1 jaar na de coup regeren geweld en angst in de Centraal-Afrikaanse Republiek

Op 24 maart is het precies één jaar geleden dat de Séléka de macht grepen in de Centraal-Afrikaanse Republiek. Het geweld is sindsdien echter alleen maar toegenomen en heeft ongekende hoogten bereikt. Het land verkeert in een staat van chaos, geweld en onrust.

Mensen zijn in groten getale het slachtoffer van geweld gepleegd door ex-Séléka-eenheden, anti-Balaka milities en criminelen die misbruik maken van de onrust in het land. Een vijfde van de bevolking is op de vlucht en moslims verlaten massaal het land als gevolg van aanvallen.

Enorm veel angst

De meeste mensen zijn de bossen in gevlucht of zoeken een beter heenkomen in ziekenhuizen, kerken en moskeeën. ‘Duizenden mensen zijn niet in staat om klinieken en ziekenhuizen te bereiken,’ vertelt Ronald Kremer, net terug uit Centraal-Afrikaanse Republiek waar hij als medisch coördinator voor Artsen Zonder Grenzen werkte.

De angst bij de mensen is enorm groot, volgens Kremer. ‘Zo zijn 1500 moslims in de PK12-wijk in hoofdstad Bangui omsingeld door een vijandige groep die hen niet in het land wil of hen dood wil hebben. Granaten en geweervuur hebben de moslims hun vrees alleen maar verergerd. Wij gaan de wijk in om er korte mobiele klinieken te doen. Het is moeilijk om er te werken, maar wel heel nodig: in één dag kunnen wij meer dan 200 mensen medische hulp verlenen.’

Gevlucht naar Tsjaad

‘In ons ziekenhuis in Boguila, waar ik vorige week was, werden in een klein uur meerdere mensen met schotwonden binnengebracht. Ook was er een vrouw, van wie haar arm met een machete was afgehakt. Ze huilde of gilde niet, maar de angst in haar ogen sprak boekdelen.’

‘De angst bij de bevolking, geënt op wat zij al eerder hebben meegemaakt, is zo groot dat paniek snel uitbreekt en mensen hun dorpen ontvluchten. Moeders halen zelfs hun kinderen uit het ziekenhuis en vluchten de bossen in.’

‘Een maand geleden was ons medisch team in Bossangoa er getuige van hoe mensen in vijftien vrachtwagens naar Tsjaad afreisden, waaronder onze eigen lokale medewerkers. Het was zeer emotioneel voor iedereen. Zij verklaarden dat zij niet weg wilden, want hun familie woont al generaties lang in de Centraal-Afrikaanse Republiek, maar zij moesten weg, voor hun eigen veiligheid.’

8 noodhulpoperaties

Artsen Zonder Grenzen heeft in totaal acht noodhulpoperaties opgezet in het land, waaronder in hoofdstad Bangui en Bossangoa, naast de vaste projecten zoals die in Boguila. Ruim 2300 internationale en Centraal-Afrikaanse hulpverleners zijn actief. Sinds 5 december hebben zij ruim 4.000 mensen met schot-, speer- en machetewonden behandeld in het land.

‘Tijdens een mobiele kliniek ten noorden van Bossangoa brachten mensen gewonden achterop de motor naar ons toe. Er was een vrouw die 12 uur eerder een kogel in haar maag had gekregen. We hebben haar, samen met andere gewonden naar het ziekenhuis in Bossangoa gebracht,’ vervolgt Kremer.

Malaria doodsoorzaak nummer één

De grootste doodsoorzaak blijft echter malaria. In Bossangoa bijvoorbeeld behandelt Artsen Zonder Grenzen gemiddeld 400 mensen voor malaria, in Boguila zijn dat er tussen de vijf- en tienduizend. En als het regenseizoen begint, zullen alleen nog maar meer mensen malaria krijgen. Een andere zorg van Kremer is ondervoeding. ‘Als mensen moeten vluchten kunnen ze hun akkers niet bewerken, en veel akkers zijn moedwillig verwoest of afgebrand.’