Circulaire economie, inzichten vanop het Resource Event in Londen

Vorige week kwamen spelers uit de circulaire economie samen in Londen voor het Resource Event. De circulaire economie is een reactie op het huidige lineaire model dat gaat van ontginning, naar productie, tot gebruik en eindigt met afdanking. Het doel is om een economisch model te creëren dat voordeel haalt uit het in gebruik houden van materialen. De aanwezige deelnemers kwamen met een brede achtergrond gaande van ontwerpers, academici, investeerders, beleidsmakers, grondstoffen handelaars, materiaal experts, producenten, verkopers tot experts in consumenten gedrag. Hier zijn enkele inzichten van het evenement.

Kan een circulair economisch model de structuur bieden voor de innovatie die we nodig hebben?

James Woudhuysen provoceerde met de boodschap dat de circulaire economie ons kan afleiden van het feit dat de investeringen in innovatie in Europa ondermaats zijn. Hij argumenteerde dat vele van de duurzame innovaties zaken waren die industrieën sowieso gingen doen. Als de onderliggende principes niet veranderen, dan zal de circulaire economie enkel een nieuwe naam of model zijn toegepast op oude praktijken.

Michael Pawlyn gaf aan dat de natuur een enorme inspiratiebron is voor innovatie. Menselijk-gecreëerde systemen zijn meestal lineair, de natuur daarentegen werkt door kringlopen te sluiten. Lineaire systemen bieden weerstand aan verandering, zodat ze de output kunnen maximaliseren. Kringloopsystemen evolueren en zijn in constante verandering om zodat het systeem kan geoptimaliseerd worden.

Walter Stahel verdedigde het circulaire model als zijnde de snelste en meest effectieve manier om beschadigde capaciteit te herstellen. Hij haf hierbij het voorbeeld van de Pearl Harbor vloot die terug in dienst kwam binnen het jaar na de aanval. Door gebruikte producten te transformeren in plaats van nieuwe producten te produceren kunnen energie verbruik en de uitstoot van broeikasgas met 50 tot 90% gereduceerd worden. Een transitie naar een circulair model kan veel effectiever zijn dan investeren in efficiëntie.

Van lineair naar circulair

“Laat perfect niet de vijand worden van goed”

Kwaliteit wordt vaak gezien als barrière om materialen te hergebruiken. Maar in een flexibelere wereld wordt een top dienstverlening belangrijker dan een top kwalitatief product. De gemiddelde kantoor inrichting houdt ongeveer vijf jaar stand. Waarom worden er dan materialen gebruikt die meer dan vier maal het functionele leven meegaan? Fluteoffice is een briljant voorbeeld van een fantastische dienst met een veel lagere impact.

“De welvaart van een maatschappij ligt niet in zijn beweging, maar in zijn voorraden”

Lineaire modellen minimaliseren voorraden door te focussen op het optimaliseren van materiaal doorstroming. Het succes van een circulair model ligt niet in de snelheid waarbij materialen bewegen tussen de spelers, maar in hoe goed de kwaliteit van het materiaal behouden kan worden.

“Klein is mooi”

Kleine kringlopen zijn veel gemakkelijker te sluiten. Momenteel zijn er maar vijf installaties in de wereld die materialen kunnen ontginnen uit elektronisch afval. Stedelijk-mijnen (urban mining) wordt het hippe woord voor recyclage van materialen op de plaats waar ze gebruikt worden.

“Ontwerpers zijn veelzijdig en bescheiden”

Herhaling is noodzakelijk in ontwerpprocessen en een circulair model ondersteunt dit intrinsiek. Ontwerpers zijn goed in het begrijpen van de bredere context. Een circulair model kan de rol de ontwerpersgemeenschap verbreden van het sturen van product innovatie naar het op gang brengen van systeem verandering.

Het Resource Event was zelf een mooi voorbeeld van het feit dat kringlopen geen begin en geen einde kennen. Het netwerk rond de circulaire economie is geen gesloten kring. Het is open voor alle spelers om aan te sluiten, opnieuw aan te sluiten en om nieuwe kringen te creëren. Het volgende grote evenement met een focus op de circulaire economie zal plaats vinden in Brussel tijdens de Green Week van 3 tot 5 juni.

Een Engelstalige versie van deze blog kan je hier vinden.