Moedersterfte, ook een mannenzaak?

1 miljoen kinderen verliezen jaarlijks hun moeder door complicaties tijdens de zwangerschap of bevalling (cijfers Unicef 2015). Het gaat nochtans vaak om complicaties die vermeden kunnen worden. Daarom bundelt Memisa als medische ngo de krachten en tracht ze zoveel mogelijk moeders te verenigen voor een gezamenlijke strijd: ervoor zorgen dat alle mama’s wereldwijd in goede omstandigheden kunnen bevallen!

Naar aanleiding van de komende Moederdag organiseerde Memisa een fotoshoot in Brussel en Gent waar alle mama’s en toekomstige mama’s, jong en oud, zich konden laten fotograferen met hun kinderen om zo ode te brengen aan alle moeders wereldwijd. We moesten wel enkele vaders teleurstellen… Ze begonnen ijverig hun veters los te knopen (schoenen niet toegestaan in de fotostudio) want ook zij popelden om met hun kroost op de foto te gaan. Helaas, de actie heet Mama’s voor het leven. “Want zolang we niet strijden tegen vadersterfte in het kraambed, geen papa’s op de foto”, grapte een collega.

Maar zo simpel is het natuurlijk niet. Een moeder die sterft, betekent niet alleen het verlies van een jonge vrouw, maar de ontwrichting van een gezin en zelfs een hele gemeenschap. Want wanneer een moeder overlijdt in het kraambed, heeft de achtergebleven baby een groter risico om ziektes op te lopen die gelinkt zijn aan voedingsproblemen zoals een gebrek aan moedermelk, het drinken van (onvoldoende) poedermelk of vervuild water wat risico op infecties geeft en zelfs tot de dood kan leiden.

Een mama die overlijdt, overstijgt het individuele. Moedersterfte remt fors de ontwikkeling en groei van landen. In Afrika vormen vrouwen de ruggengraat van de economie.

Uit onderzoek blijkt bovendien dat kinderen zonder moeder vaker vroege schoolverlaters zijn en dat vooral meisjes het hard te verduren krijgen. Want zelden neemt de achtergebleven vader de volledige verantwoordelijk voor de zorg van de kinderen of het huishouden op zich. Jonge meisjes zien zich verplicht om te stoppen met school en blijven thuis om te koken, broers en zussen te verzorgen en soms wordt het ook hun taak om een extra inkomen te voorzien. Want na de dood van een moeder, dreigen reeds kwetsbare gezinnen nog dieper in de armoede terecht te komen. Niet alleen doordat eventuele inkomsten van de moeder wegvallen, maar ook hoge doktersrekeningen of zelfs begrafeniskosten, kunnen schulden met zich meebrengen.

Om de last van de zorg te verlichten, gebeurt het dat vaders beslissen om hun kinderen naar familie te sturen zodat ze daar hun intrek kunnen nemen. Maar deze scheiding kan zowel voor het kind als de vader psychologische zwaar wegen, stelt de Wereldgezondheidsorganisatie.

Een mama die overlijdt, overstijgt het individuele. Moedersterfte remt fors de ontwikkeling en groei van landen. In Afrika vormen vrouwen de ruggengraat van de economie. Ze produceren en verwerken voedsel en dragen op deze manier enorm bij aan de Afrikaanse landbouw én economie. Of om het met de woorden van Akinwumi Adesina, de president van de Afrikaanse Ontwikkelingsbank te zeggen: ‘Als vrouwen winnen, dan wint Afrika.’

Annelies Van Erp is medewerker bij Memisa