Dadaab, Kenia: overleven met absolute minimum

 “Het begon toen Abu, onze verbindingspersoon, kwam vertellen dat er veel mensen net toegekomen waren en zich buiten het vluchtelingenkamp begonnen te installeren. Dat was in september 2010. We ging meteen kijken om de situatie in te schatten. Maar er was geen ‘situatie’, er was alleen een groep mensen die in omstandigheden leefden die je je niet kan voorstellen.

Ze hebben geen beschutting, geen plastic zeil, nauwelijks voedsel. Soms worden er kinderen gedood door hyena’s. De mannen slapen overdag, om hun families ‘s nachts te kunnen beschermen. Maar veel vrouwen zijn hier zonder hun man en de hyena’s zijn niet hun voornaamste zorg.”

Onveiligheid

“De meeste van deze nieuwe vluchtelingen komen uit Somalië. Ze hebben erg lang gereisd om hier te geraken, vaak te voet. Sommigen zijn verdwaald, angstig, verward. Sommigen komen toe na een voettocht van zestien dagen, helemaal uit Mogadishu. De meesten hebben verschillende familieleden verloren door het geweld. En sommigen zijn geslagen of verkracht, anderen zijn gewond of kreupel.

De reis is vaak even gevaarlijk als de onveiligheid die ze ontvluchten, met wilde dieren, rovers, een hard klimaat, ziektes, honger en dorst. Ze verlaten hun huizen zonder voorraden, zonder voedsel of water. Ze bezitten alleen hun kleren. Een enkeling heeft een paar bezittingen meegebracht, zoals een jerrycan of een kookpot.

Iedereen die met deze ‘nieuwelingen’ werkt voelt dat dit een humanitaire noodsituatie is. Deze vluchtelingen overleven met het absolute minimum waarmee een menselijk wezen kan overleven.”

Ziektes genezen en voorkomen

“De vluchteling zijn vaak ziek wanneer ze aankomen. Ze moeten tot twee weken wachten op het eerste voedsel. Ze raken ondervoed, wat vooral voor de kinderen gevaarlijk is. Het eerste wat ik hier heb gedaan was een groep medewerkers organiseren om op zoek te gaan naar de kinderen en zwangere vrouwen. We brachten hen naar gezondheidscentra en naar het ziekenhuis, afhankelijk van hun aandoening. Er waren heel, heel veel zieke en ondervoede kinderen bij. We vonden een jonge moeder die problemen had met haar zwangerschap. De baby haalde het niet, maar zijzelf wel. Een andere ziekte baby kwam te laat aan in het ziekenhuis; er was niets dat nog gedaan kon worden. Maar de anderen maken wel een kans.

Regelmatig organiseren we vaccinatie-acties. We gaan naar de pas aangekomen vluchtelingen met een paar medewerkers en een megafoon, en zetten een tafel onder een boom. De laatste keer hebben we 257 kinderen gevaccineerd, die nog nooit eerder gevaccineerd waren. Op die manier kunnen we vermijden dat er ziektes uitbreken.”

Nieuw gezondheidscentrum

“In maart hebben we een tijdelijk gezondheidscentrum geopend in deze zone. De mensen hier – en dat zijn er zo’n 10.000 – hebben het moeilijk om de andere gezondheidscentra te bereiken. Op de eerste dag deden we 165 raadplegingen en namen we 98 mensen op in ons voedingsprogramma. Nu zien we gemiddeld 110 patiënten per dag.

Soms voel ik me overweldigd door de enorme schaal van dit alles, maar ik probeer me te focussen op wat ik kan realiseren. Lokale medewerkers opleiden zodat ze vroeger kunnen zien wie er naar onze gezondheidscentra moet. Personeel opleiden om verbanden te vervangen, zodat ze kunnen zien of een wonde onstoken is of niet goed geneest. Het aansturen van 178 medewerkers. Er zijn hier niet genoeg zondagen, en ze duren ook niet lang genoeg.

Maar ondanks alle moeilijkheden, denk ik echt dat ik de beste baan heb van heel ons project. Ik hou van de mensen. Het is zo prettig om naar de zone met de nieuwelingen te komen en de mensen die het het hardst nodig hebben te kunnen helpen.”