Even temporiseren in Uruguay

In juli 2019 ruilde Lotte Debrauwer Europa in voor een backpackavontuur doorheen Latijns-Amerika. De indrukken die ze daar opdoet, en de vele gezichten van dit uiterst boeiend continent, vormen de essentie van haar schrijfsels.‘Dat moeten ze zijn’, zei Sien, mijn lief. Na meer dan zeven maanden “on the road” had ik wat overtuiging nodig om nog een vrijwilligersproject aan te durven. Ik kon de boterhammen van thuis, het lokale bier, en de omhelzingen van mijn familie intussen bijna fysiek voelen.

Uiteindelijk hadden we toch een leuke plek gevonden. We zouden een aantal weken verblijven bij Tierra Libre, een bioboerderij die een tweetal jaar geleden uit de grond was gestampt door Tania en Tom. De reviews waren laaiend enthousiast, en ik was vooraf al allerlei verwachtingen aan het boetseren. Sien herinnerde me aan wat we hadden afgesproken: ‘met twee voeten vooruit, en we zien wel wat er komt’. We hadden vooral veel zin om in de aarde te wroeten en wat meer te weten te komen over een alternatieve, meer zelfvoorzienende levensstijl.

En daar stonden we dan, gepakt en gezakt op een pleintje in Colonia del Sacramento, een pittoresk stadje in Uruguay op een steenworp van Buenos Aires. Ik keek traditioneel nog even nerveus de andere kant op voor ik Tania begroette. Ze had een vriendelijk gezicht en droeg haar acht maand oude zoontje Rio bij zich.

Alternatief, zei je? Even later grinnikte ik in mezelf toen we ook Tom ontmoetten. Het was een lange, vriendelijke kerel met dreadlocks. Hij stond ons op zijn blote voeten en met een brede glimlach op te wachten. Ze zaten achter een kraampje waarin ze artisanale armbandjes en cannabisolie verkochten. En “ze” waren met vijf: Tom, Tania, Rio en Maël, een sympathieke kerel van eind de twintig die net als Tom uit Frankrijk afkomstig is. Onder het standje zat Balou, hun trouwe en hyperenergieke hond.

De autorit vanuit de stad was een ware overprikkeling voor mijn zintuigen. Ik voelde de hete adem van de hond op mijn voeten. Door de luidsprekers klonk de fantastische Bueno Vista Social Club, met af een toe wat babygekir als special effect. De geur van het platteland vermengde zich met die van hond. We zaten met z’n zevenen op elkaar geplakt in de kleine auto. Zo hobbelden we richting naturaleza.

Fidel op blote voeten

De babygeluiden en de hond bleven, en ze werden samen met de steeds aanwezige vogels op het domein de soundtrack van ons verblijf. Onze dagen waren gevuld met het onderhouden van de groentetuin, het kappen van bamboe om een hut te bouwen, koken, kanotochten, badmintonpartijen, afkoeling in de rivier en heel wat dierenpret. We leerden over koken zonder afval, over composteren, maar vooral over hoe weinig je eigenlijk nodig hebt om jezelf te onderhouden.

Desalniettemin konden we ons niet overal achter scharen. Zo werd er bijvoorbeeld melk aangekocht van een boerderij in de buurt waarvan we ons niet van de indruk konden ontdoen dat de dieren er niet goed behandeld werden. Het afval werd er gewoon verbrand, ‘omdat ze dat als we het naar de stad brengen ook doen.’

Vertrouw niet al te snel een hippie op blote voeten.

Verder botsten we de laatste dagen regelmatig met Tom. Aanvankelijk gaf hij een erg open en tolerante indruk. Maar beetje bij beetje werd duidelijk hoe alternatief en antikapitalistisch je moest zijn om in z’n wereld te passen. Je diende Fidel Castro, Bob Marley én zijn befaamde plantjes te aanbidden om bij hem (letterlijk) op een goed blaadje te staan. Als het over geld of politiek ging, moest je een afkeurend gezicht te trekken. Achter de ogenschijnlijke openheid zat eigenlijk een erg vast idee van hoe iemand in elkaar moet zitten. Bekrompenheid verpakt als tolerantie. Conclusie? Vertrouw niet al te snel een hippie op blote voeten.

Boemeltrein

Het aspect dat me echter het meest zal bijblijven van ons verblijf bij Tania & co, was de eindeloze zee van tijd. Het idee van Tierra Libre was niet dat je je kapot zou werken om je kost en inwoon te verdienen, maar wel dat je zou meedraaien op het ritme van de boerderij. Dat was een ritme waarvoor ikzelf een paar versnellingen terug moest schakelen. Een dag kan heel erg lang zijn als die ’s ochtends voor je ligt en je geen flauw idee hebt wat je ermee moet aanvangen.

Een dag kan heel erg lang zijn als die ’s ochtends voor je ligt en je hebt geen flauw idee wat je ermee moet aanvangen.

Toen ik na een paar dagen wat begon te morren over het gebrek aan werk en het trage ritme, zei Sien dat ik mijn logica moest omdraaien. ‘Wij weten niet meer hoe we ons moeten vervelen. Neem de dag zoals die komt’. En ja hoor, met vallen en opstaan vond ik een trager ritme waarin meer plaats was voor mijmeringen en spontaniteit.

Voor het eerst in acht maanden onderweg dacht ik iets concreter na over mijn toekomstplannen. Ik klapte de laptop open en begon weer te schrijven. Ik bakte voor het eerst in mijn leven brownies. Ik deed de was. Ik dacht na. Ik was er.

Ik besefte hoe ik thuis als een ongelooflijke sneltrein door het leven donder. En ik weet dat de aard van het beestje niet zal veranderen, en dat de verhouding witruimte en inktbraaksel in mijn agenda steeds overhelt naar een verre van egalitair verband. Toch besloot ik om die TGV eens in te ruilen voor een gewone trein. Zo ééntje die op vrijdag vertrekt vanuit Gent, tjokvol studenten die thuis gaan uitrusten van de lastige week, en al eens een tikkeltje vertraging durft op te lopen. En om dan, in tegenstelling tot mijn vroegere ik, die vertraging in de armen te sluiten in plaats dan een uur opgefokt en binnensmonds te zitten vloeken in een overvolle wagon.

Ik leef gulzig en zal dat blijven doen. De wereld is een boeiende plek, en mijn energie om al haar plekken, facetten, mensen en ervaringen te ontdekken is quasi oneindig. Maar ik hoef me niet te haasten. Als ik bewust wat trager ga leven, is dat beter voor mezelf. In een tgv flitst het landschap razendsnel voorbij. Als ik in een boemeltreintje zit, dan kan ik veel meer zien door het raam.