Februari 2007

De “ontwikkeling” van Tibet
‘DE STRATEN HEBBEN OREN, DE BERGEN HEBBEN OGEN’
Sinds een jaar worden in Tibet inwoners van hele dorpen verplicht hun oude huizen te verlaten en nieuwe, uniforme, woningen te bouwen. Intussen draaien ook bij de oude paleizen de betonmolens,  want China ziet een belangrijke economische troef in diezelfde Tibetaanse cultuur die ze elders vernietigt. John Vandaele bericht in primeur over het Namdrang Rangdrik-programma, en over de prijs die Tibet betaalt voor economische vooruitgang.

• Zo stoten we tot onze grote verbazing op overheidsprogramma’s die de inwoners van hele dorpen verplichten een nieuwe woning te bouwen. ‘De staat kan ons nu beter controleren,’ zegt een van de betrokken inwoners.
• Het plan heeft nog andere, rampzalige, gevolgen. Of ze nu geld hebben of niet, de dorpelingen moéten bouwen. Daarvoor moeten ze leningen aangaan, en als ze die niet kunnen afbetalen, riskeren ze hun woning te verliezen.

TONI MORRISON
‘HET ZIJN  DE ARMEN DIE IN IRAK GAAN SNEUVELEN’
Toen de orkaan Katrina een goed deel van de binnenstad van New Orleans vernielde, waren het vooral zwarte inwoners die tot aan de heupen in de ellende stonden. Het water is intussen terug naar de Mississipi gevloeid, maar de tegenstelling tussen arm en rijk is niet verdwenen, zegt Toni Morrison, de eerste zwarte schrijfster die de Nobelprijs Literatuur kreeg. MO* sprak met dit culturele en menselijke monument uit de Verenigde Staten over armoede en racisme, consumptie en hoop.

• De meerderheid van de zwarten is nog steeds arm, dat klopt, maar lang niet alle armen zijn zwart. Achter de raciale spanningen in de VS gaat eigenlijk het conflict tussen sociale klassen schuil. En dat is een véél groter taboe dan racisme.
• Het feit dat de zwarte inwoners van de VS in slavernij leefden, was het cement dat de enorme diversiteit van de blanke immigratie samenhield. Elke nieuwe groep immigranten zette zich af tegen de zwarten en werd daardoor blank, wat in hun ogen hetzelfde was als Amerikaan ­–een identiteit die aan de zwarte ontzegd werd.

Lobbyisten in Brussel
INVLOED IS NIET GOEDKOOP
De Europese Unie zorgt voor een steeds groter deel van de wetten en regels die ons leven regeren. Invloed uitoefenen op het beslissingsproces in “Brussel” is dan ook een must voor bedrijven, overheden en civiele organisaties. Het gebrek aan regels voor lobbyisten maakt echter dat het volkomen onduidelijk is welke machten er aan het werk zijn en welke belangen er gediend worden.

Clandestiene arbeidsmigranten in België
DE ONSTUITBARE GROEI VAN ECONOMISCH MISBRUIK
Tienduizenden arbeidsmigranten zonder papieren zijn in ons land aan de slag. In ruil voor wat snel geld of noodgedwongen op zoek naar een ander leven. De clandestino’s opereren in de meest duistere hoeken van onze arbeidsmarkt waar het risico op uitbuiting en rechteloosheid groot is. Niet iedereen legt zich daar bij neer.

Slecht rapport voor Ontwikkelingssamenwerking
CREATIEF MET CIJFERS
Ons ontwikkelingsbeleid staat of valt niet met het halen van de symbolische 0,7 procent. Maar de regering maakt er zelf keer op keer een punt van en dan mag publiek en parlement haar er ook op afrekenen. Ernstig onderzoek van de cijfers levert een onvoldoende op voor het tussentijds rapport. ‘Zonder de luchtbel van Delcredereschulden bleef de Belgische ontwikkelingssamenwerking tot 2004 min of meer stabiel op 0,36 procent van het BNI. Vorig jaar was er voor het eerst een serieuze stijging naar 0,41 procent maar die gaat in 2006 deels verloren met een daling naar 0,39 procent.’

Joan Martínez -Alier 
‘DE PLANEET GROEIT NIET MEE MET DE ECONOMIE’
Er moet dringend anders gedacht worden over economie, willen we de planeet redden, maar dat mag niet ten koste gaan van de miljarden armen, vindt professor Joan Martínez-Alier. Een gesprek met een van de grondleggers van de ecologische economie over het verdelen van de taart, de nadelen van groene belastingen en de onbetaalde kosten.

• ‘Wij zijn niet tegen economische groei voor de armen. Met welk recht trouwens zouden de rijke landen aan de arme landen grenzen gaan opleggen op het vlak van CO2 uitstoot, landbeslag en grondstoffen, zelfs voor de productie van nucleaire energie? De armoede moet aangepakt worden, de armen moeten méér consumeren en ze moeten toegang krijgen tot water, energie, huisvesting, onderwijs… Daarvoor hebben ze economische groei nodig.  nadelen van groene belastingen en de onbetaalde kosten.’

De actualiteit van de koloniale geschiedenis
‘U BENT MIJ VERGETEN, I PRESUME?’
‘Keer op keer wordt in dit land het Belgische koloniale verleden gereduceerd tot een twistappel in een interne discussie. Congolezen staan erbij en zijn verplicht ernaar te kijken als passieve toeschouwers. Intussen wordt er nog steeds geen werk gemaakt van degelijk onderzoek naar een verleden dat we delen met miljoenen Afrikanen’. Bambi Ceuppens, antropologe en gespecialiseerd in het Belgische koloniale verleden, heeft een eitje te pellen met haar landgenoten.

• Met de regelmaat van de klok bevestigt een of andere Belgisch politicus het belang van de “expertise” die ons land heeft op het vlak van Afrika, en meer bepaald Centraal-Afrika. Dat zal wel, maar ik herinner me niet dat ik tijdens mijn schooljaren en licentieopleiding in de Afrikaanse talen en geschiedenis wat dan ook heb geleerd over het Belgische koloniale verleden, al hadden drie professoren onderzoek verricht in Belgisch Congo. In geen enkele Belgische universiteit wordt momenteel een vak Geschiedenis van de Belgische kolonisatie gedoceerd. Het algemene gebrek aan kennis over de periode is schrijnend, het onderzoeksgeld dat ervoor vrijgemaakt wordt, is navenant.

Explosief: de zaak-Kimyongür
IS UW MENING EEN MISDAAD?
Uit verschillende hoeken klinkt kritiek op de Belgische antiterrorismewet. Niet alleen de Liga voor de Rechten van de Mens maar ook een vakbondsafdeling én rechter Walter De Smedt maken zich zorgen over de mogelijke gevolgen van de wet. De Smedt: ‘Voortaan kunnen ook sociaal afwijkende overtuigingen bestraft worden.’

Politieke druk op Congo
‘Wij financieren meer dan de helft van de Congolese begroting.’
Het Westen is bereid Congo uit de diepe put te helpen, als het land orde op zaken stelt en zich laat begeleiden. De Wereldbank, de Europese Commissie, België en andere donoren werken al een jaar aan concrete plannen voor de Congolese toekomst. Alleen Congo wordt pas nu officieel geraadpleegd.

Fotoreportage
WACHTEN BIJ DE MUUR
Op de Westelijke Jordaanoever schieten nieuwe Israëlische checkpoints als paddenstoelen uit de grond. Naast de gebruikelijke schots en scheef geplaatste betonblokken en provisorische wachttorens zitten vooral splinternieuwe voetgangerssluizen in de lift. Tijdelijke checkpoints krijgen een permanent karakter en gaan meer en meer op een heuse grensovergang lijken. En hoe beter de checkpoints worden toegerust, hoe perverser ze zijn, vinden de dames van Machsom Watch.

Anita Nair: ‘Wie in staat is tot verwondering, leeft ten volle.’
Anita Nair hoort thuis in de steeds langer wordende lijst Grote Schrijvers uit India. In haar jongste roman –De minnares– verkent ze de uithoeken van de menselijke emotie en de diepgang van Indiase klassieke dans. ‘Het meest venijnige personage kan toch ook een heel teder mens zijn, terwijl de superheld van het verhaal ook uitgesproken zelfzuchtig kan blijken.’

België koopt schone lucht in El Salvador
Om de Kyoto-norm te halen, investeren de Belgische overheden in schone technologie in het Zuiden. Vlaanderen kondigde aan dat het een project zal steunen in Chili, de federale regering gaat scheep met een bedrijf in El Salvador. De EU en de milieubeweging vinden dat België te weinig zélf doet, maar het project in El Salvador kan wel op goedkeuring rekenen van alle betrokkenen.

De Mondiale Belg
Piet Piryns portretteert elke maand een Mondiale Belg.
Deze maand: Basiskamp Westerlo

Bewuste Verbruiker
Energiezuinige huishoudtoestellen

Biodiversiteit om te ontwikkelen.
De meest waardevolle ecosystemen bevinden zich in ontwikkelingslanden, waar armoede de biodiversiteit extra bedreigt.

Balkan
Sinds 1 januari zijn Roemenië en Bulgarije lid van de Europese Unie. De rest van de Balkan staat te springen om ook toe te treden tot de EU maar moet opboksen tegen “uitbreidingsmoeheid”.

Bloggers in de frontlinie
Warblogs zijn niet langer een hype, maar een gevestigde waarde.

Het belang van vee
Herders en kleine veeboeren krijgen het moeilijk om economisch te overleven nu de vleesindustrie mondialiseert en de graslanden verdorren.

Opinie:
De barones, de ambassadeur en de wereld daarbuiten
Democratie en mensenrechten verdedigen, is niet hetzelfde als de machtsprivileges van het vrije Westen verdedigen. Dat is handig om weten voor onze diplomaten, nu België de komende twee jaar in de Veiligheidsraad zetelt.  door John Vandaele.

Iedereen wil zijn eigen Europa
De vijftigste verjaardag van de Europese Unie wordt een feestje in mineur, zegt Hendrik Vos, professor Europese politiek aan de Universiteit Gent. En dat komt omdat iedereen zijn eigen versie van de EU wil creëren.

Een jaarabonnement op MO*magazine kost slechts 20 euro en kan je hier bestellen.