Opvangcrisis: Solidariteit is geen overlast

Het “echte nieuws” kwam twee weken later, toen Isabelle Küntziger ontslag nam als topvrouw van Fedasil, het Belgisch agentschap voor de opvang van asielzoekers. Nog meer nieuws kwam er toen ook haar adjunct-directeur Sophie Van Balberghe de handdoek in de ring gooide en het personeel stakingsacties aankondigde.
De malaise bij Fedasil is compleet, kopten de media. Er werd flink gediscussieerd wie dat op zijn of haar conto mocht schrijven: de Franstalige socialisten, de bakeleiende voormalige ministers van Asiel en Migratie respectievelijk Maatschappelijke Integratie Annemie Turtelboom en Marie Arena, diens politieke erfgenaam en huidige staatssecretaris voor Maatschappelijke integratie Philippe Courard… Of de OCMW’s die verzaakten de geweigerde “klanten” van Fedasil op te vangen, wegens te weinig middelen.
Bij zoveel politieke miserie zou een mens haast de echte slachtoffers van de opvangcrisis vergeten. En die zijn er. 1200 asielzoekers zitten nog altijd opeengepakt in hotelkamers, verstoken van elementaire bijstand en begeleiding. Tussen oktober 2009 en maart 2010 kregen 2000 asielzoekers geen opvang door Fedasil. Die mensen staan, met andere woorden, op straat.
‘Begrijp me niet verkeerd, elke asielzoeker op straat is er één teveel’, zegt Waut Es, woordvoerder van de moegeplaagde Philippe Courard. ‘Maar we moeten die cijfers nuanceren. Vaak worden ze bij de dispatchingdienst bij Fedasil minstens twee keer geteld.’
Eén plus één is twee, zoveel is zeker. Net zo absoluut is het gegeven dat achter een cijfer échte mensen zitten, of het er nu 2000 of 1000 zijn. Al tien maanden lang worden mensen ondergebracht in hotels. Zolang die hotelopvang loopt, staat hun asielprocedure stil. Ze zitten een wachttijd uit die nutteloos en papierloos voorbijgaat. Waut Es schrijft het mislukken van de hotelafbouw toe aan het stijgende aantal asielaanvragen, en verzekert dat de openbare aanbesteding voor extra woonmodules is gestart, met te verwachten resultaten in juni. Juni! 
De hotels zijn verre van luxueus, laat dat duidelijk wezen. Toch kost deze zogenaamde tijdelijke maatregel de staat naar schatting één miljoen euro per maand. Tel daarbij de enorme dwangsommen van 500 euro die België moet betalen na een gerechtelijke uitspraak voor elke persoon die op straat staat, en de echte slotsom is dat dit én om geldverspilling én om fout beleid draait. Nochtans kost, volgens Vluchtelingenwerk, een degelijke opvangplaats voor asielzoekers met de nodige begeleiding de regering slechts 35 euro per persoon per dag.
Maar de schuld ligt niet alleen in bestuurlijke of politieke hoek. Er werden wel degelijk akkoorden gesloten om asielzoekers op te vangen in leegstaande gebouwen, extra opvangplaatsen dus, maar bepaalde gebouwen blijven onbewoond omwille van lokaal verzet. De winterse empathie van de bevolking met asielzoekers in de kou is gesmolten met de sneeuw. ‘Naast mijn deur geen overlast’, is schijnbaar doorslaggevender dan de Vlaamse solidariteit. En dus blijft de crisis zichzelf opvolgen. En dus blijft het stil bij Peter De Roo, de regeringsafgevaardigde voor opvangplaatsen, die nieuwe woningen moet zoeken en een draagvlak moet aanwakkeren bij lokale besturen.