Op de melodie van “I love muscles”: “I love taxes”

Minister van staat en captain of industry Davignon wil extra belastingen betalen om ’s lands financiën te redden. Let wel, een éénmalige bijdrage. Hij vertelde ook waarom. Omdat zijn dagelijkse levensstijl daardoor niet zal veranderen. Armere mensen moet je daar niet mee lastig vallen, hoorde ik hem uitleggen op de radio. In –voor de geadelde überbelg die hij is- schabouwelijk Nederlands.

Davignon stapt in het spoor van een aantal Franse rijkelui en van een Amerikaanse beleggerskoning die in zijn Buffettkast heeft gekeken wat hij nog kon missen.

Haal het geld waar het zit: bij de rijken!

Zou het zo eenvoudig zijn? Is dit de prelude tot massale gewetenswroeging? Omdat aan de basis van elk groot vermogen een grote misdaad ligt? (Honoré de Balzac: “Le secret des grandes fortunes sans cause apparente est un crime oublié, parce qu’ il a été proprement fait.”)

Mogen we een massaal terugstorten van bonussen verwachten, een eerlijk en vooral systematisch aangeven van bezittingen? I think not. Het blijft een opstoot van filantropie, zonder herverdelingsambitie.

En daarenboven breed uitgesmeerd in de media. Kijk nu toch eens in mijn borstkas, wat voor een peperkoeken hart daar klopt. Aai mij!

Verschillende kranten hebben vorige week geprobeerd om andere gefortuneerden tot een reactie te bewegen. De stilte was oorverdovend. “Pour vivre heureux, vivons cachés”, geldt in die kringen. Als we niet zeggen en tonen dat we rijk zijn, dan valt het niet zo op, meer nog: dan zijn we niet rijk.

Vermogensbelasting

Iets meer structureels staat in de voorstellen van formateur Di Rupo: 0,5 procent belasting op vermogens groter dan 1,25 miljoen euro. Beperkt in de tijd, tot 2015. Heel benieuwd of dat idee de eindstreep van een regeerakkoord zal halen.

Ook over de veelbesproken Tobintaks raakt een mens stilaan moedeloos. Zo vaak al voorgesteld, uitgerekend, theoretisch goed bevonden. Maar nooit ingevoerd.

Niet vooral arbeid taxeren, maar ook vermogens en aandelenhandel. Laat maar komen, hoe eerder hoe beter. En tot het zover is: een eerlijke belastingaangifte en een flukse inning. En om te beginnen: juiste informatie.

We schieten nog altijd in een kramp bij het horen van het woord belastingen. Denk aan de tollenaars in de Bijbel, de belastingcontroleur in stripverhalen. “De fiscus” is een veelkoppig monster dat elke lente weer dient te worden bestreden. En natuurlijk wordt al dat geld per definitie misbruikt en over de balk gegooid door “de staat” die te groot is, te traag, te spilziek, te inefficiënt, te lang, te breed, te vloeibaar, te dik, te groen, te rood, te si en te la.

L’état c’est moi

Ik heb mijn nageslacht al vroeg de basics van het systeem uitgelegd. Dat ik een deel van het geld dat ik verdien, nooit te zien krijg. En daar niet om treur, zelfs niet als ik teveel betaald heb. Ik zeur niet over de “renteloze lening” die ik aan de staat (mijzelf dus) heb verleend, ik ben blij met de extra centen. En nee, kinders, die belastingen gaan niet zomaar in de portemonnee van de ministers. We krijgen er stoepstenen voor, straatlantaarns, de juf voor de klas, boeken in de bib, en de agent op de markt.

Alles kan beter, maar het kan geen kwaad om elke dag je zegeningen te tellen. Onlangs interviewde ik Jan Hoet, naar aanleiding van de Cultuurprijs voor z’n hele loopbaan. Ik heb zelden zo’n uit-het-hart-gesproken ode aan de sociale zekerheid gehoord, van deze man die drie keer per week aan de nierdialyse hangt.

Als het over belastingen gaat, denk ik vaak terug aan een ander gesprek. Een telefoontje, een jaar of vijf geleden, met judoka Ulla Werbrouck, toen die pas verkozen was in de Kamer, op Lijst Dedecker. Toen ik haar naar haar prioriteiten vroeg, was het –bijna verontwaardigd klinkende- antwoord: “Ik wil wel eens nagaan wat er zoal met al ons belastinggeld gebeurt!” Bijna stak ik opnieuw van wal met mijn uitleg over de basics van het systeem. Zou haar lijst al af zijn?