Over ziekenhuizen en bussen

Voorbije weken begonnen we onder andere met het verzamelen van informatie met betrekking tot de gezondheidsvoorzieningen in de Centraal-Afrikaanse Republiek. Geen eenvoudige klus. Diverse bezoekjes aan het ministerie van gezondheidszorg en verschillende ngo’s leverden ons heel wat informatie op. We verkregen lijsten van ziekenhuizen, gezondheidsposten en apotheken in het hele land, echter zonder enig verder contact, zonder adres of telefoonnummer. De zoektocht ging en gaat dus verder!

Ondertussen brachten we drie van de vier grootste ziekenhuizen van Bangui een bezoekje. Met behulp van onze lokale collega’s konden we deze gelukkig gemakkelijk vinden. Voor de kleinere gezondheidsposten verspreid doorheen het land zal het waarschijnlijk wel wat moeilijker worden.

Ons eerste bezoek was aan l’hôpital géneral, een druk ziekenhuis. Vele mensen zijn aan het wachten en zitten en liggen binnen en buiten op de grond.  We gaan op zoek naar een verantwoordelijke. Er is echter niemand die ons kan ontvangen. We krijgen een telefoonnummer en daarmee is de kous voorlopig af.

In het tweede ziekenhuis, l’hopital communautaire, werden we hartelijk ontvangen door meneer de directeur. We legden uit wat we kwamen doen, hij was zeer geïnteresseerd en begon te vertellen over zijn ziekenhuis. Dat de universiteitsstudenten hier opgeleid worden, dat de afdeling radiologie gesloten is omdat het materiaal te oud is en niet gerepareerd kan worden, dat ze de enige afdeling traumatologie (verwondingen die door geweld of ongevallen veroorzaakt worden en een chirurgische behandeling behoeven) in het land hebben, dat ze geen telefoon hebben in het ziekenhuis,… Het perfecte voorbeeld van enorm graag willen, maar niet kunnen.

Het derde ziekenhuis is gesitueerd rond PK11, en ligt dus een eindje verderop. Om precies te zijn 11 kilometer van PK0, het centrum van de stad. Gelukkig rijden er veel minibusjes (uiteraard volgepropt met het dubbel aantal mensen dan wij zouden kunnen) op de grote assen, en zouden we er snel zijn. Of toch niet? We zijn nog maar net vertrokken en plots moet de chauffeur enorm remmen. De 4x4 voor ons rijdt in een diepe kuil en breekt zijn voorste as. Luid commentaar van onze buschauffeur en enkele passagiers volgt. Er wordt echter rustig voort ge-openbaar-vervoerd. Nog eens enkele minuten later stop ons busje en worden we in zeven haasten uit de bus gejaagd. Eens uit de bus zien we een énorme plas olie onder de bus liggen, dus gaan we maar te voet verder. En oh ja, in dit geval betaal je niet. Want als je niet op je bestemming geraakt, moet je niet betalen. Zulke onverwachte stops komen precies wel vaker voor hier…  En ja, inderdaad, enkele meters verder vinden we nog een minibus in panne! De religieuze slogans die op de meeste bussen en taxi’s geschreven staan, staan daar blijkbaar niet voor niks. Je hebt hier wel een goede engelbewaarder in het verkeer nodig!

Na deze spannende rit kwamen we aan in l’hôpital de l’amitié. En jawel, de Chinezen zijn ook aangekomen in de Centraal-Afrikaanse Republiek! Mijn cursus van vorig jaar werd plots praktijk. Het ziekenhuis bleek gebouwd te zijn door Chinezen. Overal zijn Chinese tekens te bespeuren: op het uithangbord, op de brandblussers,… Dit ziekenhuis, samen met het voetbalstadion in het centrum van de stad, is voor hen een mooie ruil voor de natuurlijke rijkdommen in de twee zuidelijkste (en veiligste) provincies van het land.

Maar wat kunnen we nu met de verzamelde gegevens? Kunnen we deze informatie wel zomaar publiek maken en verspreiden? Houden we bepaalde gegevens niet beter in beperkte kringen? We maakten uit vele gesprekken immers op dat medische posten hier in de Centraal-Afrikaanse republiek meer dan eens een doelwit van geweld geweest zijn. Materiaal dat verdwijnt nadat de verpleegster de gezondheidspost heeft verlaten, dokters die ontvoerd worden, medicijnen die gestolen worden,… Deze verhalen vormen hier geen uitzondering. Informatie verzamelen, ja, maar verspreiden, open voor iedereen? Het behoeft toch enige overpeinzing…