Veenvrije potgrond

Het Europees veengebied –ongeveer 25 miljoen hectaren groot– bevindt zich vooral in Scandinavië, Ierland, het noorden van Groot-Brittannië en Duitsland. Volgens een recent rapport van de Vlaamse Compostorganisatie (VLACO) is nog maar 53 procent daarvan in zijn natuurlijke staat.
Europa gebruikt jaarlijks achttien miljoen kubieke meter veen als bodemverbeteraar en groeiaarde. Het witveen voor de Europese markt  komt vandaag hoofdzakelijk uit Estland, Letland en Zweden.
Tuinturf –kleinere hoeveelheden veen– komt voornamelijk uit Duitsland, en in mindere mate ook uit Canada, zegt Viviane Leyman van de Nationale Plantentuin van België. ‘Nochtans kan je perfect tuinieren en kamerplanten houden zonder turf.’ De Nationale Plantentuin van België was een van de eerste tuinen die op zoek ging naar turfvriendelijke alternatieven.

Turfvrij

‘Wij gebruiken al negen jaar een mengsel op basis van kokosvezels voor de overgrote meerderheid van onze kassen’, zegt Leyman. ‘Alleen voor een beperkt aantal planten –de insecteneters en veeneigen planten, rododendrons en azalea’s– gebruiken we nog turfmengsels. De rest doet het uitstekend met de substraten die onze leverancier samenstelt op basis van kokos, maar we werken ook met compost en rijstkaf. De kokos is als reststof een volwaardig ecologisch alternatief voor turf, geschikt voor de meeste planten.’
Grondleveranciers doen de consument graag geloven dat grondsoorten op basis van luchtige en vochthoudende turf essentieel zijn voor kamer- en potplanten. ‘Het klopt dat kamerplanten geen zware grond verdragen, maar ook hier vormen kokosvezels een perfect groeimedium’, zegt Leyman.
Ecostyle is in België en Nederland niet de enige, wel de grootste verdeler van alternatieve potgrond, ecologische meststoffen en bodemverbeteraars op basis van kokosvezels. Hun assortiment is intussen al terug te vinden in de AVEVE-tuincentra, de Brico-winkels en sommige Colruyt-winkels.
‘We blijven een kleine garnaal met een beperkt marktaandeel naast de klassieke potgrondleveranciers, maar op vijf jaar tijd is onze verkoop enorm gestegen’, zegt Josiane Smeets, commercieel directeur van Ecostyle. Een extra voordeel is dat de kokosvezels langer lucht en water vasthouden, zegt Smeets.

Extra CO2-uitstoot

Een nadeel is dat deze reststoffen helemaal uit India komen –extra CO2-uitstoot dus. ‘Klopt,’ zegt Smeets, ‘dat heeft ons al vele discussies opgeleverd. Maar ten eerste comprimeren we de vezels voor het transport tot volumes die tien keer kleiner zijn, minder uitstoot dus. Na de inspuiting van lucht en water krijgen de vezels weer hun oorspronkelijk volume. Bovendien moeten klassieke grondproducenten de turf ook steeds verder gaan zoeken. Tel daar bij op dat het om reststoffen gaat, dan is de conclusie echt wel dat kokosvezels het beste ecologische alternatief vormen.’
www.ecostyle.be