Het Aboriginal-debat, een heet hangijzer

Een poging om een van de gevoeligste sociale debatten van Australië te benaderen: de positie van de Aboriginals in de Australische maatschappij.

  • Steve Evans (CC BY-NC 2.0) Een Aboriginal man. Steve Evans (CC BY-NC 2.0)

We kennen het allemaal, dat idylische beeld van de “echte” Aboriginal die amper gekleed in een prachtig landschap uren aan één stuk didgeridoo speelt.

Of een Aborginal vrouw die doorheen een woest en droog landschap wandelt, zonder problemen de giftige slangen en spinnen ontwijkt terwijl ze als bij toverkracht water uit de grond tevoorschijn haalt.

We hebben deze beelden allemaal gezien in de talrijke documentaires over de betoverend mooie en mysterieuze Outback van the Land Down Under. Jammer genoeg is de realiteit heel ver van dit ideaalbeeld verwijderd.

Als buitenstaander is het extreem moeilijk om aan dit debat deel te nemen. 

De Aboriginals zoals we die in documentaires te zien krijgen, kan je enkel nog aanschouwen in shows specifiek georganiseerd voor toeristen die willen leren met boomerangs gooien. En vaak gaat het dan nog eens om mensen die er even Europees uitzien als jij en ik omdat ze slechts 1/16de Aborginal zijn.

De échte Aboriginal, die indrukwekkende mannen en vrouwen met de prachtige roetzwarte huidskleur, zie je bijna enkel nog aan de kant van de straat stomdronken, bedelend en vloekend naar alle white people die hen niet in de ogen durven kijken.

In steden vind je hen bijna uitsluitend in parken waar ze in groepjes samenklitten en mensen overvallen, of tref je hen high as a kite aan vlakbij de ingang van de lokale discotheek waar ze niet binnen mogen. Het is pijnlijk om te zien en het onderwerp aansnijden, is dan ook door een zeker taboe omgeven. 

Wat is het Aboriginal-debat?

Velen van hen lopen verloren tussen trouw blijven aan hun eigen culturele erfgoed en actief deelnemen aan de moderne maatschappij.

Het volgende zal bijgevolg niet als een schok komen: de meningen over de indigenous people zijn verdeeld. En binnen het debat zijn er twee grote kampen.

Aan de ene kant heb je die mensen die de originele bewoners van hun land in hun levensstijl steunen en vinden dat het meer dan terecht is dat ze door de staat onderhouden worden gezien de gruwelen die hen in het verleden werden aangedaan.

Aan de andere kant heb je mensen die vinden dat in deze 21ste eeuw het aan de Aboriginals zelf is om zich aan te passen en deel te nemen aan de moderne maatschappij van ontwikkelde landen waar Australië bijhoort. Het is een complexe discussie waarin geen enkel antwoord het juiste is.

Over het algemeen schuwen Australiërs dan ook het onderwerp, wetende dat ze – ongezien de houding die ze zich aanwenden – niet kunnen winnen. 

Vrienden van de Aborigines

Het historische argument houdt volgens sommigen niet langer steek.

Hierboven werd er al even naar verwezen, maar de originele bewoners van Australië worden door de staat onderhouden.

Vanaf het moment dat je aan de Australische overheid kan bewijzen dat je indigenous bloed door je aderen hebt stromen, hoef je in principe niet langer te werken.

De voorstanders van de Aboriginal gemeenschappen in het land vinden dit meer dan terecht. Deze mensen werden – net zoals de indianen in Amerika – uit hun verblijfplaatsen gejaagd en vermoord. Tussen 1910 en 1970 werden zo’n 100.000 van hun kinderen door de overheid uit hun familie verwijderd met het doel om hen te assimileren met de ‘moderne maatschappij’ van weleer, aldus de argumenten.

Bovendien vormen de Aboriginals slechts zo’n 3% van de totale bevolking waardoor hen financieel bijstaan relatief gezien, volgens hun voorstanders, best meevalt. De algemene boodschap is dus ‘we owe it to them’.

Over de levensstijl die de hedendaagse Aboriginal erop na houdt, stellen hun voorstanders dat de problemen die met hen geassocieerd worden veel te maken hebben met een decennialange cultuur crash. De cultuur van de Aboriginals is niet zoals die van ons. Zij geloven niet in werken voor een loonbrief, noch in indivdueel bezit.

Bovendien lopen velen van hen verloren tussen trouw blijven aan hun eigen culturele erfgoed en actief deelnemen aan de snelle moderne maatschappij die in het land heerst en aan hen voorbij lijkt te razen. Sommigen gaan zelfs zo ver om te zeggen dat veel jonge indigenous hierdoor een uitweg zoeken in de alcohol en de drugs. 

De tegenstanders

Het andere kamp van dit debat is hier uiteraard absoluut niet mee akkoord. Zij focussen zich voornamelijk op de maatschappelijke problemen die de moderne Aboriginals veroorzaken. Hun openbare dronkenschap, de misdaden die ze begaan (al dan niet onder de invloed van alcohol en/of drugs), het feit dat ze niet werken maar toch ondersteund worden door de staat, zijn voor hen een doorn in het oog.

Deze mensen vinden het bijgevolg niet oké dat de andere partij de regelrechte misdaden die Aboriginals begaan, goedpraten.

Misdaad is misdaad en het feit dat Aboriginals’ ouders uit hun familie werden weggehaald en dat hun voorouders door westerse immigranten die naar Australië kwamen, vermoord en verkracht werden, heeft hier niets mee te maken. Het historische argument, houdt volgens deze mensen dus niet langer steek.

Ze ontkennen de gruwelen ervan natuurlijk niet, maar vinden dat het tijd is die periode achter zich te laten en dat de indigenous zich bij de rest van de 21ste eeuw moeten voegen. Aboriginals moeten de realiteit van de wereld waarin ze nu leven aanvaarden, zo klinkt het hier.

Ook wanneer het over de culturele identiteit van hun inheemse landgenoten gaat, zijn ze niet akkoord dat deze als reden voor werkloosheid kan gebruikt worden. Ze zijn van mening dat Aboriginals hun cultuur in leven kunnen houden en tegelijk kunnen werken, hun kinderen naar school sturen, en in het algemeen actief deelnemen aan de rest van de Australische maatschappij.

Er zijn zelfs leden van deze groep die voorstellen om de Aboriginal-cultuur een integraal deel te maken van het algemene Australische onderwijs om zo de assimilatie te vergemakkelijken. Een, volgens hen, goedbedoeld voorstel dat door tegenpartijen en indigenous als denigrerend beschouwd wordt. 

Letterlijk ruimtelijk verdeeld

Het overgrote deel van de Aboriginal-bevolking woont in dezelfde gebieden als hun tegenstanders.

Deze twee kampen lijken niet alleen in hun denkbeelden mijlenver van elkaar verwijderd, over het algemeen liggen ze ook letterlijk duizenden kilometers uit elkaar.

Het merendeel van de medestanders van de Aboriginals wonen aan de Oostkust, terwijl het tegenoverliggende kamp voornamelijk aan de Westkust en in het diepe binnenland wonen.

Toeval of niet, maar het overgrote deel van de Aboriginal-bevolking woont in dezelfde gebieden als hun tegenstanders. Vanuit een bepaald standpunt zou je dus kunnen stellen dat deze harde en anti-indigenous uitspraken het gevolg zijn van negatieve persoonlijke ervaringen. Terwijl over de luidste stemmen aan de Oostkust je, als devil’s advocate, zou kunnen stellen dat hun mening het gevolg is van een gebrek aan confrontaties met deze kleine laag van de bevolking.

Als niet-Australisch burger en bijgevolg dus buitenstaander is dit een extreem moeilijk debat om een duidelijk beeld over te creeëren of om aan deel te nemen. Voor een Europeaan is het makkelijk om hier een oordeel over te vellen, maar de realiteit is zo dat wij dat niet zomaar kunnen.

Het is een debat met oneindig veel facetten en pijnpunten, en eraan deelnemen is dan ook moeilijk zonder op enkele tenen te trappen. Niet zo verwonderlijk dus dat de doorsnee Australiër het liever vermijdt.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

  • Stagiaire in Australië

    Na het afronden van haar studies Taal- en Letterkunde en Internationale Betrekkingen en Diplomatie nam Elodie Deceuninck van de gelegenheid gebruik om de wereld te verkennen.

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.