Nudge, nudge. Kleinere glazen bier en wijn redden mensenlevens

Overmatige alcoholconsumptie is ook in Groot-Brittannië een maatschappelijk probleem en veel drinkers vinden het moeilijk om te minderen, ook al is de wil er soms wel.

Daarom bedachten enkele onderzoekers van de Universiteiten van Liverpool en Sheffield dat het een goeie zaak zou zijn als de omgeving veranderingen aanbrengt die het gemakkelijker maken voor de consument om hun gedrag aan te passen.

Een van de invloeden op alcoholconsumptie is de maat van het glas. Voedingsonderzoek heeft al eerder aangetoond dat de portie sterk beïnvloedt hoeveel een persoon zal eten. Mensen eten vaak meer als ze grotere porties krijgen voorgeschoteld. Bovendien blijkt dat ze dat niet compenseren door op een later moment van de dag minder te eten.

Het effect hiervan op de consumptie van alcohol was nog niet eerder onderzocht. De onderzoekers, onder leiding van Inge Kersbergen van de Universiteit van Liverpool, testten de effecten van drinken uit kleinere glazen op de uiteindelijke alcoholconsumptie van mensen aan de hand van twee studies.

In de eerste studie kregen consumenten alcohol aangeboden in standaardglazen en in een kwart kleinere bier- en wijnglazen terwijl ze een uur lang naar een televisieprogramma keken in een laboratorium dat voor de gelegenheid werd omgebouwd tot een woonkamer.

In de tweede studie werden mensen uitgenodigd op een drie uur durende quizavond in vier verschillende bars. Daar werden hen, afhankelijk van de testgroep waarin ze zaten, standaardglazen of opnieuw kleinere glaasjes bier en wijn aangeboden.

Kleiner glas, minder op

In beide studies mochten de participanten zoveel wijn of bier bestellen als ze wilden. Dat wil zeggen dat de proefpersonen die in een bar zaten met de kleinere glazen gewoon meer hadden kunnen bestellen om aan dezelfde hoeveelheid wijn of bier te geraken.

In beide studies mochten de participanten zoveel wijn of bier bestellen als ze wilden.

Uit de resultaten blijkt dat de mensen die van kleinere glazen dronken ook effectief minder alcohol verzetten tijdens de duur van de experimenten.

Tijdens de eerste studie (een uur televisie kijken) leidde het schenken van alcohol in kleinere glazen tot een verminderde consumptie van 20,7 tot 22,3 procent. In de tweede studie (drie uur quizzen in een bar) leidden de kleinere glazen tot een verminderde alcoholconsumptie van 32,4 tot 39,6 procent.

Mensenlevens gered

De onderzoekers hebben deze resultaten afgetoetst aan het Sheffield Alcohol Policy Model, een model om de gevolgen van alcoholverbruik te kunnen meten. Dat leidde tot de conclusie dat het aanpassen van standaardglazen in cafés en restaurants in Groot-Brittannië jaarlijks tot 1400 mensenlevens kan redden en 73.000 minder mensen in het ziekenhuis doet belanden door toedoen van alcohol.

‘Deze studies tonen aan dat kleinere glazen de alcoholconsumptie doen dalen’, zegt Kersbergen. Wel merkt ze op dat met name de bierglazen in Engeland erg groot zijn in vergelijking met andere landen. Ook wijnglazen in restaurants zijn er de laatste jaren steeds groter geworden. ‘Maar net dit maakt het goed mogelijk om kleinere glazen te ontwerpen die er daarom nog niet onrealistisch klein uitzien. Het is hoe dan ook een heel effectieve manier om de volksgezondheid fors te verbeteren’, concludeert ze.

‘Mensen blijken ook niet te compenseren door meer drankjes te bestellen op een avond omdat ze uit een kleiner glas drinken’, merkt coauteur Eric Robinson op. ‘Verder onderzoek is echter nodig om te zien of er toch compensatiegedrag ontstaat door bijvoorbeeld vaker te drinken of over te stappen op sterkere dranken.’