Europese suikersubsidies kosten Zuid-Afrika '153 miljoen euro' per jaar

Suiker is een landbouwproduct dat een belangrijke rol zou kunnen spelen in de verlichting van de armoede van zuidelijk Afrika, zegt het rapport, maar de subsidies die de Europese Unie uitdeelt aan haar boeren belet dat. Ondanks de droogteproblemen is de suiker die zuidelijk Afrika produceert competitief genoeg om iets te betekenen op wereldvlak. Zuid-Afrika, Malawi, Swaziland en Zambia kunnen tegen lage lonen produceren. In Zuid-Afrika wordt de suiker vooral verbouwd door 55.000 kleine boeren - vooral vrouwen die één of twee hectare bezitten. De EU ondermijnt hun kansen om aan de armoede te ontsnappen, zegt Zuid-Afrikaanse Suikerassociatie.

Europa houdt de prijs van suiker op de wereldmarkt artificieel laag omdat de EU het verschil bijpast tussen de prijs van Europese suiker en die uit ontwikkelingslanden.De Europese suikerproducenten kunnen daardoor hun waar aan de man brengen tegen prijzen die nog lager liggen dan die in de lage loonlanden.

Oxfam en de Zuid-Afrikaanse Suikerassociatie schatten dat de potentiële exportopbrengst 153 miljoen euro per jaar bedraagt voor Zuid-Afrika alleen. Het land heeft 1,4 miljoen ton per jaar veil voor de export maar kan die nu niet verkopen door dumpingpraktijken in de exportlanden.

En dan zijn de miljoenen nog niet in rekening gebracht die de export van Afrikaanse afgewerkte suikerproducten zou kunnen opbrengen. De EU geeft ook subsidies voor suiker in afgewerkte goederen als frisdranken, snoepgoed en chocolade. Dat zorgt ervoor dat de ontwikkelingslanden niet investeren in diversificatie naar afgewerkte goederen. Het bekendste slachtoffer is het Zuid-Afrikaanse snoepgoedproducent Beacon, waar tussen 1997 en 1999 een duizendtal werknemers moesten afvloeien. Een hele reeks kleine chocoladefabrieken in Zuid-Afrika ging failliet omdat de Zuid-Afrikaanse consumenten kiezen voor goedkope importchocolade.

Volgens Kate Raworth van Oxfam zorgen de Europese subsidies en de prijszettingen ervoor dat de suikerprijzen ook in Afrika kunstmatig hoog gehouden worden.
In principe kunnen de suikerexporteurs voet aan de grond krijgen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten maar die markten worden veroverd door Europese bedrijven.

Ook de Europese consument is de dupe van de Europese subsidiepolitiek, benadrukt Oxfam. Europeanen betalen twee tot drie keer teveel voor suiker, benadrukt Raworth. In Zuid-Afrika kost een pond 12 dollarcent, tegenover 30 cent in de EU en 26 cents in de VS.

Als de principes van eerlijke handel universeel zouden worden toegepast in de suikerindustrie, concludeert Oxfam, zou er een enorm potentieel gerealiseerd worden: een verhoogde productie en export en - niet in het minst - een verlichting van de armoede.

De Europese Unie sloot vorig jaar in februari een akkoord af om vanaf 2002 de Europese markt open te gooien voor producten vanuit 48 Minst Ontwikkelde Landen (MOL). Malawi en Zambia behoren tot de lijst van MOL-landen, Zuid-Afrika en Swaziland niet. Voor suiker is echter een overgangsperiode voorzien van 2006 tot 2009. Onder druk van de Belgische suikerindustrie, dwong de Belgische minister van Buitenlandse Zaken Louis Michel ook een vrijwaringsclausule af. Die bepaalt dat bij een ernstige verstoring van de EU-markt de voordelen opgeschort kunnen worden.


Xml=3

Ref: af dv