Intussen in Lima

In een van de parken in het centrum van Lima loopt deze dagen de Top van de Volkeren, een initiatief van diverse Peruaanse basisorganisaties en NGOs. ‘Geen klimaatverandering maar systeemverandering’ is daar de boodschap.

Het publiek is divers en sterk indiaans gekleurd en op de agenda staan workshops over landbouw en voedselsoevereiniteit, mijnbouw en water, vrouwenrechten, mensenrechten of nieuwe technologieën.

Geen klimaatverandering maar systeemverandering.

Een van de organisatoren en drijvende krachten van de top is Mocicc (Movimiento Ciudadano frente al Cambio Climatico), Burgerbeweging tegen de Klimaatverandering. Het is een netwerk van organisaties die verspreid over het hele land rond de klimaatproblematiek werken. Jorge Meneses is een van de trekkers van Mocicc.

‘We hebben een bevraging georganiseerd bij gezinnen naar de impact van de klimaatverandering in hun concrete dagelijkse situatie. Daaruit blijkt dat de opwarming nu al een tol eist in waterschaarste en verstoring van de landbouw, in meer extreme vorst of hevigere impact van het weersfenomeen El Niño.

De regering heeft sinds kort een Nationaal Klimaatplan maar het ontwikkelingsmodel blijft gebaseerd op ontginning van natuurlijke rijkdommen.  Petroleumexploitaties en mijnbouwprojecten breiden zich uit. 80 procent van het tropisch woud is in concessies opgedeeld. Jorge Meneses: ‘Jaar na jaar groeit het verzet van de lokale gemeenschappen.

Het Congaproject zou vier bergmeren vernietigen.

Enkele jaren geleden kostte het conflict in Bagua het leven aan 33 mensen. Dat was naar aanleiding van een aantal nieuwe wetten die het bedrijven makkelijker moest maken om toegang te krijgen tot het woud. Onlangs is de wetgeving opnieuw aangepast om de tijdspanne voor het reageren op milieu-impactstudies in te korten, waardoor die onvoldoende kunnen besproken worden.

Het belangrijkste conflict nu draait rond Conga, een gigantisch mijnproject dat vier bergmeren zou vernietigen, en waar de bevolking heel hevig weerstand biedt. De regering blijft zeggen dat dit project doorgaat maar er zijn niet echt vorderingen en de gemeenschappen volharden ook in hun verzet. De meren zouden gedraineerd worden, maar de bevolking heeft “wachters van de meren” aangesteld en zij gaan ook naar de manifestatie komen op 10 december.’

Een wereld van Metaforen

Het is al vaak gehoord op klimaatconferenties en congressen: wetenschappelijke rapporten en ernstige conferenties alleen gaan ons niet redden. Kunst kan misschien helpen om alles door een andere bril te zien. Of om een ander publiek te bereiken.

Een van de deelnemers aan het initiatief een Warmere Toekomst was de Belgische kunstenaar Jozef Wouters die hier als kunstenaar deel uitmaakte van de Belgische delegatie.

Hij liep hier de afgelopen twee weken rond in de conferentiegangen en de onderhandelingsvertrekken op zoek naar de metaforen in het onderhandelingsjargon. Voor elke metafoor die hij opspoorde maakte hij een aantal foto’s die hij aan jonge grafisch designers in het Wilson-district van Lima bezorgde met de vraag om daar hun eigen creativiteit op los te laten en te fotoshoppen.

Het resultaat is samengebracht in een een eigen draft, een boekje in zakformaat dat hier op het einde van de conferentie wordt rondgedeeld, als doordenkertje. Work in progress om mensen aan het denken te zetten.

Klimaatboodschappers

Een van de grote en vaste gasten op de klimaatconferenties is Al Gore. Hij gaf in de grote conferentiezaal een presentatie over hoe het klimaat nu al de wereld veranderd.

‘De winsten die we zo kunnen boeken op het vlak van emissies, besparingen en gezondheid liggen niet in de orde van 5 of 7 procent maar van 50 of 80 procent.’
Hoe moeten we daar geraken? Door een prijskaartje te hangen aan CO2.

Het Internet of Things bespaart geen 7 procent maar 70 procent.

Waarom het zo lang duurt om bij de oplossingen te komen en de nodige beslissingen te nemen? Daarop is het antwoord van Al Gore kort en duidelijk: door de industrie die haar macht en rijkdom heeft opgebouwd op dit system en die met hun network politici beïnvloeden en in verwarring brengen. Vijftig jaar geleden hebben we dat gezien met de tabaksindustrie, vandaag gebeurt hetzelfde met het klimaatprobleem. Het is immoreel en onverantwoord tegenover de toekomstige generaties.”

Andere grote gast was John Kerry, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken. Hij hield een wervende speech voor een globaal klimaatakkoord in Parijs. Van alle globale problemen die een reële dreiging zijn voor de mensheid staat klimaatopwarming in de rij op hetzelfde niveau als terrorisme, extremisme,nucleaire proliferatie of epidemies, aldus Kerry.
Maar luister vooral naar het begin van de speech waarin hij België bedankt voor zijn bijdrage aan het Groene Klimaatfonds.