Vikingkapitalisme

De IJslandse economie bleek gebouwd op een overdosis krediet. De bevolking had zich diep in de schulden gestoken om huizen, auto’s en buitenlandse uitstapjes te kopen. In geen tijd verloor de IJslandse kroon de helft van zijn waarde. De leningen –vaak afgesloten in euro’ s of dollars– verdubbelden of verdriedubbelden. Veel IJslanders verloren alles waar ze heel hun leven voor gewerkt hadden.

Dag op dag vier jaar na het uitbreken van de Kreppa land ik in de internationale luchthaven in Kevlavik, op vijftig kilometer van Reykjavik. Burgeractivist-documentairemaker Gunnar Sigurdsson (53) pikt me op. Een weeklang zal ik met Gunnar optrekken om de heropstanding van een virtueel failliet land te doorgronden. Want na een forse krimp van de economie in de eerste crisisjaren haalde IJsland in 2011 weer 3,1 procent groei. Voor 2012 wordt een groei van 2,5 procent voorspeld.

Bleu Lagoon

Onderweg naar de hoofdstad –een rit langs grijszwarte maanlandschappen in verruwde lavasteen– houdt Gunnar halt aan de Blue Lagoon. Dampen stijgen op uit het turquoise water van het geothermisch bad dat de voorbije decennia is uitgegroeid tot een van de toeristische toppers van het eiland. Terwijl de avond neerdaalt over IJsland genieten Chinese, Franse, Amerikaanse toeristen en IJslanders van een wellnesskuur.

Kleren uit, zwembroek aan, Gunnar en ik nemen een duik. In het stoombad wordt mijn IJslandse gastheer aangesproken door twee vijftigers. Ze kennen Gunnar van zijn documentairewerk, en weten dat hij graag discussieert over de actualiteit. Het gesprek gaat over visquota, IJslands politieke partijen en de regering die ‘veel te weinig doet over de vissers.’