Tsjadische troepen beschuldigd in Centraal-Afrikaanse Republiek

Tsjaad speelde van bij het begin een controversiële rol in het conflict. Het land wordt verweten in maart 2013 de Seleka-rebellen gesteund te hebben bij de omverwerping van de president en in januari 2014 hun leider gedagvaard te hebben om plaats te maken voor een nieuwe overgangsregering.

Sinds de Seleka-rebellengroep, overwegend bestaande uit moslimstrijders, de macht greep, kwam de Centraal-Afrikaanse Republiek terecht in een spiraal van chaos en wetteloosheid. Geweld van de Seleka-rebellen gepleegd tegen de christelijke bevolking werd beantwoord door wraakaanvallen van christelijke milities. Bij de sektarische clashes die hierop volgden, werden de 850 Tsjadische soldaten er ook van beschuldigd kant te kiezen voor de moslimmilities.

Volgens Adam Smith, die peacekeeping bestudeert aan het International Peace Institute ‘onhoudbaar geworden zijn voor de Verenigde Naties om de Tsjadische troepen verder in te zetten gezien de vermeende moorden op burgers.’

Terugtrekking troepen

Na een reeks gewelddadige incidenten begon Tsjaad eerder deze maand met de terugtrekking van zijn troepen. De troepen maakten deel uit van een groep van 8000 buitenlandse strijdkrachten die de rivaliserende milities trachten te ontwapenen. De meeste strijdkrachten werden geleverd door de Afrikaanse Unie samen met Frankrijk, dat 2000 soldaten naar zijn ex-kolonie stuurde.

De beslissing om terug te trekken betekent een tegenslag voor Frankrijk. Als dominante militaire macht in de regio wad Tsjaad de voornaamste bondgenoot van Parijs in deze missie. ‘We moeten de impact nog bestuderen, maar het zal niet eenvoudig worden aangezien Tsjaad een centrale rol speelde in de MISCA-missie’, vertelde een Franse diplomaat aan Reuters.

De VN-veiligheidsraad autoriseerde vorige week de oprichting van een VN-vredesmissie bestaande uit 10.000 soldaten, 1800 politieagenten en twintig cipiers die vanaf 15 september de leiding over de vredesmissie zal overnemen van de 5600-koppige MISCA.  Een EU-macht van 800 troepen zal eind volgende maand de beveiliging van hoofdstad Bangui en diens luchthaven op zich nemen.

Opluchting en angst

Volgens pater Cyriaque Gbate, secretaris-generaal van de Central African Bishops Conference, was er  na de terugtrekking van de troepen grote opluchting onder de bevolking, zo vertelde hij aan het Missionary International Service News Agency (MISNA). In de instabiele noordelijke regio’s heerste echter de vrees dat de troepen op hun terugweg naar Tsjaad nog meer vernieling zouden zaaien. Honderden mensen namen dan ook hun toevlucht tot kerken of verscholen zich in de bossen.

Ondertussen blijven de spanningen groot op verschillende plaatsen in het land. In Boda, op 180 kilometer van Bangui worden duizenden moslimburgers omsingeld door christelijke milities en christenburgers, ondanks de aanwezigheid van MISCA en de Franse troepen. De Tsjadische troepen speelden een belangrijke rol bij het escorteren van moslimburgers naar veiligere plekken.

Amnesty International waarschuwt voor straffeloosheid

Amnesty International waarschuwde in een persbericht van 4 april dat de terugtrekking van de troepen niet mag leiden tot straffeloosheid voor mensenrechtenschendingen die ze in de Centraal-Afrikaanse Republiek begaan zouden hebben.

Amnesty International roept de Verenigde Naties en de Afrikaanse Unie dan ook op om onafhankelijke en onpartijdige onderzoeken te lanceren naar de rol van de Tsjadische blauwhelmen bij twee incidenten in Bangui op 27 en 29 maart. Voorlopige bevindingen van de Verenigde Naties stellen dat Tsjadische soldaten op 29 maart inderdaad schuldig waren aan de moord op een dertigtal burgers en de zware verwondingen van meer dan 300 in een aanval op een drukke markt.

De mensenrechtenorganisatie riep ook op tot een verhoogde inspanning van de internationale gemeenschap om de Franse en Afrikaanse troepen bij te staan in hun mandaat om de burgers te beschermen.