Het recht op repareren met 3D-printers

3D-printers bieden heel wat mogelijkheden voor het snel en gemakkelijk herstellen van spullen. Alleen mag dat niet zomaar. Daarom moet er dringend werk worden gemaakt van het recht op het repareren van spullen (met 3D-printers). 

3D-printen (en aanverwante technologieën) wint aan populariteit en worden vaak bij de meest disruptieve technologieën gerekend die vandaag doorbreken. De prijs van instapmodellen voor gebruik thuis zakken onder 1000 euro en komen dus binnen bereik van hobbyisten (een voorbeeld daarvan uit eigen land is de Velleman K8200). Eén van de interessante toepassingen van additive manufacturing is de mogelijkheid om op maat gemaakte vervangstukken te fabriceren. Ideaal voor het herstellen van spullen in pakweg een Repair Café of je eigen garage. Daar kunnen wat problemen van komen.

Niet conform

Want stel dat je de knop van je droogmachine op die manier herstelt, is je onderhoudscontract dan nog geldig? Die problematiek stelt zich al veel langer in de autosector waar  onafhankelijke garagisten en producenten van vervangstukken (witte producten) een ‘Right to Repair’ eisen. Of om die gedachtegang nog verder door te trekken_ als je zelf je toaster herstelt, wordt je brandverzekering dan duurder omdat je toaster niet meer conform is aan de CE-reglementering?

3D-Napster

Al snel krijg je ook te maken met het probleem van intellectuele rechten. Als ik een vervangstuk heb gemodelleerd naar een origineel en die digitale file online deel, berokken ik de oorspronkelijke producent dan schade? In 2010 al schreef Michael Weinberg een paper over dit probleem. De vraag is dan of herstellen met 3D-printing zal geassocieerd worden met het illegaal downloaden. Weinberg denkt van wel.

Recht op Repareren

Eens 3D-printers gebruiksvriendelijker worden, wordt herstellen een makkie. Je scant het oorspronkelijke stuk dat kapot ging en op de computer herstel je het naar oorspronkelijke vorm en klikt op “Druk af”. Klaar. Het ‘recht op repareren’ moet het recht zijn van iedere consument. Niet in het minst omdat het ecologisch zinvol is.