Overeenkomst met China opportuniteit voor Mozambique

De bossen van Mozambique worden aan een razend tempo gekapt. De recente overeenkomst met China biedt kansen om de wouden van Mozambique te redden, zegt Duncan Macqueen van het Internationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling (IIED).

Striktere controle en verbeterde regelgeving, ook wat betreft de handel met China. Dat is de sleutel om de trend te keren waarbij de bossen en wouden van Mozambique in een alarmerend hoog tempo verdwijnen. Dat stelt een nieuw rapport ‘China in de bossen van Mozambique’ van het IIED.

Elke minuut verdwijnt er in Mozambique 10.000 vierkante meter woud. 93 procent van het gekapte hout is bestemd voor export naar China. Het gaat om slechts vijf verschillende houtsoorten en volgens experts is de kans groot dat de roofbouw op deze soorten ertoe zal leiden dat ze volledig uitgeput geraken binnen de vijftien jaar.

Dit kan niet enkel gevolgen hebben voor het milieu van het land, maar ook voor de ontwikkeling ervan. 

Duurzame houtindustrie is de sleutel

In juni hebben China en Mozambique een ‘Memorandum of Understanding’ ondertekend met als bedoeling de bossen te redden en de houtindustrie duurzamer te maken.

Cruciaal is dat de overeenkomst China verplicht te investeren in de oprichting van houtverwerkingsbedrijven in Mozambique. Dit zal helpen om een einde te maken aan de praktijk van het verzenden van hele boomstammen of slecht gekapt hout naar China, dat in sommige gevallen niet meer bruikbaar is tegen de tijd dat het er aankomt. Nieuwe technologie zal ertoe leiden dat er dus minder vaak onnodig afval wordt gemaakt.

‘Hoe meer het ruwe hout kan verwerkt worden in Mozambique zelf, hoe meer banen ook voor de lokale bevolking’

In China zijn state-of-the-art industriële verwerkingsfabrieken de standaard. Nu het land een wereldwijde investeringsstrategie hanteert, heeft het de mogelijkheid om deze hoogtechnologie ook in te zetten in Afrika. De nieuwe houtbedrijven die al werkzaam zijn in Mozambique hebben bewezen dat ze het hout kunnen verwerken tot de gevraagde producten met een minimum aan afval.

In nieuwe, gigantische droogpakhuizen kan het hout volledig uitdrogen voor het de reis naar China aanvangt om te worden verwerkt tot meubels en vloeren. Resultaat: geen kromgetrokken hout meer, minder verspilling.

Hoe meer het ruwe hout kan verwerkt worden in Mozambique zelf, hoe meer banen ook voor de lokale bevolking. 

 

Steun ons unieke non-profit mediaproject en word proMO*.

Je ontvangt ons magazine en geniet van een pak andere voordelen. 

Je maakt MO* mee mogelijk en steunt ons in onze missie.

Voor € 4,60/maand of € 60/jaar.

Ik word proMO*

Enorme investering

De enorme investering maakt dat ook de Chinese bedrijven extra baat bij hebben bij gezonde wouden in Mozambique en daar dus mee over zullen waken. Omdat ze gigantische bedragen hebben uitgegeven, willen ze zeker zijn van grote opbrengsten in de vorm van een gegarandeerde aanvoer van kwalitatief hout. Dat kan enkel als de wouden gezond zijn en er geen sprake is van massale ontbossing.

Het Memorandum of Understanding spoort beide overheden aan om hier samen aan te werken en voorziet in controlemechanismen die illegale houtkap moeten opsporen. Illegale en lage-kosten houtproductie voorkomen is uiterst belangrijk om duurzame bosbouw betaalbaar te houden.

Een veelvoorkomend probleem in het verleden was ook dat het volume hout dat werd aangegeven bij vertrek uit Mozambique, veel lager was dan het volume dat werd geregistreerd bij aankomst in China. Volgens de Verenigde Naties (UN Comtrade) rapporteerde Mozambique in 2013 een export van 280.796 kubieke meter hout naar China. De hoeveelheid ingevoerd hout uit Mozambique in China was het dubbele daarvan (601.919 kubieke meter). 

Trackingsysteem

Door de gezamenlijke ontwikkeling van een barcode en een online, elektronisch trackingsysteem dat controle tijdens de hele toeleveringsketen mogelijk maakt, kan Mozambique veel beter de legale en illegale houtstromen onderscheiden en maatregelen treffen.

Verder zal het land er zelf ook op moeten toezien meer inspecteurs uit te sturen en het beleid inzake het toekennen van concessies te verscherpen. In 2017 nog wezen satellietbeelden uit dat sommige plantages zes keer groter waren dan officieel aangekondigd.

‘Lokale gemeenschappen werken vaak samen met illegale houtkappers omdat ze snel nog een deel van de koek willen verdienen uit de snel verdwijnende wouden’

Boswetgeving moet er op toezien dat de rechten op commerciële bosbouw ook gelden voor gemeenschappen die al landrechten hebben maar niet over dezelfde middelen beschikken als grote bedrijven. Lokale gemeenschappen werken vaak samen met illegale houtkappers omdat ze snel nog een deel van de koek willen verdienen uit de snel verdwijnende wouden.

In enkele gevallen hebben lokale ngo’s gemeenschappen geholpen met de aanvraag van een concessie, maar bleek de kostprijs en het te investeren bedrag veel te hoog voor de middelen waarover deze mensen beschikken. Ook over dit probleem moet worden nagedacht.

Een mogelijkheid ligt misschien in gemeenschapsconsessies. Als we lokale mannen en vrouwen het recht geven om hout te verkopen aan derde partijen, zullen ze er meer baat bij hebben om de bossen goed te beheren.

Mozambique en China zijn in een positie om veranderingen aan te brengen om een duurzame bosindustrie op te zetten die kleine bosgemeenschappen ten goede komt en ook het land als geheel. Nu is het afwachten of de politieke wil er zal zijn.

Een video van IIED over het investeringsbeleid van China in Afrikaanse wouden vindt u hier.