Is er dan een feest op 30 juni?

Al twee weken lang vraag ik aan zowat iedereen die ik tegenkom of zij of hij weet wat er op het programma staat voor 30 juni. Steevast krijg ik als antwoord: neen, het programma is nog niet bekend gemaakt. Vandaag zijn we 28 juni, en nog steeds weten we niet wat er nu in Butembo georganiseerd wordt voor het grote gebeuren.

Wat we wel weten is wat er niet zal gebeuren: de ambtenaren in Kisangani hebben hun twee laatste maandlonen nog niet gekregen, dus heeft hun vakbond aangekondigd dat er op hen niet moet worden gerekend om te vieren. En je kan hen geen ongelijk geven. Feesten kost geld. Er wordt wel gesproken over feestbudgetten die door Kinshasa werden vrijgemaakt. Maar zoals gewoonlijk bestaat daar niet de minste transparantie rond.

Het georganiseerde maatschappelijk middenveld van Beni heeft zijn medewerking aan de voorbereiding van de feestelijkheden opgezegd tot er opheldering wordt gebracht in de moord op mensenrechtenactivist Chebeya en de verdwijning van zijn chauffeur. In Zuid-Kivu klinkt het verzet zo: “Onze infrastructuur is compleet vervallen, het leefmilieu verwoest, van onze grondstoffen genieten slechts enkelen, corruptie en straffeloosheid heersen alom, en onze leiders… kiezen voor een feest”. De miljoenen dollars die voor dat nepfeest worden uitgetrokken hadden een veel betere bestemming kunnen krijgen, vindt het middenveld. “Onze huidige leiders hebben de visie van de vaders van de onafhankelijkheid verraden”.

Vanmiddag zag ik opvallend veel mensen letterlijk met hun oor gekluisterd aan hun transistor of GSM met ingebouwde radio. Doorgaans is dat een teken van een of ander onheil, maar ik was deze keer snel gerustgesteld. Het ging om de trekking van de tombola die de gouverneur van de provincie Noord-Kivu heeft ingericht naar aanleiding van het onafhankelijkheidsfeest. Die trekking moest wel twee dagen eerder gebeuren, want de plechtige prijsuitreiking moet op 30 juni vallen, en aangezien het algauw twee dagen duurt vooraleer je van de uithoeken van de provincie tot in Goma geraakt om je prijs af te halen…

De nummers werden afgeroepen, en de winnaars mochten zich dan bekend maken via de radio. Even was er grote hilariteit. Een dame uit Manguredjipa belde helemaal over haar toeren dat ze het lot van de hoofdprijs met nummer 094512 in haar handen hield. Toen de radio-presentator haar duidelijk maakte dat het winnende nummer 044512 was, is ze van haar stekje gedraaid, live in de uitzending.

Eén van de twee wagens werd uiteindelijk gewonnen door een 16-jarige jongen uit Butembo, naar verluidt. De lijst van winnaars wordt binnenkort bekend gemaakt via de website van de provincie. Ga alvast maar eens een kijkje nemen naar de foto’s van de trekking. Hoewel daar triomfantelijk de “dépouillement dans la transparence” wordt aangekondigd, heeft geen kat er enig idee van waar de opbrengst van de tombola van de gouverneur nu precies zal voor gebruikt worden. Mijn kleine teen heeft zo zijn vermoeden…

Maar goed, met dat al weten we dus nog steeds niet wat er woensdag in Butembo te gebeuren staat. De overheid heeft dinsdag vanaf 12 uur tot donderdagavond officieel uitgroepen tot nationale feestdagen. Dan moet er toch wel ergens een feest zijn?

Een jonge academicus, assistent aan de Université Catholique du Graben, is vorige vrijdag naar zijn familie in Muhangi getrokken voor de hele week. Toen hij me kwam groeten zei hij, heel bezorgd kijkend: “Ivan, je moet me één ding beloven: sluit je asjeblief de hele dag op, op 30 juni. Zet geen voet buiten, s’il vous plait, zelfs niet hier in de straat om brood te kopen. Het risico is te groot”.  Ik mompelde iets van “ja hoor, ik kijk wel uit, maar we zijn wel van plan om onder collega’s toch minstens een glas te drinken”.

Van een collega kreeg ik vanochtend een e-mail: “Ik heb de hele nacht nagedacht en mijn besluit staat vast: over 50 jaar zullen mijn generatiegenoten en ik er niet meer zijn om te kunnen vieren, dus moeten we deze unieke gelegenheid toch maar nu vieren, ook al is er zo weinig ten goede veranderd sedert het beheer van het land in onze handen ligt”.

Als er al een feestprogramma bestaat in Butembo, waarom is dat dan twee dagen vóór datum nog altijd niet bekend gemaakt? Iemand zei: “Misschien willen ze voorkomen dat feestbedervers al te lang op voorhand op de hoogte zijn, en zo krijgen ze geen kans om zich voor te bereiden op sabotagedaden?”.

Voorlopig ben ik dus maar van één ding zeker: ik heb alvast mijn feesthemd! Gemaakt uit de officiële stof van de cinquantenaire, die tienduizenden mensen die dag zullen dragen. En of er nu een feest is of niet op 30 juni: dragen zal ik het!