Burkina Faso: opgeruimd staat netjes?

In het holst van de nacht bereikten de militairen van het reguliere leger en die van de RSP een akkoord, dat ze ondertekenden voor de ogen van de Moogho Naaba (de traditionele chef van de Mossi van Ouagadougou).

Dat akkoord voorzag in de onmiddellijke kazernering van de militairen van de RSP in hun kamp Naba Koom naast het presidentieel paleis, de bescherming van henzelf en hun families en de terugtrekking van het reguliere leger tot op 50 km van Ouagadougou.

Michel of Gilbert?

Gisterenmorgen verving het leger inderdaad de posten van de RSP in de stad, en heel wat RSP’ers trokken naar Naba Koom. Tot vanmorgen echter is het onduidelijk of ze daar ook de wapens hebben neergelegd. Andere soldaten van het gehate regiment sloegen op de vlucht. Michel Kafando sprak om halftien de natie toe op de nationale televisie. Hij verzekerde dat hij een vrij mens was, dat de transitie weer stevig in het zadel zat en dat ze zonder dralen het regeringswerk zou hernemen. Hij voegde daaraan toe dat het akkoord van de CEDEAO alleen zou gelden in de mate dat het door het volk van Burkina Faso werd aanvaard en in lijn was met het transitiecharter.

Het was niettemin Gilbert Diendéré die de staatshoofden van de landen van de CEDEAO ging verwelkomen op de luchthaven. Gelukkig had hij niet het lef om ook nog aanwezig te zijn op de ceremonie voor de heraanstelling van president Kafando. Gelukkig ook hield het leger de druk op de ketel en vertrok het niet uit de buurt van Ouagadougou.

M’ba Michel is terug!

Rond 16u gisterenmiddag was het eindelijk zo ver: Michel Kafando was officieel weer de president van Burkina Faso. Met een staande ovatie en uit volle borst het volkslied kreeg de transitieregering daarmee een nieuwe zegen van de politieke klasse, het diplomatieke korps, de internationale gemeenschap, de pers en alle andere aanwezigen. Kafando ging na zijn heraanstelling in gesprek met zijn collega’s en bemiddelaars van de CEDEAO. Over wat daar gezegd werd, lekte weinig tot niets uit. Om de een of andere reden maakte het vliegtuig dat de Togolese president Faure Gnassingbé vervoerde, nog voor de landing in Ouagadougou rechtsomkeer. Ook de Senegalese president Macky Sall tekende uiteindelijk afwezig.

Van de baan?

Het probleem lijkt van de baan, maar dat is het toch niet helemaal. Er is geen antwoord op de vraag naar amnestie voor de putschisten en evenmin op die over de inclusie van de door de Conseil Constitutionnel uitgerangeerde kandidaten. En Gilbert Diendere? Elke weldenkende mens zou verwachten dat die zonder verder aarzelen zou worden aangehouden, in afwachting van een proces. Het is nog maar de vraag of dat ook zal gebeuren.

Het lot van Diendere is heel nauw verweven met dat van de hele West-Afrikaanse regio én met dat van ex-kolonisator Frankrijk. De generaal hoeft maar aan een paar touwtjes te trekken om het jihadistische geweld in de Sahel helemaal te doen losbarsten, en om Burkina Faso, dat voor Frankrijk (én de VS) altijd een stabiele uitvalsbasis is geweest voor de strijd tegen het terroristisch extremisme, de dieperik in te storten. De generaal is bovendien meer dan waarschijnlijk betrokken bij de politieke moorden en de economische misdrijven van de laatste dertig jaar, en ook die hebben zich onder het oog (en mogelijk met de medewerking) van de ex-kolonisator voltrokken. Het proces van Diendere zou dus ook het proces van Frankrijk worden, en mogelijk van heel wat andere politieke leiders in West-Afrika, die naar de school van Blaise Compaore zijn geweest.

Diendere is daarom nog altijd een vrij man en kan in dat opzicht morgen gewoon opnieuw het vuur aan de lont steken, openlijk, of via onderhuidse terreur en de visering van bepaalde leiders uit de politieke oppositie en het middenveld. Gisteravond voerde hij voor de pers een mooi theater op met spijt en excuses. De ontwapening van zijn regiment zou een kwestie van een dag of twee zijn. We zullen zien!

De waakzaamheid blijft

De hoogspanning mag dan verdwenen zijn, alle ogen blijven hier wijd open en alle oren zijn waakzaam gespitst. Het zal – voor zover het dat al geweest is – dan wel geen voorpaginanieuws meer zijn, maar de levendige debatten, de urenlange analyses en mogelijk het straatprotest zullen de volgende dagen en wellicht  weken doorgaan. De Burkinabè zullen niet rusten voor er schoon schip gemaakt is met de snoodaards die hun breekbare maar hoopvolle toekomst andermaal in het gedrang hebben gebracht.

Grote schoonmaak

Het pleit voor de Burkinabè dat ze wel het heft in eigen handen nemen, onder meer om vluchtende RSP’ers en leden van de CDP te onderscheppen, maar dat ze die netjes en geweldloos aan de gendarmerie of de andere ordediensten overhandigen. Het pleit ook voor hen dat ze net zoals na de volksopstand gisterenavond al begonnen zijn met het opruimen en schoonmaken van de stad. Met een beetje geluk zullen vandaag, dag van het Offerfeest, alleen een hele resem schapen sterven.