kunnen worden uitgewerkt.
De kans bestaat dat heel de conferentie in duigen valt als de ontwikkelingslanden de indruk hebben dat de industrielanden zich niet echt willen verbinden tot ernstige reductiedoelstellingen. Uit wrevel daarover verlieten de Afrikaanse landen vorige week donderdag de laatste voorbereidende gespreksronde in Barcelona.