Kindvriendelijk zelfbeeld in crisis door toename mishandeling

Kindermishandeling is uiteraard niet nieuw in Japan. De hogere cijfers zijn
ten dele het gevolg van een verhoogde Westerse gevoeligheid, waarbij
kinderen bepaalde rechten worden toegeschreven en geweld wordt gezien als
een vorm van misbruik. Toch beschikken sociale hulpverleners over indicaties
dat het probleem groter wordt.

In 2000 werden 17.000 gevallen van kindermisbruik geteld. Dat is zestien
keer meer dan tien jaar geleden. Volgens de politie stierven hetzelfde jaar
56 kinderen door misbruik of verwaarlozing, tegenover 43 sterfgevallen in
1999. Bovendien denken hulpverleners dat heel wat misbruik verborgen blijft
omdat het onderwerp taboe is en Japanners veel respect hebben privacy, zeker
wanneer het familiezaken betreft.

Mishandelde kinderen denken soms ook dat ze hun straf hebben verdiend of
vrezen dat de niet-mishandelende ouder kwaad op hen zou worden wanneer ze
iets over het misbruik vertellen. Een jonge vrouw getuigde in de krant
Yomiuri Shinbun dat ze jarenlang zweeg over seksueel misbruik door haar
vader om haar moeder niet overstuur te maken.

De Japanse overheid heeft het signaal begrepen. In de publicaties van het
ministerie van Volksgezondheid over kinderzorg worden moeders gewaarschuwd
voor de gevaren van het door elkaar schudden van hun baby. De politie is
begonnen met een bewustmakingscampagne en in handboeken word gewezen op
symptomen van mishandeling, zoals hardnekkige blauwe plekken, agressief
gedrag en kleding die niet is aangepast aan het seizoen.

Welzijnsactivisten vinden echter dat de overheid niet als enige
verantwoordelijk kan worden gesteld. Nu al is er een gebrek aan sociale
assistenten om de zaken op te volgen, waardoor volgens de politie ook
kinderen omkomen die eerder op consultatie waren gekomen. De burgers moeten
een sociale wind laten blazen in de richting van deuren die door families
gesloten worden gehouden.

Opvallend is dat in de laatste jaren steeds meer moeders geweld tegen hun
kinderen gebruiken. Volgens hulpverleners is dat een gevolg van de
frustratie bij huisvrouwen die geacht worden zichzelf weg te cijferen om van
hun kind een welopgevoede modelstudent te maken en daarbij weinig of geen
hulp krijgen van hun echtgenoot. Andere vrouwen zijn zelf misbruikt in hun
jeugd of voelen zich sociaal geïsoleerd.

Strenge wetten en straffen kunnen kindermishandeling niet voorkomen, stelt
Yoko Tatsuno van het Netwerk Stop Kindermishandeling, Ouders moeten kunnen
rekenen op steun en begrip. Tatsuno is dan ook bijzonder blij met de oproep
van het Japanse ministerie van Onderwijs aan de bedrijfswereld om de
werktijd te verkorten. Zo krijgen vooral vaders meer tijd om zich met de
opvoeding van hun kinderen bezig te houden.