Libië: ruwe democratisering na de interventie

Inderdaad, er zijn problemen in Libië. De aanval op de Amerikaanse ambassade in september 2012, de aanslag op de Franse ambassade vorige maand, de aanval op de ministeries van Justitie en Buitenlandse Zaken door gewapende milities –om er maar enkele te noemen. Toch geldt de interventie in Libië nog steeds als een succes. Mensen hebben over het algemeen een gevoel van vrijheid en controle over hun eigen leven. Bovendien zijn er –minder dan twee jaar na de dood van Khaddafi– vrije en eerlijke verkiezingen gehouden. De regering die op basis daarvan gevormd werd, heeft het niet makkelijk om haar wil en wet op te leggen. Toch wordt haar autoriteit en legitimiteit door de overgrote meerderheid van de Libiërs erkend.

Het negatieve beeld van Libië in de buitenlandse pers klopt niet met de bruisende werkelijkheid op het terrein. Nieuwe winkels en cafés worden dagelijks geopend, en ze doen allemaal heel goede zaken. Er lopen zoveel mensen op straat in Tripoli dat niet onveiligheid maar verkeersopstoppingen er het grootste probleem vormen. De vrijheid die Libië verworven heeft, krijgt vandaag het karakter van een soort vrijheidsextremisme. Mensen lappen zelfs de verkeersregels en het optreden van de politie aan hun laars. Na vier decennia van dictatuur, waarin alleen de stem van één man zijn familie toegestaan was, is het nu een land waar elke stem telt, alle zes miljoen. Met als gevolg dat individuele of groepsbelangen zwaarder wegen dan de visie van de regering of het parlement. Bovenop die extreme vrijheid komt extreem ongeduld, met de blijvende werkloosheid, de lamentabele toestand van de wegen, het gebrek aan water en elektriciteit, de slechte gezondheidszorg… Het gevolg is dat demonstraties vaak ontaarden in gewapende bestormingen van overheidsgebouwen. Dat is allemaal deel van het –toegegeven, nogal ruwe– democratiseringsproces in Libië.

De meerderheid van de Libiërs ziet de democratie als een dierbare prijs die ze veroverd hebben met het bloed van de revolutie, en met de hulp van de Franse, Britse en Amerikaanse interventie. Wie uit die landen afkomstig is, krijgt nog altijd vaak zijn taxirit of koffie op café gratis. Niemand in Libië wil vandaag nog verteld worden wat te denken of wat te doen. Libiërs willen een sterke overheid, maar dan wel een die verantwoording aflegt.

Michel Cousins is hoofdredacteur van de Lybia Herald, een Engelstalige webkrant die vanuit Benghazi uitgegeven wordt.