Middenklasse in Nairobi

Vanochtend massage, wenkbrauwen en pedicure laten doen – dingen die ik in België nooit doe — voor prijzen waarvoor je bij ons met moeite een simpele knipbeurt krijgt. (De pedicure is misschien geen overbodige luxe. Na weken kurkdroog Addis en Hargeisa is schuurpapier zacht vergeleken met mijn pijnlijk gebarsten hielen.)

Na een week Nairobi begrijp ik eindelijk ten volle waarom de Somalië/Somaliland-‘hulptroepen’ zich liever in deze stad ophouden dan in Hargeisa of Mogadishu. Naast de veiligheidsoverwegingen is er nog een ander simpel feit: met een doorsnee westers inkomen kan het leven bij ons, wat mij betreft, in de verste verte niet tippen aan wat je er hier mee uit de brand kunt slepen.

Kilometers zichtbare welstand, shoppingscentra die niet moeten onderdoen voor ons Wijnegem shoppingscentrum, huispersoneel dat u helpt met was en plas en de kinderen, supersnel internet, relatief goede wegen, ook al is het verkeer gruwelijk, — maar daar kunnen de Antwerpen-Brussel auto-pendelaars bij ons ook van meespreken en bovendien is de kans sowieso groot dat je in een taxi zit of een chauffeur hebt -, vrijwel geen elektriciteitsonderbrekingen, massa’s appartementscomplexen, klein en groot, achter veilige hekken met bewakers die de poort handmatig voor je openen (meteen kan je ook beroep op hen doen moest je hulp nodig hebben, en je kinderen kunnen veilig op straat spelen binnenin uw compound, ook uw voordeur sluiten is op die manier overbodig.)

In het weekend zijn er festivals om u tegen te zeggen. Na mijn eerste avondje sushi en bier (na 2 weken geheelonthouding een welkome afwisseling!) geniet ik zondag van een middag uitstekende muziek op een festival dat me aan de Belgische zomers doet denken, maar Blanket & Wine heet en zich in begin november nog probleemloos in openlucht kan houden.

De lijst tijdens mijn korte doortocht lijkt eindeloos. En dan heb ik het nog niet eens over het klimaat en het feit dat de stad ongelooflijk groen is en de kenmerkende rode aarde je er, ondanks alle comfort, dagelijks aan herinnert dat je in het ‘avontuurlijke zuiden’ bent. De terugkeer zal er niet gemakkelijker op worden voor mij.

Niettemin wordt mijn westers christenzieltje sporadisch geplaagd door stevig aangeleerd schuldgevoel als het gaat over verschil tussen arm en rijk Afrika. In Nairobi is de absolute armoede voor het merendeel vakkundig uit het straatbeeld geweerd en is de lokale middenklasse echt groot. Als je echt wil kan je hier waarschijnlijk leven zonder er al te veel over na te denken. Maar toch.

Het beste antwoord hierop krijg ik van mijn gastheer, een Belg die hier met huis en haard naartoe gekomen is en voor een internationale ngo werkt. ‘In Europa leven we met de middenklasse in een illusie, alsof we niet rijk zouden zijn, waardoor we ons minder schuldig voelen. Maar op globaal niveau is dit geheel betekenisloos. Hier in Afrika zijn de verhoudingen duidelijker en eerlijker. Hier is onze rijkdom zichtbaar.’