Geen slappe was met de EU 27

Een akkoord met de 27, met Groot Brittannië en enkele andere rabiate  tegenstanders zoals Zweden is voorlopig onmogelijk, en eigenlijk ook niet wenselijk. Een akkoord mét de Britten zou immers alleen kunnen op basis van een uiterst zwak compromis , dat van impact en opbrengst van de FTT weinig of niets zou overlaten.
Tegelijk bepalen de regels van de EU dat een belastingakkoord  met een beperkte groep lidstaten niet kan zolang niet officieel wordt vastgesteld dat een algemeen akkoord met 27 onmogelijk is.

Een ‘enhanced coöperation’ in de maak

De vergadering van de 22ste juni zet de deur open voor zo’n beperkter akkoord, en maakt dat de voorstanders van de FTT verdere stappen kunnen zetten. Concreet betekent het dat ze de procedure opstarten voor een ‘enhanced cooperation’. Heel kort samengevat betekent het dat een groep van minstens negen landen een brief schrijft aan de commissie waarin ze aankondigt dat ze een akkoord met een beperkte groep willen sluiten rond de FTT. In die brief moet ook al vrij precies aangegeven worden over welke taks het gaat en waarom men hem wil. De commissie maakt dan een voorstel, maar gaat ook na of de plannen voldoen aan de voorwaarden en niet strijdig zijn met de voorwaarden (bijvoorbeeld: niet strijdig met de belangen van de eengemaakte EU markt). De raad beslist dan op basis van een gekwalificeerde meerderheid (waardoor de UK geen vetorecht heeft) of de enhanced cooperation kan doorgaan. Daarna moet nog de gewone weg gevolgd worden voor EU beslissingen (in bepaalde gevallen via het Europees parlement, enz.)

Groeiende aanhang

Het komt er nu op aan om snel 9 landen te vinden die willen meestappen in de EH en een akkoord kunnen maken over welke FTT ze willen. Dat lijkt geen probleem. Naast Frankrijk en Duitsland verklaarden ook België en Oostenrijk dat ze meedoen aan een enhanced cooperation. Italië, Portugal, Griekenland, Spanje, en Estland en Slovenië zouden meedoen. En ook Finland is zeker nog te overtuigen. Leuk voor ons was dat België, al lang voorstander van de FTT, maar tot vorige week een beetje schuchter wat de enhanced cooperation betreft, zich liet overtuigen en nu resoluut meestapt.

Het gevecht over het gebruik van de opbrengsten komt er nog aan

Het grote strijdpunt in de komende weken en maanden wordt het gebruik van de mogelijke opbrengst van de taks. Op zich is het al goed dat er een belasting op kapitaal wordt ingevoerd, ook al is die klein. Het model FTT dat nu in de pijplijn zit zou ook al de heel speculatieve High Frequency Trading inperken.
Maar we willen meer dan dat. De sociale bewegingen, vakbonden NGO’s en anderen zijn het er in grote lijnen over eens dat de opbrengst van de taks moet dienen voor sociaal beleid hier bij ons, voor extra middelen voor ontwikkeling, én voor het financieren van de global public goods (zoals bv. de strijd tegen de klimaatopwarming). Tot nu toe houden de meeste regeringsleiders (ook van de landen die een EH willen) zich wat het gebruik betreft echt op de vlakte. De aanslepende financiële crisis, met de overhangende gigantische regeringsgaranties voor de banken is daar niet vreemd aan. Maar een FTT die alleen dient om budgettaire putten te dempen of , god beware het, banken uit de nood te helpen , is niet de onze. Het is dus meer dan nodig om de druk op de ketel te houden. Dat EU commissievoorzitter Barroso wél vond dat er een stuk van de opbrengst naar ontwikkeling meost gaan is een lichtpunt.

En als de sector plooit?

Intussen brokkelt de muur van de tegenstanders verder af. Meer dan 50 bekende professionals uit de financiële sector verklaarden zich in een open brief voorstander van de FTT. Ze deden dat op vraag van de internationale Robin Hood coalitie waarvan we ook met 11.11.11 , CNCD, Oxfam, attac en FAN deel uitmaken.. De Europese (en internationale) coalitie werkt in dit geval strak samen , speelt snel op de bal, én boekt resultaten. Het mag ook eens gezegd.
 
Rudy De Meyer is adjunct-directeur Politiek bij 11.11.11.