Bestuivers, bijen en neonicotinoïden

bees 40 grootschalige bijenhouders en meer dan 200 standplaatsen in zuidelijk Ontario, Canada, werden rond de periode april – juni 2012 getroffen door  massale bijensterfte. De timing van de sterfte viel samen met het aanplanten van maïs in de belangrijkste provinciale productieregio’s. De stalen van de getroffen bijen werden geanalyseerd op sporen van pesticiden. In 70% van de dode bijen werden de residuen van neonicotinoide insecticiden aangetroffen. De insecticiden worden gebruikt om maiszaad preventief te behandelen.

Neonicotinoiden, de inleiding

Neonicotinoiden vormen sinds de jaren 70 een relatief nieuwe familie van pesticiden. Ze werken op het niveau van het centrale zenuwstelsel door een blokkering van de zenuwimpulsen van getroffen insecten. De toxiciteit voor gewervelden wordt laag geacht maar in de buurt van kinderen wordt het gebruik van producten die inwerken op de zenuwen sterk afgeraden.

De producten zijn gekend als clothianidin (handelsnaam Poncho) en thiamethoxam (handelsnaam Cruiser). Deze laatste breekt in het lichaam van een levend wezen af tot clothianidin. Ze zijn problematisch door de zeer hoge gevoeligheid van de honingbij voor het middel. De gemiddelde dodelijke dosis is 3 nanogram per bij (Neonicotinoid Seed Treatments and Honey Bee Health, American Bee Journal 2013).

Waar komt de bij in contact met het product?

De pollen van de maïsplant worden door de bijen vaak gebruikt als een belangrijke bron van proteïnen. Zelfs in de pollen van planten met voorbehandeld zaad zijn er nog residuen van clothiandin aanwezig. Meestal wordt voorbehandelde talk gebruikt om de maïs te planten. Talk is licht en waait gemakkelijk weg.

Volgens Prof. Goulson (Written Evidence, Parliamentary Inquiry, UK) komt  slechts 2% van de aangewende hoeveelheid insecticide op de plant terecht. De rest wordt weggevoerd met de lucht of hecht zich aan de bodem. De molecule is echter ook erg stabiel eenmaal het zich met de bodem mengt en kan daar tot drie jaar aanwezig blijven. In droge periodes stelt opwaaiend stof de naar pollen fouragerende bijen dus bloot aan sublethale dosissen.

Waarom wordt het probleem niet opgelost?

De relatie is niet één op één. Het is niet zo dat in regio’s waar met deze producten gewerkt wordt een directe daling van het bijenbestand wordt opgemerkt.  Chemische analyses van bijen identificeren meestal ook andere chemicaliën.

De informatie afkomstig van het incident in Canada heeft geleid tot een heropening van het onderzoek naar clothiandin. Het wordt algemeen aangenomen dat de toxiciteit tijdens het plantseizoen verband houdt met de opwaaiende talk. Er is echter geen duidelijke remedie. Het EPA heeft daarom verschillende onderzoek geopend en verwacht resultaten tegen de lente van 2014.

EPA congress 5 maart 2013

Tijdens de inleiding wordt duidelijk dat een verbod op neonicotinoiden geen optie kan zijn. Ook verkondigt de voorzitter trots dat geen belastingsgeld naar het onderzoek gaat. De financiering gebeurt deels door de private sector (Syngenta, Bayer, DuPont, Monsanto) en deels door NGO’s  (ASTA, Beekeeping Industry Perspective en meer). Vervolgens mogen bovenstaande stakeholders hun visie verduidelijken. Drie kwart van het congres reduceert zich hierbij tot een uiteenzetting over de aanplantingsmethodes, nut van pesticiden en de inefficiëntie van organische landbouw. Geïnteresseerden kunnen de presentaties hier vinden (EPA congress 5 march 2013), de komende weken worden de slides opgeladen.

Een parallel congres

Er waren ongeveer 200 online luisteraars geregistreerd. Deze hadden tijdens de presentaties toegang tot een chat-kanaal  wat al snel tot een parallelle presentatie leidde. De keuze van het US Environmental Protection Agency (EPA) voor een private sector inbreng van dergelijke proportie veroorzaakte veel onbegrip. Voor velen was ook de weigering tot een ban van neonicotinoiden onacceptabel. Henk Tennekes boek “systemic insecticides_ disaster in the making” (2010) werd vermeld. En er werd ook verwezen naar het parlementair onderzoek in UK naar neonicotinoiden dat momenteel gaande is (gestart 22/02/2013). Een uitreksel lijkt de ideale uitsmijter om zowel de complexiteit als het belang te duiden_

1 Written evidence submitted by Professor Dave Goulson, University of Stirling

2 Written evidence submitted by Brighton and Lewes Beekeepers

3 Written evidence submitted by William Summers

4 Written evidence submitted by the Soil Association

5 Written evidence submitted by Rosemary Mason and Palle Uhd Jepsen

6 Written evidence submitted by Dr Christopher Connolly, University of Dundee

7 Written evidence submitted by Bee the Change

8 Written evidence submitted by Dr Robert Paxton

9 Written evidence submitted by Friends of the Earth

10 Written evidence submitted by Bayer CropScience

11 Written evidence submitted by The Co-operative Group

12 Written evidence submitted by Sussex Beekeepers Association

13 Written evidence submitted by The Scottish Wildlife Trust

14 Written evidence submitted by Bedfordshire Beekeepers Association

15 Written evidence submitted by PAN UK

16 Written evidence submitted by John Hoar

17 Written evidence submitted by Dr Nigel Raine

18 Written evidence submitted by NFU

19 Written evidence submitted by The Wildlife Trusts

20 Written evidence submitted by Crop Protection Association

21 Written evidence submitted by Buglife

22 Written evidence submitted by Dr James Cresswell, Exeter University

23 Written evidence submitted by Syngenta

24 Written evidence submitted by RCUK

25 Written evidence submitted by Amanda Williams

26 Written evidence submitted by Dr Lynn Dicks, Cambridge University

27 Written evidence submitted by RSPB

28 Written evidence submitted by Georgina Downs, UK Pesticides Campaign

29 Written evidence submitted by Professor Graham Stone, University of Edinburgh

30 Written evidence submitted by the Department for Environment, Food and Rural Affairs

31 Written evidence submitted by the Advisory Committee on Pesticides

32 Written evidence submitted by Paul Matthews

33 Further written evidence submitted by John Hoar

34 Written evidence submitted by Prof Simon Potts

35 Written evidence submitted by Bayer CropScience

36 Written evidence submitted by the Nomenclature Committee of the International Union of Pharmacologists

37 Written evidence submitted by Orchid Apiaries

38 Supplementary written evidence submitted by Lord de Mauley, Parliamentary Under Secretary of State, Department for Environment, Food and Rural Affairs

39 Graham White, Friends of the Bees

40 Dr James Cresswell, University of Exeter (further submission)

41 Dr Pierre Mineau, Emeritus senior scientist in pesticide ecotoxology, Environment Canada

42 National Institute of Agricultural Botany

43 Richard Cartwright (CCC Independent Agronomy Services)

44 Graham White, Friends of the Bees (further evidence)

Verder nuttige links_

Honey Bee Research and Extension Lab

Of stuur een mail naar_

pollinator@lists.sonic.net

pollinator@nappc.org

pollinator@coevolution.org

om toegevoegd te worden op de mailing lijst voor artikels, onderzoek en meer informative aangaande bestuivers.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2789   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2789  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.