Mandela is overleden. Maar dat had je waarschijnlijk ergens anders al gelezen.

Mandela is overleden. Maar dat had je waarschijnlijk ergens anders al gelezen. Ik weet alleszins dat wij het ergens anders hebben gelezen. Geen mensen die hier ‘s ochtends door de straten liepen om het nieuws te verkondigen. Wij kwamen het te weten door een combinatie van facebook en destandaard.be

Zoals elk Zuid-Afrikaans nieuwtje trouwens: een winkelcentrum stort in, in de buurt van Durban kwamen we te weten op facebook + deredactie.be. Een zwaar auto ongeval in de buurt van Pietermaritzburg via hln.be. Plichtsgetrouwe mensen uit België sturen ons de nieuwtjes door die ze over Zuid-Afrika te horen krijgen. Waarvoor dank.

Nu is het mijn beurt: lees zeker ook eens wat de Zuid-Afrikaanse media over het overlijden van Mandela zeggen.

“Hamba Kahle, Tata Madiba (Het ga je goed, vader Madiba).
We all knew this day was coming. But, well…it doesn’t make it any easier, does it?”

• De meest recente editie van De Daily Maverick - 6 december
• Rest in Peace Madiba, thank you for everything 
• Mandela is gone, but he will be with us forever. 

Dat Mandela gestorven is, weten we dus. Een trieste zaak, maar de Zuid-Afrikanen hebben al een hele tijd gehad om te wennen aan zijn overlijden. De man werd nog 95 jaar jong op 18 juli, maar dat was het dan ook. Daarna kwamen meer en meer stemmen opzetten dat ‘het toch wel tijd was dat we onze oude man zouden laten gaan’.

Ik ga niet veel schrijven over Mandela zelf, de kranten staan er vol van, het journaal om zeven uur vanavond waarschijnlijk ook. Je kan zijn biografie lezen of je kan, zoals ik in een eerdere blogpost aanraadde, binnenkort zijn film gaan zien in de bioscopen (zeker doen).
Het heeft dus niet zoveel zin om over Mandela zelf te schrijven. Ik heb me niet voorbereid en ben dus niet snel genoeg. Terwijl kranten en journaals al maanden (jaren?) op voorhand hun bijdragen over Mandela hadden klaarliggen, heb ik zoiets niet gedaan. Kranten en televisies hebben daar personeel voor. De levensloop van elke (oude) belangrijke persoon staat al voor hem uitgetekend en ligt klaar om gepubliceerd te worden. Of het nu Koning Albert, President Obama of Madiba Mandela is, onbetwiste leider van Zuid-Afrika.

Erehaag op een bouwwerf

Er gingen op voorhand allerlei scenario’s de ronde van wat er zou gebeuren als hij stierf: de blanke man wordt terug in de zee gedreven of de Xhosa en de Zulu beginnen weer met elkaar te vechten. Dat lijkt me allebei zeer onwaarschijnlijk. Alsof de zwarte Zuid-Afrikanen onbeschaafde wilden zijn, enkel en alleen in bedwang gehouden door het morele gezag van een 95-jarige man.

Wat ik trouwens wel verwacht zijn eindeloze gebedsdiensten en veel beelden van zijn huis in Soweto (want daar stonden de media al erg lang te wachten. De straat van zijn huis was ondertussen al herdoopt tot ‘Media Lane’ en de grootste nieuwszenders huurden al maanden (jaren?) de huizen tegenover Mandela zijn huis, allemaal voor een paar shots van die massa.)

Wat ik ook verwacht, is een massa volk op zijn begrafenis. Ik las onlangs in het Guiness book of Records dat de grootste massa mensen ooit bij elkaar ruwweg 200.000 personen was. Ik denk niet dat we dat zullen halen, maar het zal alleszins véél volk zijn. Verzamelen in een grote massa: daar kennen Zuid-Afrikanen wat van. En van zingen, dansen en vieren op een begrafenis. Daar kennen ze ook wat van. Geen trieste bedoening die herdenkingsdiensten.

Ik verwacht ook een hele stoet langs de N2 op weg naar zijn begraafplaats (niet zo erg ver bij ons vandaan trouwens.). De N2: de op sommige plaatsen nog een bouwwerf zijnde snelweg zal in het nieuws komen. Dat is wel zeker.

Sinterklaas

Deze morgen gingen we met de Belgen en Nederlanders Sinterklaas brengen op de verschillende afdelingen van het ziekenhuis. Dat was natuurlijk op voorhand gepland.
Toon had een beetje schrik dat het zou lijken alsof we Mandela zijn dood zouden vieren met snoepjes, maar nog voordat we onze uitleg over Sinterklaas hadden kunnen doen, waren de verpleegkundigen al lachend en gierend van de snoepbordjes aan het nemen. De regenboognatie van Mandela: het zou ooit nog kunnen gebeuren.

Mandela was een morele hoogvlieger zoals je ze niet vaak tegenkomt in het Zuiden, het Westen, het Noorden of het Oosten. Een man die zichzelf compleet heeft weggecijferd voor zijn land. Nee, niet voor zijn land: voor zijn volk. Ten koste van zichzelf, ten koste van zijn familie en ten koste van een normaal leven. Zuid-Afrika en bij uitbreiding de hele wereld kan volgens mij nog wel een paar Mandela’s gebruiken, maar zo’n mensen kom je jammer genoeg niet vaak tegen.

Hoe zal de toekomst in Zuid-Afrika verlopen? Daar houden we jullie van op de hoogte. Valt het openbare leven even stil? Zal de rand instorten? (en Marianne dus steeds minder en minder verdienen) Wie weet.

Sinterklaas konden we alleszins nog zonder problemen vieren (maar zwarte piet hebben we wijselijk toch maar even verzwegen).

Auteur: Toon Verlinden
Meer nieuws en ongein over Zuid-Afrika: www.hangmatdagboek.be