Loodzware taak voor nieuwe Malinese president

De presidentsverkiezingen volgden een welomschreven “opgelegde” agenda. Het meest uitgesproken signaal kwam van de Franse president François Hollande. In een televisie-interview eind maart 2013 verklaarde hij: ‘Wij willen eind juli verkiezingen in Mali. Hier zullen we niet van afwijken.’ De verkiezingen moesten een einde maken aan de transitieperiode en de politieke invloed van de militaire putschisten onder leiding van kapitein Amadou Sanogo. Door de 6.830.000 potentiële kiezers vroegtijdig naar de stembus te roepen, namen de internationale actoren niettemin het risico opnieuw een “slecht gekozen” leider in het zadel te helpen. In sommige noordelijke regio’s buiten de steden Timboektoe en Gao werden de verkiezingen immers als niet-legitiem gezien.

De vroegtijdige verkiezingen zorgden er bovendien voor dat niet iedereen in het kiesregister ingeschreven kon worden. Op sommige plaatsen –zoals in Frankrijk met zijn grote Malinese diaspora of in de vluchtelingenkampen in Mali’s buurlanden– stelden burgers mét kiezerskaart vast dat hun naam niet op de kiezerslijst te vinden was. ‘Er was een toevloed van kiezers’, vertelt een vluchtelingenverantwoordelijke in Mauritanië. ‘Twee op drie vond zijn naam niet terug op de lijst of had geen kiezerskaart gekregen. Op de 8014 ingeschrevenen heeft maar een achthonderdtal kunnen stemmen.’

In de noordelijke stad Kidal, onder controle van de Toearegrebellen van het MNLA, is er slechts symbolisch gestemd. Kieslokalen waren er wel maar niemand kwam opdagen. ‘Het belangrijkste voor ons is dat de verkiezingen op heel het Malinese grondgebied hebben plaatsgevonden, met inbegrip van Kidal’, verklaarde Kadré Désiré Ouédrago, waarnemer voor Ecowas (de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten).

Met de onverwachtse val van het vorige regime van Amadou Toumani Touré werd voor de hele wereld duidelijk dat de alom geprezen Malinese democratie in feite slechts een façade was, gebouwd op corruptie in de hoogste regionen van het staatsapparaat. Het rechttrekken van deze situatie na de implosie van de staat volgend op de militaire staatsgreep, de afscheiding van het noorden en de aanval en overname door de jihadisten, ziedaar de loodzware taak waar president Ibrahim Boubacar Keïta voor staat. Zonder sterke instellingen zal het onmogelijk zijn het noorden en het zuiden van Mali met elkaar te verzoenen.