4 november, dag 3 van de PGA

Maar men is niet verder geraakt dat een rondje langs de vertegenwoordigers van de verschillende continenten om een oppervlakkige schets te geven van de situatie van migranten. Dat ik, als enige Europeaan in het lokaal, mocht schetsen hoe het er hier aan toegaat, zegt op zich genoeg. Ik was er heen gegaan omdat ik dacht iets te kunnen inbrengen over ontwikkeling en internationale samenwerking.

Waarschijnlijk is het moeilijk om dit soort toestanden volledig uit te sluiten, want de situaties waarmee migranten en hun organisaties dagelijks geconfronteerd worden zijn zo ernstig dat men op een bijeenkomst als de PGA elke kans aangrijpt om de frustraties en de problemen te ventileren. Maar er zijn daar naar mijn gevoel toch genoeg andere sessies voor voorzien.

Soit, de namiddag was interessanter. Vrijhandelsakkoorden en hun impact op migratie. In een co-organisatie van het Transnationaal Migrant Platform uit Amsterdam en, jawel, 11.11.11. Ik moet toegeven dat ik vooraf niet wist dat ze ons als medeorganisator zouden opgeven. Ik had me enkel bereid verklaard om mee te helpen. Eerst zou ik de input over EPA’s brengen, maar Samir ABI van ATTAC Togo kon het verhaal eigenlijk beter brengen. Mijn rol was dus verander in die van moderator.

We begonnen na het academisch kwartiertje met 5 deelnemers, maar na iets meer dan een half uur vertraging zat ons zaaltje behoorlijk vol. Slechte start, want veel tijdverlies, maar het belemmerde niet dat er geanimeerd gediscussieerd werd. De inputs over het Noord-Amerikaanse Vrijhandelsakkoord, Nafta waren bij uitstek interessant omdat dit al sinds 1994 in werking is. Een paar jaar later bleek de hele Mexicaanse maisteelt weggeveegd te zijn door gesubsidieerde import uit de VSA. Sinds ’94 zijn er dan ook maar liefst 1,8 miljoen Mexicaanse boeren moeten verhuizen (ofwel intern ofwel naar het buitenland) en Mexico is in plaats van een belangrijke mais exporteur veranderd in een land dat het grootste deel van zijn mais moet importeren.

Een verhaal vergelijkbaar met onze Stop-EPA campagnes van enkele jaren terug.

De conclusie die ik maak is dat grenzen blijkbaar toch af en toe ook zaken beschermen die beter wat beschermd kunnen blijven. (zoals voedselsouvereiniteit). Maar ik ben er nog niet uit hoe je dat dan kunt rijmen met een standpunt dat ’s ochtends geopperd werd. Het komt er op neer dat iedereen i.p.v. een nationaal burgerschap een universeel burgerschap zou moeten krijgen om zonder belemmeringen overal te kunnen gaan werken. Ik wilde de man die dit voorstelde vragen wat hij dan verwachte van ontvangende landen als hij er geen werk zou vinden, maar heb het er maar bij gelaten. Waar arbeids- en sociale rechten beter gegarandeerd worden dan elders, is dat volgens mij ook deels te danken aan het feit dat er grenzen zijn waarachter ze beschermd kunnen worden. Ik kan het ook nog niet rijmen met het thema en pleidooi van de workshop over “het recht om niet te migreren” eenvoudig te vertalen: het recht op ontwikkeling in eigen land. Hier leeft heel sterk dat migratie op dit moment bijna steeds gedwongen migratie is, door een veelheid van structurele oorzaken, onder andere de armoede, het gebrek aan perspectief in eigen land of de huidige vrijhandelspolitiek (het voorbeeld van de landbouw in Mexico is slechts een van de vele). De pleidooien voor duurzame en rechtvaardige ontwikkeling, met creatie van waardig werk in het zuiden, zijn alom tegenwoordig en ook in onze workshop was het een van de drie conclusies.

Kan je een vraag om alle grenzen op te heffen rijmen met de nadelen van de vrijhandelspolitiek die nu overal opgelegd wordt?