Overgave

Het thema van de roman is echter niet de verschrikking van de oorlog, al wordt die heel efficiënt weergegeven, maar de overlevingsdrift van de mens. Elk van de centrale personages worstelt met trauma’s die geworteld zijn in geweld en verlies, en zoekt zijn of haar manier om die te overwinnen. De kracht van Overgave is dat de auteur elk van die personages uitwerkt tot geloofwaardige mensen met verhalen die als bolle spiegels voor onze eigen, kleinburgerlijke werkelijkheid geplaatst worden. De historische context varieert van Kuomintang China over een door oorlog verwoest Korea tot arty New York en de romantische luchtspiegeling die Italië heet.

De boodschap van Lee lijkt te zijn dat extreme omstandigheden leiden tot extreme reacties en dat de mens gedoemd is om die littekens overal met zich mee te dragen. De ultieme strategie van de gekwetste mens om tot heling te komen bestaat er volgens deze roman in dat hij of zij –vaak gebrekkige– pogingen onderneemt tot overgave, het tegendeel van de strijd voor lijfsbehoud die de grondslag vormt voor het wezen van elk van ons. Liefde, fysieke arbeid of spirituele bewogenheid schieten echter allemaal tekort: de mens wordt niet gered door overgave, maar door aanvaarding. Die melancholische ondertoon geeft Lee subtiel mee in de familienaam van zijn hoofdpersonage: Han is niet alleen een vaak voorkomende familienaam en de naam van de grote rivier door Seoul, het is ook de Koreaanse equivalent van saudade, een ongeneeslijke weemoed die zowel persoonlijk is als een kenmerk van fundamenteel nationaal tekortschieten.

Overgave door Chang-rae Lee is uitgegeven door Atlas. 462 blzn. ISBN 978 90 450 1728 0