Brazilië voert strijd tegen mensenhandel op

In steden als Recife, Salvador en Rio de Janeiro, die worden beschouwd als
draaischijven voor de mensenhandel, zijn sinds december 2001
multidisciplinaire teams aan het werk. Zij leggen gegevensbestanden aan,
voeren onderzoek, verstrekken vorming en werken samen met de verschillende
diensten die betrokken zijn bij de bescherming van burgers tegen de
mensenhandel. Zowel afgevaardigden van de regering, de politie, diensten
die zijn gespecialiseerd in de preventie van misdaden tegen vrouwen en
niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) nemen deel aan het initiatief.
Het in december 2001 opgestarte programma wordt ondersteund door het Bureau
van de Verenigde Naties voor Drugsbeteugeling en Misdaadpreventie (ODCCP)

De Europese seksmarkt is de belangrijkste bestemming van de Braziliaanse
vrouwen die het slachtoffer worden van mensensmokkelaars. Anderen komen ook
in Europa terecht om er te werken als huispersoneel. Volgens de
Braziliaanse politie lopen de smokkelroutes heel vaak via de
noordoostelijke steden Fortaleza, Recife of Salvador, de centraal-westelijk
gelegen stad Goiania of via Curitiba en Rio de Janeiro in het zuiden.
Vandaar gaat het naar Duitsland, Spanje, Nederland en Italië.

Veel jonge vrouwen dromen ervan met een buitenlander uit een welvarend
land te trouwen, en dat vergemakkelijkt het werk van de mensenhandelaars,
zegt Carla Maldonato, psychologe van het Collectief Vrouwenleven, een ngo
in Recife. Het TSH-programma heeft haar organisatie uitgenodigd om deel te
nemen aan het multidisciplinaire team, omdat de groep al actief is in de
bestrijding van sekstoerisme. Zij doet ook aan bewustmaking over de
risico’s van prostitutie. In Recife en de naburige badsteden is er heel
veel sekstoerisme en op die manier worden veel vrouwen het slachtoffer van
mensenhandelaars. Jonge meisjes beseffen niet meteen dat het om een vorm
van prostitutie gaat en worden gemakkelijk bedrogen. Aangetrokken door de
belofte van een huwelijk en een beter leven, meestal in Europa, lopen vele
jonge vrouwen een tragisch lot tegemoet. Natuurlijk zijn er ook altijd wel
een paar die meer geluk hebben en hun succes spreekt natuurlijk tot de
verbeelding van de anderen. Maar in werkelijkheid wacht de meeste
slachtoffers van deze illegale handel een slavenbestaan in hun land van
bestemming. De mensenhandelaars nemen hun klanten vaak het paspoort af,
bedreigen hen met geweld, rekenen ook nog de reiskosten en andere mogelijke
kosten aan en houden de vrouwen gevangen en dwingen ze tot prostitutie.

De sociologe Gabriela Cordeiro, technisch adviseur voor het THS-programma
in Recife, stelt dat die stad als een van de eerste actieterreinen voor het
programma is uitgekozen omdat Recife een sleutelrol speelt in de handel in
vrouwen en in zogenaamd geadopteerde kinderen. Deskundigen onderzoeken er
de illegale adoptie van 25 kinderen die naar onbekende bestemmingen zijn
gestuurd. In de zuidelijke stad Paraná meent de Nationale Beweging voor
Verdwenen Kinderen dat vele illegale adopties dienen als dekmantel voor de
handel in minderjarigen. De mensenhandel kan ook binnen één land
plaatsvinden. Zo worden vele Braziliaanse vrouwen gelokt om te werken in de
bordelen in de mijnstreken van het Amazonewoud, en mannen worden gedwongen
tot slavenarbeid in het noorden van het land.

De mensenhandel is bijzonder moeilijk te bestrijden omdat de slachtoffers
gewoonlijk niet willen getuigen, uit angst voor represailles, omdat zij
vrezen te worden beschuldigd van medeplichtigheid of gewoon omdat ze
beschaamd zijn. Het gevolg is dat de mensenhandelaars grote winsten maken
zonder te worden bestraft, en dat de mensenhandel erg aantrekkelijk is voor
georganiseerde misdaadbendes.

De mensenhandel maakt over de hele wereld elk jaar meer dan 700.000
slachtoffers - vooral vrouwen en kinderen - en is na de illegale
wapenhandel en de handel in drugs de meest verspreide internationaal
georganiseerde misdaad. Volgens het Bureau van de Verenigde Naties voor
Drugsbeteugeling en Misdaadpreventie (ODCCP) is de wereldwijde mensenhandel
elk jaar goed voor ongeveer 5,5 à 7,5 miljard euro. Het ODCCP zegt dat geen
enkel land aan het probleem ontsnapt. De afgelopen tien jaar is de
mensenhandel een ware plaag geworden, aangewakkerd door de economische
mondialisering, de vervagende internationale grenzen en de vraag naar
goedkopere werkkrachten. Het Amerikaanse CIA schat dat er elk jaar 45.000 à
50.000 vrouwen en kinderen onder valse voorwendsels naar de VS worden
gelokt. Daar worden ze gedwongen te werken als prostituee of als bediende
of worden ze misbruikt als werknemer.

De mensenhandel groeit het snelst in Centraal- en Oost-Europa, vooral in de
voormalige Oostblokstaten. De slachtoffers dienen vooral om de Duitse
seksindustrie te bevoorraden. Brazilië is een van de andere belangrijke
landen van oorsprong van deze moderne slaven.