'We zitten allemaal in hetzelfde vliegtuig'

Interview met Freddy Tsimba

Experience Africa, een event dat georganiseerd werd door Corporate Funding Programme en Africalia, bracht vorige week zo’n 250 zakenmensen naar Tervuren voor een avond over de kracht en creativiteit van Afrika. Er werden twee kunstwerken geveild van Freddy Tsimba, een Congolese beeldende kunstenaar. MO* sprak met hem over de dagelijkse realiteit en de dromen van zijn volk: ‘Het belang van de bevolking moet voorrang krijgen op persoonlijk gewin.’

  • Africalia Freddy Tsimba in zijn atelier in Kinshasa Africalia

Freddy Tsimba was erg tevreden op het einde van de avond, omdat twee werken verkocht werden, maar vooral omdat Afrikaanse kunst centraal stond tijdens een bijeenkomst van Belgische zakenlui.  Vooraf was hij nog wat onzeker: ‘Het is de eerste keer dat ik deelneem aan een dergelijk project. Wat mij vooral aanspreekt is het grote aantal mensen dat ik hier kan bereiken, mensen met een grote verantwoordelijkheid. Als ze mijn kunst zien, zullen ze ontdekken dat er erge dingen gebeurd zijn en nog steeds voorkomen. Ze zullen zich vragen stellen als ‘Waarom gebruikt hij kogels?’ Als ze dan mijn naam googelen en mijn ander werk ontdekken, zullen ze zien dat mijn kunst er niet is om te behagen.’

Kogels die gedood hebben

Het is inderdaad moeilijk om onbewogen te blijven bij een blik op Tsimba’s oeuvre. Hij smeedt lege kogelhulzen aan elkaar tot zwangere vrouwen om geweld aan te kaarten of verbindt lepels en vorken als aanklacht tegen de ondervoeding. ‘Het is gebruikt materiaal. Die kogels hebben mensen gedood. Mijn werk kan je niet onverschillig laten. Je moet erover praten met andere mensen.’

‘Ik probeer momenten van pijn vast te leggen. Eens zo’n gebeurtenis voorbij is, vergeten mensen snel, vooral in het Westen. Dan bestaat het gevaar dat hetzelfde verdriet terugkeert, twintig of dertig jaar later.’

‘Het materiaal waarmee ik werk is ook niet afkomstig uit Congo. De kogels en wapens worden elders gefabriceerd, maar brengen wel lijden en verdriet teweeg in mijn land. Men weent evenwel niet enkel in Congo, maar overal ter wereld. Daarom blijven mijn sculpturen ook geen Congolees werk. Ze moeten reizen en op verschillende plaatsen diverse reacties uitlokken.’

‘Of je nu dictator bent of opposant, als je op het terrein werkt voor het volk word je geaccepteerd’

Toch heeft Tsimba een belangrijke boodschap. ‘We zitten allemaal in hetzelfde vliegtuig, onze aarde. Sommigen hebben het beter en vliegen in businessclass, anderen bevinden zich achteraan, in economy. Desondanks zullen we allemaal sterven als het toestel neerstort. Iedereen zal het gelag betalen als het fout loopt. We zijn allemaal gelijk en zullen met z’n allen lijden. Ook dat wil ik duidelijk maken met mijn werk.’

Presidentsverkiezingen in Congo

In 2012 vinden in Congo opnieuw presidentsverkiezingen plaats. Ook ditmaal steekt verkiezingsgeweld de kop op. Vreest Tsimba dat hij weer kogels zal vinden op straat in Kinshasa? ‘Als er nu geweld uitbreekt is dat zeer droevig. En veel mensen willen het niet. De militairen die op burgers schieten, mikken niet zomaar op mensen. Ze raken hun eigen familie en vrienden. We mogen de schouders echter niet laten hangen. Als we onze toekomst niet in eigen handen nemen, riskeren we een terugkeer naar het verleden.’

Tsimba wil zich niet uitlaten over deze of gene kandidaat. ‘Voor mij is het van cruciaal belang dat alles verloopt zoals het hoort. Vervolgens moet diegene die wint de verliezer respecteren en omgekeerd. Enkel het belang van de bevolking mag voorop staan. Of je nu een dictator bent of een opposant, alleen als je op het terrein werkt voor het volk word je geaccepteerd.’

Niettemin beseft Tsimba dat er meer nodig is dan enkel verkiezingen of een benefietavond om Congo echt op de rails te krijgen. Hij laakt de grondstoffen die zijn land kosteloos verlaten – ‘Men kan de zakken vol coltan gemakkelijk traceren, maar waarom doet men het niet? – en de goedkope Chinese producten – ‘Zo’n bestek kost een à twee dollar, maar is meteen stuk’. Ook de migratiepolitiek van het Westen stoot hem tegen de borst. Voelt hij dan nooit de behoefte om eens vrolijke kunst te maken? ‘Neen, mijn sculpturen dienen enkel als aanklacht. Voor andere zaken heb ik geen tijd.’

www.cfp.be

www.africalia.be

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.