Onlinemarkt voor illegale drugs wordt brutaler

Op twee jaar tijd streek de onlineshop Silk Road 1,2 miljard dollar (880 miljoen euro) inkomsten op, en registreerden 200.000 gebruikers zich op de site – een succesverhaal dat de droom is van iedere startende ondernemer.

Maar vorig jaar in oktober sloot de Amerikaanse inlichtingendienst FBI de site. Silk Road werd ervan beschuldigd de Amazon.com voor illegale drugs te zijn. Daarmee kwam een nieuw fenomeen aan het licht: de alsmaar meer gesofisticeerde cyberdrugshandel, die aan zowel dealers als klanten anonimiteit garandeert, met ondersteuning van geavanceerde technologie.

Silk Road is tot nu toe de belangrijkste zaak in de bestrijding van onlinedrugshandel. De FBI arresteerde de eigenaar van de website, Ross Ulbricht, een 29-jarige fysicus. Ze nam ook bitcoins – een digitale munteenheid – ter waarde van 33,6 miljoen dollar (24,7 miljoen euro) in beslag.

Technologische ontwikkelingen

“De onlinemarkt voor illegale drugs groeit en wordt brutaler”, waarschuwt het nieuwe rapport van het drugsagentschap van de Verenigde Naties (UNODC). “Als de trend zich doorzet, kan deze handel de komende jaren een populair model worden van drugstrafiek.”

De toename van de onlinedrugshandel gaat hand in hand met nieuwe technologische ontwikkelingen. Onlinedrugshandel bestaat al sinds de begindagen van het internet, maar wordt pas recent meer gesofisticeerd, zeggen experts. Nieuwe technologie maakt het online dealers mogelijk om goederen en diensten aan te bieden en transacties anoniem te maken.

“Twee verschillende technologieën zijn het voorbije decennium opgekomen: anonieme netwerken zoals Tor, en pseudonieme betaalsystemen zoals bitcoin”, legt Nicolas Christin uit, onderzoeker aan de Universiteit van Carnegie Mellon. “Die hebben het mogelijk gemaakt om online markten te creëren die betrekkelijke goede garanties bieden op anonimiteit. Dit is de belangrijkste ontwikkeling in de onlinedrugshandel in de laatste drie jaar.”

Exponentiële groei

Vandaag is de waarde van drugshandel in cyberspace nog steeds marginaal in vergelijking met de reguliere drugshandel, die in de honderden miljarden dollars loopt, zegt David Hetu, criminoloog aan de Universiteit van Montreal en gespecialiseerd in cybercrime. Maar de stijgende trend vindt hij zorgwekkend.

“We zien een exponentiële groei van de virtuele drugsmarkten”, legt Hetu uit. “De nieuwe markten die Silk Road hebben vervangen, kunnen alle communicatie encrypteren en geavanceerde technologie gebruiken om bitcoins wit te wassen tijdens de transacties. Dat maakt het veel moeilijker om kopers en verkopers op te sporen.”

Ieder jaar sterven volgens de VN wereldwijd 200.000 mensen aan de gevolgen van drugs (ter vergelijking: volgens cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO stierven in 2012 3,3 miljoen mensen een alcoholgerelateerde dood). Datzelfde jaar leden 39 miljoen mensen aan gedragsstoornissen of verslaving als gevolg van druggebruik. Ondanks een stabilisatie van het wereldwijde drugsgebruik, steeg de illegale opiumproductie vorig jaar tot een recordhoogte. Afghanistan is ’s werelds grootste producent van opium.