De verwezenlijkingen van de eerste linkse president van El Salvador

Hier dus een kort overzicht van wat de eerste “linkse” president uit de Salvadoraanse geschiedenis heeft verwezenlijkt tijdens zijn mandaat. Het zijn geen gemakkelijke jaren geweest. Op de eerste plaats omdat hij president werd midden de financiële wereldcrisis, die ook hier sterk heeft aangeslagen. Maar ook omdat hij een land in handen kreeg dat economisch gezien vrijwel aan de grond zat.

1. Economie

Toen Mauricio Funes op 1 juni 2009 de verantwoordelijkheid op zich nam, zat het land echt aan de grond: een zwakke economie die een negatieve groei kende van -3,5 procent, een grote werkloosheid, de geldtransfer van de Salvadoranen in de VS naar hun familie in El Salvador was gedaald met 400 miljoen dollar en de inkomsten van de fiscus stonden op rood.

Nu heeft de economie zich gedeeltelijk hersteld. In 2013 is die met 2 procent gegroeid. In de loop van de vier jaar zijn er 110.000 nieuwe arbeidsplaatsen gecreëerd, de uitvoer is aanzienlijk gestegen, de bankkredieten zijn verbeterd en, wat erg belangrijk is, de economie van het land hangt niet aleen meer af van de grote bedrijven. Het zijn de kleine en middelgrote bedrijven die de economie van het land staande houden. Er is een zeker optimisme merkbaar voor wat betreft de economie in 2014.

2. Landbouw

De landbouw was door de vorige ARENA-regeringen totaal verwaarloosd. De regering Funes stelde het plan “Familiale Landbouw” in werking. Waar de basisvoeding, zoals bruine bonen en mais door tussenhandelaars in het buitenland aangekocht werden, zijn we nu zo ver dat deze voor meer dan 100 procent in het land zelf geproduceerd wordt.

Sterker nog, in 2013 kon El Salvador zelfs mais uitvoeren naar andere Midden-Amerikaanse landen. Daardoor werd de prijs voor deze producten opeens veel lager. Een pond bruine bonen kreeg je in 2009 tegen de prijs van 1,50 dollar. Nu kost die nog 60 dollarcent.

3. Sociaal

Op sociaal gebied werden de “vrijwillige bijdragen” voor een consultatie in de staatsziekenhuizen afgeschaft. De schoolgaande kinderen kregen een gratis schooluniform, inclusief schoenen. De uniformen en schoenen worden allemaal geproduceerd door kleine bedrijven, die daardoor weer een verzekerd inkomen genieten. In de meeste staatsscholen krijgen de kinderen ook dagelijks een glas melk. De veeboeren profiteren ook hiervan omdat ze een zekere afnemer van hun melkprodukten hebben gevonden.

Ouderen zonder inkomen krijgen voor het eerst een staatspensioentje van 50 dollar per maand. Geen groot bedrag, maar voor iemand die niets kreeg is dat van grote betekenis.

Op vier plaatsen werd Ciudad Mujer (Stad voor de Vrouw) opgericht, waar vrouwen gratis medische zorgen kunnen krijgen, maar ook opleidingen om later op eigen benen te kunnen staan en een eigen bedrijfje te kunnen opzetten. De staatsbank geeft goedkope leningen daarvoor.

Tienduizenden boeren kregen, na tientallen jaren werken en leven op hun stukje grond, eindelijk een eigendomsbewijs. Goed initiatief om die boeren nu ook met plezier op hun stukje grond te doen werken.

4. Infrastructuur

Wat betreft de infrastructuur heeft het ministerie van Openbare Werken, met transparantie in zijn financieën, honderden kilometers nieuwe wegen aangelegd of bestaande wegen grondig verbeterd. De werkzaamheden om, eindelijk, het openbaar vervoer te regelen zijn bezig en men hoopt tegen maart 2014 voor het eerst een “Metrobus” lijn te kunnen starten die de chaos van de openbaar vervoer gedeeltelijk moet oplossen.

5. Gezondheid

Op gebied van de gezondheidszorg zijn er meer dan 200 nieuwe consultatiecentra opgericht, vooral in het binnenland. De mensen hoeven zich niet meer naar de stad te verplaatsen om een dokter te raadplegen. In alle dorpen van het land zijn nu artsen beschikbaar. Er werden twee nieuwe ziekenhuizen gebouwd en vier bestaande ziekenhuizen werden aanzienlijk verbeterd.

Heel belangrijk is ook de goedkeuring van de wet op de medicijnen, waardoor de prijs voor de medicijnen bij de apothekers nu gemiddeld 35 procent lager ligt.

6. Armoede

Al die programma’s hebben ervoor gezorgd dat de extreme armoede in het land met 3,5% gedaald is.

7. Veiligheid

Het grote onopgeloste probleem is dat van de onveiligheid in het land. Hoewel het cijfer voor moorden gedaald is van 12 per dag tot 6,8 per dag in 2013 (in januari 2014 hebben we weer een cijfer van 10 moorden per dag) is de onveiligheid nog steeds een groot probleem. Daar speelt de kandidaat van ARENA voortdurend mee tijdens zijn spots op radio en TV. Arena heeft in het verleden nooit het probleem kunnen oplossen, integendeel, de cijfers werden steeds alarmerender, maar de mensen vergeten snel het verleden.

Verkiezingen

Op 2 februari moeten de Salvadoranen dus gaan kiezen. Of ze kiezen opnieuw voor de kandidaten van het FMLN die beloven al deze hervormingen door te zullen zetten, of ze kiezen voor een terugkeer van ARENA, die opnieuw een politiek zal voeren om de meest rijken van het land te bevoordeligen.

De opiniepeilingen geven een voorsprong voor het FMLN van 8 procent, maar niet genoeg om in de eerste ronde (waar 50 procent +1 van de stemmen moet gehaald worden) te winnen. Wat de tweede ronde met zich mee zal meebrengen is een open vraag. Het wordt dus weer spannend.