Walvisjacht schaadt imago van IJsland

Ondanks aanzwellende kritiek zijn IJslandse walvisvaarders deze zomer opnieuw uitgevaren. Ze hebben intussen tachtig vinvissen gedood, maar het valt te betwijfelen dat IJsland daar economisch beter van wordt.

  • © Trey Ratcliff Een sleepboot in de dokken van Reykjavik, klaar om boten uit de nood te helpen © Trey Ratcliff

De druk om een eind te maken aan de walvisjacht neemt toe

De gevangen dieren worden in IJsland in stukken gesneden en naar Japan verscheept. Wat er daarna precies met het walvisvlees gebeurt, is minder duidelijk. Zo kon IPS niet achterhalen waar de vorige lading, die twee maanden geleden op zijn eindbestemming is aangekomen, is gebleven.

‘Volgens mijn collega ligt de walvisblubber nog steeds in een gekoelde opslagplaats van de douane in Osaka’, verklaart een anonieme Japanse bron. De Japanse ambassade in Reykjavik zegt dat er zeker iets van het walvisvlees verkocht is, maar cijfers blijken niet beschikbaar.

Embargo

De druk om een eind te maken aan de walvisjacht, nam eerder dit jaar toe. Noord-Amerikaanse dierenrechten- en milieuorganisaties eisten van bedrijven in hun land dat ze niet langer vis zouden aankopen van het IJslandse HB Grandi, dat banden heeft Hvalur hf – het enige IJslandse bedrijf dat op gewone vinvissen jaagt.

Bijna onmiddellijk gaf het Canadees-Amerikaanse bedrijf High Liner Foods gehoor aan de activisten. Een aantal andere bedrijven – waaronder de Amerikaanse keten voor gezonde voeding Whole Foods – volgden het voorbeeld om HB Grandi voortaan links te laten liggen.

De organisaties wendden zich ook tot de Amerikaanse president Barack Obama. Dankzij het zogenaamde Pelly Amendment kan hij een embargo instellen tegen visserijproducten uit landen die een milieuverdrag schenden.

In het kader van dit amendement heeft Obama intussen al een sanctie getroffen, zij het eerder diplomatiek dan economisch van aard: IJsland kreeg geen uitnodiging voor Our Ocean, de grote internationale conferentie die in juni in de VS georganiseerd werd.

Onderzoek nodig

In de lente van dit jaar stelde het sociaal-democratische parlementslid Sigridur Ingibjorg Ingadottir samen met zeven andere oppositieleden een resolutie voor om het aandeel van de walvisjacht in de IJslandse economie en handel te laten onderzoeken.

Ingadottir werkt momenteel aan een herziening van dat voorstel dat in september, na het zomerreces, opnieuw besproken zal worden. Ze wil ook het imago van IJsland op het internationale toneel tegen het licht houden.

Een rapport uit 2010 stelt dat de verwerking van walvissen in de periode 1973-1985 goed was voor 0,07 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Ingadottir, die econoom van opleiding is, noemt dat cijfer erg laag. ‘In die tijd was de walvisvaart een industrie die systematisch gebeurde. Sindsdien zijn er heel wat andere grote industrieën en bedrijven bijgekomen, dus zal het percentage lager liggen.’

Gunnar Haraldsson, directeur van het Instituut voor Economische Studies aan de Universiteit van IJsland en auteur van het rapport uit 2010, verklaart: ‘Het probleem is dat er geen officiële cijfers bestaan over de return van het walvistoerisme, en over andere parameters. Daarom is er een nieuwe studie nodig om te bepalen wat de echte kosten en baten zijn.’

Walvistoerisme is de laatste jaren tot bloei gekomen. Minstens dertien bedrijven organiseren boottochten vanuit IJsland. Tussen 2012 en 2013 is het aantal walvisspotters gestegen met 45.000 tot een totaal aantal van jaarlijks 200.000.

In de herfst van 2012 hadden drie parlementsleden al eens opgeroepen tot een onderzoek naar de walvisvaart, met de oprichting van een comité tot gevolg. ‘De werkgroep is niet ontbonden, maar heeft niet meer vergaderd sinds de nieuwe regering in mei vorig jaar aan de macht kwam’, zegt Asta Einarsdottir van het ministerie van Industrie en Innovatie.

Lamsvlees

‘Is de walvisvaart wel goed voor ons land?’

Intussen is ook IJslands lamsvlees het slachtoffer geworden van de walvisjacht. De laatste jaren werd het vlees naar de VS uitgevoerd en verkocht in Whole Foods onder de naam ‘IJslands lam’. Vorig jaar besliste de keten echter om ‘IJslands’ weg te laten, vanwege de walvisvaart die IJsland een slechte naam geeft. Er was aanzienlijke druk nodig om de keten te overtuigen het vlees nog te verkopen.

‘Is de walvisvaart wel goed voor ons land, of beschermt ze eerder de belangen van een kleine groep dan het nationale belang?’, vraagt Ingadottir zich af. ‘IJsland zal goede redenen moeten hebben om door te gaan met de walvisjacht’, concludeert ze.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.