Gisteren heeft Vandaag gewonnen

Tey betekent ‘vandaag’ in het Wolof. Vandaag volgen we de laatste 24 uur op aarde van Satché, een jonge, gezonde, levenslustige inwoner van Dakar, die op een of andere manier te weten gekomen is dat hij ‘s avonds sterven zal. Iedereen is op de hoogte. Zijn familie, zijn vrienden, de buurtbewoners, ze sluiten hem in zijn armen en overladen hem met geschenken.

Van de bakker krijgt hij twee stokbroden. Satché begint aan zijn laatste tocht door Dakar, neemt afscheid van zijn stad en zoekt zijn eerste liefje op. Terug thuis rollebolt hij met zijn zoon, probeert hij te rollebollen met zijn vrouw die hem afwijst en herstelt hij nog een deur die niet goed meer sluit. ‘s Avonds in bed gaat het licht uit, voor goed. Saul Williams kreeg voor zijn rol de prijs van de beste acteur. De jury — tussen haakjes, àlle voorzitters dit jaar waren vrouwen — heeft met Tey een poëtisch verfilmd verhaal bekroond, dat je op je af moet laten komen, wat in de zaal niet iedereen lukte.

Laat ik zelf nog wat prijzen uitreiken. Die voor de meest enthousiaste winnaar aan Mariam Ouedraogo, die hooguit een luide, lang aangehouden jubelkreet kon slaken. In Moi Zaphira speelt ze de rol van een dorpelinge, die tegen iedereen in, inclusief haar schoonouders en de dorpsoudsten, koppig haar zin doorzet, met als enige betrachting voor haar dochter een grandioze carrière als mannequin later. Een film zonder happy end, dat heb ik geapprecieerd.

Het meest indrukwekkende moment dan. Als de Tunesische realisatrice Nadia el Fani, gelauwerd voor de beste documentaire met Même pas mal‰ in haar bedanking verwijst naar de bedreigingen die ze ondervindt van de islamistische autoriteiten in haar land bij het maken van haar films.

Het ontroerendste moment was toen een jonge Burkinees, alweer een Ouedraogo, winnaar van een van de vele speciale prijzen, vanuit de tribune zijn weg moest vinden naar het podium en, eenmaal op de rode loper, neerknielt om God te bedanken. Grappig was de Malinese winnaar van de prijs van de Afrikaanse Unie, die zo van zijn stuk was dat hij keurig de Europese Unie bedankte. Wat een lachsalvo veroorzaakte op de hele tribune en niet alleen bij de aanwezige Malinezen die sowieso al uit hun dak gingen.

Onopvallend voor de meesten, maar het gebeurde twee rijen voor me, was hoe een westers geklede cineaste uit Niger haar hoge hakken op een trapje zette om sneller naar beneden te kunnen snellen en bij haar terugkeer een stevige accolade kreeg van de directeur van de cinemaschool in Niamey, een Touareg in vol ornaat. Die bij het verlaten van het stadion een speciale groet over had voor de Malinezen, die zoals bekend niet zo tuk zijn op Touaregs dezer dagen.

Tot slot van Fespaco vergasten op de grasmat zo’n tweehonderd Burkinezen ons op een voorstelling van hedendaagse dans om duimen en vingers af te likken. Je danse, donc je suis is niet zomaar een festival, het is een regelrechte kweekschool. Burkina Faso, land van de rechtschapen mensen, land van cultuur.