Verslag van de groep uit Lubumbashi

Het regent  hier in Lumumbashi en dat maakt dat we nog meer de echte realiteit van het leven te zien krijgen dan wanneer alleen de zon schijnt. De wegen zijn slijkbanen en als je de hoofdweg verlaat begrijp je niet dat je er door kan geraken, vooral niet met een niet jeep. Toch blijkt dat te lukken hoewel we veel auto’s in panne zien.  De verplaatsing  vandaag wordt verzorgd via een busje dat bij ons dienst doet voor 9 personen  maar wij worden er met ons 14 in gesorteerd.

Mireille loodst ons naar Garage MOTO SERVICE. Een herstelplaats voor moto’s en sinds kort ook voor generatoren (electriciteitsgroepen), dit gezien de vele stroomonderbrekingen in Lubumbashi. We zien een plaats met een afdak, een aarden grond en wat wisselstukken. Enkele  moto’s staan buiten en ook staan er 2 zwart geblakerde, geschilderde camions met laadbak met raampjes. Sommigen denken “ Flikkenbakken voor gevangenen te vervoeren.  Blijkt dat het vervoer is voor begrafenissen. De hele familie wordt  samen met de overledene vervoerd naar de begraafplaats. Tiens, hier wordt de dode niet aan zijn lot overgelaten.

 Onze woordvoerder, de president van het atelier  vertelt ons hun nood aan onderdelen maar vooral  hebben ze een tekort aan tools, werktuigen, om hun werk te kunnen doen. Ze willen een waardige garage uitbouwen. We stellen ook vast dat hun werkkledij te wensen over laat. Een  schort die niet vervangen wordt en schoeisel die alles behalve voldoet aan enige veiligheidsnorm.

We zien ook dat er gewerkt wordt aan doodskisten. De terreinen zijn  eigendom  van het Bisdom…De reparateurs zijn met vijf en allen aangesloten bij CSC. Bij ziekte of overlijden krijgen ze een klein bedrag uitgekeerd. Maar vooral het feit dat ze zich verenigd hebben maakt hen sterker, krijgen ze enige waardering, omkadering en krijgt  corruptie minder kans.  Onze jongste, Fleur, en ook Mireille worden als ambassadrices naar de moto’s  getroond en de werkmannen zetten hen op de moto’s voor een ultieme foto. Herkenbaar niet?

Volgende halte is de post van de “cambisten”, de geldwisselaars.

Op een centraal punt, net tegenover enige winkels vinden we hen.  We  ontmoeten daar de voorzitter van hun “association” want ook zij hebben zich, dank zij Mireille en de CSC verenigd. Weerom is omkadering, erkenning noodzakelijk om vooruitgang te boeken om ooit van informele economie naar formele te kunnen groeien en om corruptie tegen te gaan die alles verlamt.  Hij legt ons uit dat het niet om grote bankzaken gaat.  Ze zitten niet op de beurs. Ze wisselen dollars tegen Congolese Frank en omgekeerd. Daar halen ze dan een beetje winst uit.  We wisselen wat geld om op de markt iets te kunnen kopen alhoewel de “ cambisten “ ons zeggen dat ook dollars overal aangenomen wordt in de stad.

Voor 900 FC krijgen we 1 dollar. Sinds enkele jaren is de prijs stabiel.

80% van de cambisten zijn universitair geschoolde mensen, de voorzitter is een dokter, maar ze  vinden geen werk in het gewone, formele, circuit. Voor hun is dit werk een tussenstation om te overleven, ze hopen “ooit”  een werk te vinden in hun studierichting.  Er zijn in Lumumbashi  stad 700 cambisten  aktief   ,  1000 in de stadsomgeving.Sinds de overheid  een beperking legde op de vrije invoer van dollars  gaan de zaken minder goed. Er circuleert minder geld.  Hun droom een eigen wisselkantoor oprichten !

Op naar de onafhankelijke chauffeurs.

Ook deze zijn verenigd geraakt door Mireille van de CSC en velen zijn Lid. Hiervoor betalen zij 5 dollar en krijgen daarvoor ondersteuning. Veel chauffeurs hebben zelf geen auto maar huren deze bij de eigenaar voor 21000 FC, dat is ongeveer  25dollar.  Ze leggen uit dat ze de eerste 10 dagen de verdiensten aan hun baas moeten geven en vanaf dag 10 voor zichzelf mogen rijden.  Weer doet het ons deugd dat de leden enorm respect opbrengen voor HUN Mireille.

Volgende halte is de markt.

De regen maakt de aanblik van de weg ernaartoe troosteloos. De mensen verplaatsen zich te voet al hoppend tussen de plassen door.  Bij de ingang van de markt wordt ons duidelijk gemaakt dat we ons moeten aanmelden bij de adjunct administrator. Die vertelt dat Papa Kabila senior de vrouwen in deze georganiseerde markt heeft samengebracht. Zij leven in extreme armoede en probeerden hun overlevingshandeltje uit te baten langs de weg.  Nu wordt de markt  beveiligd door 150              marktverantwoordelijken. Hij stuurt ons zo een chef mee voor onze veiligheid. ( Hum )

Mireille heeft hier echt veel aanhang en ze ontvangen haar en onze ploeg erg hartelijk. Onze eerste stop is bij Marie-Louise die samen met enkele andere mammans een handeltje heeft in 2dehands kleding. Ze nodigt ons uit in haar wel erg bescheiden verkoopstalletje.  Ze heeft een brief laten schrijven over wat ze ons wil zeggen.   Ze is duidelijk ontroerd en erg bescheiden en ook wij zijn een beetje van slag.  De brief is een aaneengeregen dankwoord dat wij bij haar gekomen zijn vanuit het verre  Belgie.  Maar ook dat de vereniging een ware vooruitgang is want samen voelen ze zich sterker en ze kunnen bij elkaar terecht en bespreken niet alleen zaken maar ook sociale en familiale problemen.  Solidariteit is hier allesbehalve vreemd!  Ze roemt de CSC die hun als “ vendeurs “ verenigd hebben. Het mooie is dat Mireille telkens een comité opzet met een voorzitter van de werkers zelf. Hier is dat deze  lieve maar sterke Marie-Louise.   Van waardering gesproken.  We wensen haar en haar medeverkoopsters veel courage en bedanken haar van onze kant dat we hebben mogen zien hoe zij werken en verenigd hebben.

We worden voorgeleid bij de visverkoopsters.

We zien gedroogde vis, vis  gerookt door de zon, chenille, dit zijn wormpjes die ook gedroogd zijn en ook piepkleine visjes die in torentjes gestapeld zijn. Ze beamen weerom de nood om  zich te verenigen en lid te zijn van de CSC om sterker te kunnen  staan in de verkoop en corruptie tegen te gaan.   Ze kopen gezamenlijk vis aan en verwerken die nu ook gezamenlijk.   De verkoop zelf is uiteraard apart.  Door een kleine bijdrage aan de CSC krijgen ze ook uitkering bij ziekte en overlijden.

Mireille heeft de vendeurs  per beroepsgroep verenigd,  de  visverkopers, de vleesverkopers, de kiekenpoeliers.

De poeliers trekken hun kuikens zelf groot en verkopen die dan.  Ook hier hetzelfde succesverhaal van vereniging.  Zo kunnen ze zich beter wapenen tegen de dalende markt.  Ze verkopen ook enkele grotere rassen uit Zambia.  Die kopen ze aan in het begin van de markt en zij proberen die dan met winst te verkopen.   De winstmarge is ongelooflijk klein maar alle beetjes helpt.

 We verlaten de markt en rijden naar het  fietsenatelier,  een fietsherstelplaats en verkoopplaats  in open lucht.

We zien een aantal fietsen liggen in erbarmelijke staat, roestig.   De onderdelen zijn er al even erg aan toe. De werkers zij echt in nood qua kledij, qua werkplaats, qua gerief, werktuigen, hygiene  enz, enz.  De leider van de fietshersteller, er is rangorde,  is ook de  voorzitter van de “ association  des réparateurs des velo’s”. Men heeft reeds fietsen vanuit Belgie opgestuurd gekregen maar die bleken te licht te zijn voor het zware transport waarvoor de fietsen hier gebruikt worden. Wisselstukken en gereedschap is echt nodig om te kunnen werken.  Ook willen ze financiele hulp om grond aan te kopen voor een hangar.  Gust spreekt met hen, hij is de man van de praktijkervaring gezien zijn fietsenatelier in Mol. Hij overhandigd hen enkele sleutels en gereedschap.  We tonen interesse bij de andere herstellers.  Hier is echt nog verbetering noodzakelijk.

We nemen afscheid van Mireille en bedanken haar voor haar inzet voor deze travaileurs

’s Avonds verdelen we ons in 3 groepjes en zijn we uitgenodigd bij syndicalisten thuis om kennis te maken met de familie en hun manier van leven. Bij het terug samen komen met de andere groepjes sprak iedereen zich enthousiast uit over deze intieme kennismaking.  Onvoorstelbaar hoe sommigen van de Congolese syndicalisten met de weinige middelen die ze ter beschikking hebben ons zo  warm  hebben kunnen onthalen. Een ongelooflijk fijne ervaring!