Het openbaar vervoer in El Salvador

Het vice-ministerie voor Vervoer, afdeling van het ministerie voor Openbare Werken, is echter van mening dat geen van beide eisen op dit moment haalbaar is. De overheid heeft geen budget om nog een keer meer subsidie aan de buseigenaars te geven. Die krijgen nu al 800 dollars per bus en per maand. En, zegt de minister, om nu nogmaals de portemonnee van de burger te belasten met een verhoging van het bustarief, dat is onmogelijk. De mensen hebben met moeite voldoende om te overleven, laat staan nog een meer uit te geven voor het dagelijkse transport naar en van het werk.
De situatie is bepaald zorgwekkend. De buseigenaars zijn oppermachtig. Bussen zijn de enige vorm van openbaar vervoer en die zijn dan ook allemaal in handen van privé eigenaars. Die hebben hun banden met volksvertegenwoordigers van alle partijen in het Congres, dus vinden ze dat ze mogen doen en laten wat ze willen. Enkele voorbeelden moeten dat duidellijk maken.
Vrijwel alle bussen zouden in België of Nederland al lang van de weg zijn gehaald. Het zijn rijdende doodskisten. Oud, niet onderhouden, stinken, de deuren sluiten niet, geen bel om een halte aan te vragen, oorverdovende muziek, stoelen kapot, de veren springen uit de stoelen en knijpen je billen kapot of die stoelen zijn vervangen door planken.
Als je instapt moet je zorgen dat je je goed ergens kunt aan vasthouden, want geen chauffeur denkt er aan te wachten tot je veilig zit of tot je je ergens hebt kunnen vasthouden. Je stapt in, betaalt en vroem, daar gaat de bus. Ook als je moet uitstappen moet je ervoor zorgen dat dit snel gebeurt, want de chauffeur zal begot niet wachten tot je veilig op straat staat, daar heeft hij geen tijd voor.
Alle bussen maken er in de stad een soort wedstrijd van. Ze vliegen mekaar voorbij, ze snijden mekaar de weg af om bij de volgende “halte” weer een of twee passagiers mee te kunnen nemen. (Halte staat tussen aanhalingstekens omdat dit een begrip is waar hier geen rekening mee wordt gehouden: een bus stopt of stopt niet waar en wanneer de chauffeur dat wil. Punt.) De gewone automobilisten moeten dat allemaal dulden. De bussen wringen zich overal tussen. En..gezien het oude karkassen zijn maakt een deukje meer of min voor hen niets uit. Dus kijk uit als je naast, voor of achter een bus rijdt. ZIJ HEBBEN ALTIJD VOORANG, tenminste in hun rijgedrag.
De verkeerspolitie schrijft jaarlijks voor miljoenen dollars bonnetjes uit aan de buschauffeurs: of zij rijden met te hoog alcohol gehalte, of velen van hen rijden onder invloed van drugs, ze lappen alle verkeersregels aan hun laarzen, stoppen waar ze willen, stoppen niet als je er om vraagt, zwengelen van links naar rechts en van rechts naar links wanneer ze willen, houden onvoorziene haltes bij de verkeerslichten en sturen het totale verkeer in de war, stoppen niet op daarvoor voorziene inhammen op de weg… enzovoort…
Maar, de bonnetjes zijn geen zorg: even de vriendjes volksvertegenwoordigers (waaronder zelf buseigenaren zitten) voor een etentje uitnodigen en een week later ligt er een decreet goedgekeurd door het congres, waar alle boetes voor buseigenaren kwijtgescholden worden (eenmalig, maar elk jaar opnieuw).
Honderden ongelukken met vele tientallen doden zijn er elk jaar, meestal door technische problemen (geen remmen, stuurinrichting stuk…) of door te snel rijden. Het Congres heeft ooit eens geprobeerd om minstens alle buseigenaren te verplichten een verzekering af te sluiten en zodoende de slachtoffers een minimale vergoeding te kunnen geven. Ook dat hebben de eigenaars aan zich voorbij laten gaan. Geen verzekering wordt door hen dus afgesloten.
Niet voor niets zeggen de mensen hier dat ze bereid zouden zijn iets meer te betalen voor een ritje, maar dan in “echte” bussen en waar je geen risico neemt om door de jeugbendes alles wat je bij je hebt in de bus afgepakt te worden onder bedreiging van vuurwapens of messen en waar je er zeker van bent dat de bus niet de eerste de beste ravijn in stort.
Als je weer levend en niet bestolen thuis komt na een busritje in de stad, dan mag je heel tevreden zijn. Daarvoor meer betalen?