Lokale gezinslandbouw voedt Braziliaanse scholieren

We gaan ‘s morgens om 7u. kijken naar het inladen en vertrek van vrachtwagens voor de bevoorrading van basisscholen in Chapecó (Santa Catarina). Cooperfamiliar, een cooperatieve van de Agricultura Familiar, bedient in deze stad 90 basisscholen. Het is het gevolg van een federale wet in 2009, die stelt dat de aankoop voor groenten en fruit van het PNAE (red. Nationaal Programma van maaltijden in schoolverband – basisonderwijs) van de gezinslandbouw moet zijn. 

Sinds 2003 is één van de criteria dat agroecologische producten prioiriteit krijgen. Sommige gemeenten, zoals bv. de miljoenenstad São Paulo, breiden dit uit tot ‘op termijn 100 % agroecologisch’. Het betreft een wet voor de aankoop van (liefst zoveel mogelijk verse) producten voor het basisonderwijs. Sommige deelstaten bepaalden dat de aankoop van producten voor middelbaar onderwijs of hoger onderwijs ook van de gezinslandbouw moet komen, al dan niet agroecologisch. Ook een individuele universiteit kan die beslissing nemen. Zo levert Cooperfamiliar wekelijks aan de nieuwe universiteit van Chapecó. 

Agroecologie in de lift

Een gelijkaardige programma ontstond in 2003 in de context van ‘Fome Zero/Honger Nul’: PAA (Program de Aquisação de Alimentos da Agricultura Familiar). Ook hier wordt voorzien dat de aankoop van producten van openbare instellingen voor 100 % van de de gezinslandbouw moet zijn. Een belangrijk deel van deze producten wordt op agroecologische wijze geteeld.  Als we 2012 als referentiejaar nemen, dan  werd er voor 12,6 miljoen reais aan agroecologische producten aangekocht. Het gaat om circa 136 verschillende items, wat neerkomt op ongeveer 5 miljoen kilo biologisch voedsel.

Nieuwe regering, nieuwe zeden

Met de huidige, voorlopige regering komen deze programma’s serieus onder druk te staan. Het MDA (Ministerie voor Agrarische Ontwikkeling) werd ontmanteld en als een secretariaat ondergebracht onder de Casa Civil (te vergelijken met in ons systeem: de administratie van de Eerste minister). Er wordt flink in de budgetten gesnoeid. Zo moet de PAA het dit jaar met 160 miljoen reais minder doen.

Het is duidelijk dat de erfenis van de regeringen Lula en Dilma zoveel mogelijk vernietigd wordt.

Voor PNAE en de scholen is het nog niet duidelijk wat er te gebeuren staat. De steun voor meer dan 900 projecten van technische ondersteuning van coöperatieven en andere initiatieven, wordt ingetrokken. Ook de ‘Bolsa família’ (familiebeurs voor arme gezinnen) en het programma ‘Minha casa, minha vida’ (Mijn huis, mijn leven) worden bedreigd. Het is duidelijk dat de erfenis van de regeringen Lula en Dilma zoveel mogelijk vernietigd wordt. Zo werden ook de ministeries voor afrodescendentes (afstammelingen van Afrikaanse slaven) en vrouwenzaken afgeschaft.

Ondertussen kamperen al wekenlang studenten in heel wat universiteiten. Omdat de werkingsmiddelen van universiteiten met 70 % ingekrompen worden…