Enkel voor vrouwen?

Flarden fanfaremuziek bereiken me nog voor de stoet te zien is. Ik haast me naar de hoofdstraat om getuige te zijn van de eerste betoging in Butembo tegen seksueel geweld met als slogan “NOUS POUVONS”.

Het was al enkele dagen eerder rondverteld. LOFEPACO, de grote koepelorganisatie van landelijke vrouwenorganisaties van Noord-Kivu, is al dat seksuele geweld meer dan beu, en wil een signaal geven dat dit niet langer moet worden ondergaan. Dat er ook actie tegen kan worden ondernomen. Op een groot spandoek staat te lezen: « Nous pouvons mettre fin à toutes les formes de violence faites aux femmes ». Op een ander : « Nous voulons la vraie paix ». Die zonder geweld op vrouwen dus. Want wat het Oosten van Kongo nog steeds moet doormaken kan je bezwaarlijk vrede noemen.

De stoet trekt verder naar het voetbalstadion. Ik zie onze dienstwagen richting hoofdstraat rijden en achteraan aansluiten. Als de betoging voorbij is en ik weer ons bureau bereik vraag ik aan onze portier-bewaker Jack (hij heet Jacques maar staat erop dat ik Engels met hem praat om te oefenen) wie van de collega’s in onze wagen zat.

“Alleen maar Cécile en Furaha”,  zegt hij. “Da’s normaal. Dit is toch alleen maar voor vrouwen”.

Ik onderzoek eerst heel even snel of er misschien een taalkundige fout in zijn beginners-Engels zou zijn geslopen waardoor ik het verkeerd zou kunnen hebben begrepen. Maar ik vind niets. Ik uit dan ook zonder omwegen mijn verbijstering: “Enkel voor vrouwen? Wie is het dan die al die vrouwen verkracht? Zijn dat geen mannen misschien? En trouwens, in de betoging liepen ook mannen! En dan nog wel met een spandoek waarop staat: de verandering begint bij mij!”.

Hij is zichtbaar geschrokken van mijn uitbarsting. Maar ik ben niet te houden. “Weet je dat tien percent van de aangegeven slachtoffers van verkrachting mannen zijn?” vraag ik hem. De beteuterde uitdrukking op zijn gezicht slaat om in ongeloof.

“Ach, hou op”, begint hij lacherig. Maar het lachen vergaat hem snel als ik hem de getuigenis van Jules vertel, een jonge dertiger die om drie uur ’s ochtends door een groep Rwandese rebellen uit zijn bed werd gelicht en ontvoerd. In hun kamp hebben ze hem naakt aan een paal vastgebonden, en hem 21 dagen lang anaal verkracht, vooraleer hem te laten gaan.

Ik begin een glimp van gruwel in zijn ogen te zien.

Ik haal ook de getuigenis aan van drie pygmeeën, die in de New York Times is gepubliceerd toen Hillary Clinton een tijd geleden op bezoek was in Goma. Hoe de dorpschef met een machette op de keel de broek werd van het lijf getrokken, en voor de ogen van zijn vrouw en kinderen werd genomen. Waarna de hele familie er moeten is aan geloven.

De verkrachting van Pygmeeën blijkt te maken hebben met een vorm van bijgeloof. In de ogen van de Bantoes zijn Pygmeeën onkwetsbaar, en die magische bescherming “Kilemba” hopen ze te kunnen overnemen door ze te verkrachten. Hetzelfde soort logica waarvoor in Tanzania en Burundi albino’s worden vermoord…

Mannen of vrouwen, slachtoffers van verkrachting hebben het allebei moeilijk om dat geweld te boven te komen. Zowel lichamelijk als mentaal. En dan heb je nog de reactie van de samenleving. Vrouwen worden dikwijls door hun man verstoten (hoewel ik ook mooie voorbeelden heb meegemaakt van het tegendeel). Mannen worden beschimpt. Ze worden uitgemaakt voor “épouses de brousse”. Ze verliezen hun mannelijke waardigheid volledig door het misbruik, als het bekend geraakt. Alsof ze nog niet genoeg geleden hebben. Geen wonder dat zo weinigen die misdaad tegen hen durven aangeven.  Ik denk wel eens vaker: moesten werkelijk alle verkrachtingen worden gemeld, dan zou hun aantal ongetwijfeld de huidige 200.000 gekende gevallen ver overschrijden…

Na de manifestatie in het stadion komen Furaha en Cécile terug naar kantoor. Ik vraag hen wat ze nu het sterkste moment van het hele gebeuren vonden. Voor Cécile is dat de toespraak waarin de coördinatrice van de coalitie tegen seksueel geweld een bezielde oproep deed aan vrouwen én mannen om samen de strijd aan te gaan tegen deze gesel. En Furaha voegt eraan toe: “er hebben ook mannen het woord genomen en zich er uitdrukkelijk toe geëngageerd om hier onvoorwaardelijk aan mee te werken”.

Ik draai mijn hoofd om te zien of Jack het ook heeft gehoord. Vreemd genoeg blijkt hij net op dat moment bezorgd te zijn om de modder die tussen de ribbels van de zolen van zijn bottines is komen te zitten. Het heeft vandaag nochtans van heel de dag niet geregend.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.