‘Het Birmaanse leger wordt steeds meer op afstand gehouden’

26 september 2007. Een datum die ook bij de Birmaanse activist en leraar Kovida nog vers in het geheugen ligt. Op die dag greep het leger in toen monniken massaal de straat op gingen om te demonstreren tegen het militaire bewind van Birma. Burma VJ, een documentaire waarin lokale verslaggevers worden gevolgd tijdens hun levensgevaarlijke verslaglegging, geeft pijnlijk weer hoe dit ingrijpen verliep. Na vertoning van de documentaire is het een halve minuut stil. Dan vertelt Ashin Kovida over Birma. Zijn Birma.

Leger biedt financiële zekerheid

De 39-jarige monnik, geboren in een westelijk dorpje in Birma, legt uit dat het Birmaanse leger erg machtig is, maar dat er geen dienstplicht bestaat.
‘Birma kent geen verplicht leger zoals bijvoorbeeld Israël dat heeft. De reden dat het leger zo machtig is, is omdat veel Birmanen geen andere manier vinden om genoeg geld te verdienen voor hun families en gezinnen. En het is ook de enige manier om president te worden. Zonder militaire achtergrond kun je dit namelijk niet worden.’

‘De salarissen zijn niet hoog in Birma. Leraren verdienen bijvoorbeeld maar dertig euro in de maand en een familie heeft maandelijks ongeveer tweehonderd euro te besteden. Dat is te weinig. Sommige leraren die besluiten niet het leger in te gaan, moeten hun studenten afpersen om genoeg geld te verdienen. Ze persen de studenten dan vaak af met examenresultaten.’

Het Birmaanse leger doet Kovida ook denken aan de vele kindsoldaten die het land dienen. ‘Kinderen worden nog regelmatig van de straat geplukt om te dienen in het leger. Legerofficieren ontkennen echter dat het leger kinderen in dienst heeft. De kindsoldaten worden gedwongen om te liegen over hun leeftijd. Om er niet als een kind uit te zien, moeten de kinderen verplicht roken en drinken. Ze moeten daardoor gaan lijken op oude, volwassen mannen.’

Westerse belangen

Birma heeft niet veel te maken met buitenlandse inmenging zo vertelt de Birmaanse leraar. ‘Het Westen, en dan heb ik het vooral over de Verenigde Staten, wil de confrontatie met China niet aan. Daarom grijpen ze niet in. Bovendien hebben wij ook geen olie of andere kostbare grondstoffen. Het liefst willen de Birmanen ook geen bemoeienis van het buitenland.’ 

‘Toch komt het regelmatig voor dat buitenlandse bedrijven vestigingen willen plaatsen in Birma. In dat geval kunnen ze eisen wat ze willen. De Birmanen hebben dan niks te zeggen.’

Progressie

Hoewel Ashin Kovida toegeeft dat veel mensen nog steeds bang zijn om zich aan te sluiten bij demonstraties zoals de demonstratie van de monniken in 2007, merkt hij wel op dat er steeds meer ruimte is voor zulke bewegingen in Birma. ‘De laatste jaren is de angst om tegen het militair regime in te gaan afgenomen. Steeds meer Birmanen gebruiken het internet om de wereld te laten weten wat er gebeurt in Birma en ook groeit de steun voor anti-regeringsdemonstraties. Het leger wordt steeds meer op afstand gehouden. Toch moeten we niet vergeten dat we nog een erg lange weg te gaan hebben.’