Grand Central: Liefde is... gevaar lopen

“Niet dat ik met haar een soort Antoine Doinel-cyclus wil maken, maar actrice Léa Seydoux is wel mijn alter ego, mijn Jean-Pierre Léaud”, stelt de Franse cineaste Rebecca Zlotowski. “Ze speelt een zich ambigu gedragende vrouw, verscheurd tussen twee mannen.” Met GRAND CENTRAL vertelt het duo een mooi giftig liefdesverhaal tegen een achtergrond van nucleair gevaar, vervreemding en klassenstrijd. Geholpen door Tahar Rahim, prima gecast als een man op zoek naar loutering die door een dosis verboden liefde en radioactieve besmetting wordt geveld.

Rebecca Zlotowski (°1980) debuteerde ijzersterk met Belle épine, een impressionistisch coming-of-ageverhaal waarin een eenzame tiener door een emotioneel niemandsland tracht te navigeren en gaat door op haar elan met een expressionistisch liefdesverhaal spelend in een dreigende, mysterieuze omgeving. GRAND CENTRAL wordt opnieuw gedragen door een (sublieme) Léa Seydoux die een en al intensiteit, passie en geheimzinnigheid uitstraalt. Het verhaal speelt in en rond een Franse nucleaire centrale en verstrengelt liefde en gevaar. “Een kerncentrale is een uitmuntende locatie,” stelt Zlotowski. “In deze weinig vertrouwde omgeving waar je dagelijks aan gevaar en dood wordt blootgesteld komen passies nog krachtiger tot leven. Ik wou er sterke, nobele gevoelens laten openbloeien.”

We duiken in deze vreemde, opwindende en gevaarlijke microkosmos via een jongeman die een nieuw leven wil opbouwen, ver weg van zijn vertrouwde milieu. Gary heeft een weinig indrukwekkende CV, toch wordt hij snel aangeworven om het onderhoudsteam van een nucleaire centrale te versterken. Hij wordt meteen opgenomen in de groep arbeiders die samenleeft (-hokt) in een bungalowpark vlakbij de centrale waar ze tijdens de werkuren op elkaar zijn aangewezen. Want de beschermende pakken en dosismeters geven aan dat het gevaar groot is. De mogelijke besmetting is traag, kleur- en geurloos, maar fataal. De job en het leven worden constant bedreigd. Deze tijdelijke werknemers zijn paria’s; minder goed betaald dan de vaste werknemers van elektriciteitsbedrijf EDF en vlot gedumpt na een ongeval of een lichte besmetting.

Zoals in een western van Howard Hawks hebben deze outcasts vooral ‘de groep’; ze leggen hun leven in elkaars handen en praten via daden. Via actie. Toch kennen ze zich een hogere missie toe. “We brengen licht”, zegt Toni tegen Gary. Die is meer geïnteresseerd in Toni’s vriendin Karole, een erg fysieke en sensuele collega. Gary valt voor Karole, wordt hopeloos verliefd op deze passionele, directe vrouw. De driehoeksrelatie die zo ontstaat, ontregelt de hechte gemeenschap. Of juister: het liefdesgevoel werkt subversief, brengt de minigemeenschap aan het wankelen. Gary koestert zich aanvankelijk in de warmte van zijn nieuwe familie, maar hij wordt verrast door de liefde die volgens Zlotowski “hem beangstigt zoals de symptomen van een vreemde ziekte”.

GRAND CENTRAL is dan ook een verhaal van liefde, moed en heroïsme. “Zich in een kerncentrale begeven is, net zoals verliefd worden, vechten tegen het eigen belang”, aldus Zlotowski. “De dosis benadrukt de parallel tussen besmetting door liefde en besmetting door straling.” Houden van is even gevaarlijk en heldhaftig als omgaan met een onzichtbare dreiging. Dat wordt bevestigd door de schijnbare tegenstelling tussen het hart van de centrale en de omringende natuur, tussen het gevangenisachtige gebouw waar Gary zijn dosismeter verstopt en het platteland waar de geliefden gaan schuilen. Zowel de nucleaire hel als het landelijke paradijs zijn niet wat ze zijn; de verliefde jongeman flirt met het gevaar binnen om beter om te gaan met het verlangen dat buiten alle alarmsignalen doet afgaan.

De (dreigende) ravages van liefde en industrie hangen als een zwaard van Damocles boven de hoofden van Gary, Toni en Karole – én over de ‘stam’ aangevoerd door Gilles – maar Zlotowski is niet echt geïnteresseerd in die Apocalyps. Wat deze tussen de cinema van François Truffaut en Maurice Pialat laverende cineaste boeit is het leven van deze bescheiden maar passionele helden. Ze toont het bestaan in zijn banaliteit én in zijn gewelddadigheid. Kortom: in zijn authentieke kracht. Getuige ook de nevenpersonages die af een toe op het voorplan treden. Zoals de werkneemster die na besmetting de haren kort moet scheren en waardig blijft ondanks het trauma. Of de human resources-verantwoordelijke die tegelijk genadeloos en empathisch is. Die slaat en zalft. In deze microkosmos heeft iedereen zijn redenen en bewaart elkeen zijn kracht. GRAND CENTRAL is geen aanklacht die de nucleaire industrie viseert, maar een ode aan flamboyante ‘proletariërs’ die nog durven ‘houden van’. Ook al brengt het hen in gevaar. Want het is juist zelfbehoud dat een rem plaatst op het leven.

Deze recensie verscheen in het filmtijdschrift Filmmagie.

MO* geeft 10 duotickets weg voor de avant-première op 26 augustus in Koersel (Beringen). Doe mee op onze wedstrijdpagina.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.