Eerste impressies uit Mbuji Mayi, de hoofdstad van de ruwe diamant

Een piepkleine luchthaven met hobbelige tarmac en ultrakorte landingsbaan geeft je toegang tot Mbuji Mayi = Tshiluba voor geitenwater. Dus in vroegere tijden vooral bekend als drinkplaats voor geiten. Maar dat was voor ‘a women’s best friend’ hier in de grond gevonden werd. De stad geeft de stoffige indruk van een provincienest. Er zijn maar enkele wegen met asfalt, de rest is holderdebolder. Nergens hoog- of nieuwbouw te bespeuren en relatief veel groen. Anderhalf tot twee miljoen inwoners zou de stad tellen, maar ik vraag me voortdurend af: waar zitten die? Dit moet een immens grote – uitdijende- inktvlek zijn.  

Het eeuwige excuus in Congo voor te laat komen: ‘embouteillage’ gaat hier alvast niet op. Er rijden bijna geen auto’s – maar de vierwielers die hier rondtoeren zijn van een stevig kaliber: de dikke bakken van de diamanthandelaars of het legertje Jeeps van de NGO’s: USAID, UNICEF, UNCHR, SAVE THE CHILDRIN, ENABEL (vroegere BTC), WHO en ga zo maar door. Wel massaal in straatbeeld, mototaxi’s, die snorren   en toeteren van hot naar her, het transportmiddel bij uitstek.

Zoals zo vaak in RDC is de aanwezigheid van natuurlijke rijkdommen een groot deel van het probleem. De regio hangt aan de infuus van de diamant. Dat maakt dat er lokaal bijna niets meer geproduceerd wordt. Zelfs de landbouw is/was op sterven na dood. Het analfabetisme is gigantisch. Waarom studeren als je steentjes kan gaan zoeken? En vermits over land en water de toegang zeer moeilijk of onbestaande is, moet alles ingevlogen worden. Peperdure prijzen zijn het gevolg, een kleine frigo bijvoorbeeld kost 450$. Ik doe het voorlopig zonder.

Ondertussen is er niet meer genoeg diamant voor iedereen en dat zorgt voor veel miserie en armoede. De infrastructuur is in verval of onbestaande. De Kasai is ook nog eens een bolwerk van de oppositie, zowel onder Mobutu als nu. De sfinx van Limete, eeuwige opposant Etienne Tshisekedi is van de streek. Van de overheid moeten ze hier nog minder verwachten dan in de rest van het land. Het lichaam van de bijna twee jaar geleden gestorven politicus ligt nog steeds in een moratorium in Elsene. De regering weigert het stoffelijk overschot te repatriëren. Het zou voor de UDPS de laatste kans zijn om de populariteit van de overleden partijleider te verzilveren. Maar zeg nu zelf - een regime dat bang is van een lijk – dat loopt toch op zijn laatste benen?

Zeg nu zelf - een regime dat bang is van een lijk – dat loopt toch op zijn laatste benen?

De verkiezingscampagne is ondertussen op gang gefloten. Het ziet er naar uit dat de stembusslag wel degelijk zal plaatsvinden op 23 december. Afgelopen zaterdag zijn er drie mensen onthoofd in Dibaya (Kasaï Central), gewoon omdat ze een T-shirt droegen met de beeltenis van Shadary, kandidaat voor de PPRD, de partij van Kabila.

In Kabeya Kamwanga (Kasaï Oriental) zijn de mensen van het CENI, de (zogezegd) onafhankelijke kiescommissie in elkaar geslagen en weggejaagd. Ze kwamen de stemcomputers demonstreren. De oppositie heeft al meermaals verklaard geen vertrouwen te hebben in deze machines. Wie dacht dat er voor de jongste gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen een vuile campagne gevoerd werd…